ifwl
WMM
«r
Ministerie baalt van criminele 'bone
Gedetineerde deelt ervaringen via social media en dagboek
8 NIEUWS
Obbens, vader van drie kin
deren en oud burgerraads
lid van Groenlinks, was op
vele fronten een afwijken
de gedetineerde. Ver voor
hij de gevangenispoort
überhaupt in beeld had, twitterde hij al
openhartig over zijn aanstaande 'avontuur'.
Hoe hij met zijn dochter (12) in de bus
stapt. En zij halverwege uitstapt om naar
school te gaan, terwijl hij doorreist om zich
voor de eerste keer te melden in de gevange
nis.
Hoe positief Obbens zijn nieuwe wereld
ook tegemoet trad, een gevangenis is be
paald geen sportkantine. „Toen ik tijdens
mijn allereerste avondrecreatie over de ba
lustrade keek, zag ik een grote diversiteit
aan mensen. Groot, klein, met en zonder ta
toeages, gespierd, slank, stevig, Nederlan
ders, Surinamers, Antillianen, Polen, noem
het maar op. Naar later bleek zag ik mensen
die een moord of moorden hebben ge
pleegd, een overval hebben begaan, de be
lastingdienst hebben getild of drugsdealer
waren geweest."
Beginnersfout
In zijn onschuld maakte hij meteen een be
ginnersfout. Hij vertelt zijn lotgenoten
openhartig over de fraude via zijn BV
MDAWB (Met Dank Aan Wouter Bos):
„Dat doe je dus niet in de eerste week. Je
vertelt niet waar je voor zit. Daar ben je in
de gevangenis niet meteen open over. Je
maakt je er niet bepaald populair mee. Ik
had natuurlijk geen idee waar ik in terecht
zou komen. Ik viel ook uit de toon. Had bij
voorbeeld t-shirts aan met zo'n V-hals. Pre
cies in de kleur van de Dienst Justitiële In
richtingen. Dat realiseer je je pas op het mo
ment dat je het ziet. Sommige gevangenen
keken mij maandenlang afwachtend en
met de nek aan omdat ze dachten dat ik
een undercover was. Zo ontstaan in de ge
vangenis dus spanningen."
Die spanningen liepen soms hoog op.
„Op basis van een compositiefoto bij Op
sporing Verzocht wees iemand een keer
een gedetineerde aan als kindermisbruiker.
Terwijl dat uit niets bleek. Hij wilde hem te
lijf gaan. De moordzucht straalde er van af.
Dat is gevaarlijk hoor. In de dagen daarna
moesten we regelmatig ingrijpen om hem
niet door het lint te laten gaan. We zagen
het niet aankomen. Het was er ineens."
Beschermengel
Gelukkig voor Obbens nam een medegede
tineerde hem onder zijn hoede. Ineens
had hij een soort van beschermengel.
En niet de eerste de beste ook. „Die
man had de misbruiker van zijn
dochter doodgeslagen. Hij heeft mij
vanaf dag één opgevangen. Je
moet weten dat het in de gevange
nis allemaal draait om groepjes. Zo
heb je bijvoorbeeld de Antillianen
en de kampers. Het is fijn om te we
ten dat iemand desnoods fysiek voor
je opkomt, al was het uiteindelijk bij
mij niet nodig. Hij was een kop groter
dan ik en twee keer zo breed. Dat was pret
tig. Het zet op zo'n afdeling wel iets neer.
Dan weet de rest heel goed dat zo iemand
naar jou omkijkt."
In een moderne gevangenis is de meer-
persoonscel niet meer weg te denken. In
een dergelijke duo-cel zitten twee gevange
nen iedere dag tussen vijf uur in de avond
en acht uur in de ochtend op eikaars lip. Ob
bens zelf zat ruim zeven maanden met wis
selende celgenoten in een meerpersoonscel.
„Zo zat ik vier maanden met een cold tur
key van de base-pipe afkickende verslaafde
met ADHD en smetvrees. Die ging om drie
uur 's nachts de toko boenen en richtte vier
keer per dag onze cel van twee bij vijf me
ter opnieuw in. Dan kun je je lol op hoor.
Dat is intensief."
Een spiesenset die wordt
aangeprezen als Choose
your weapon, een barbe
cue met de naam Sparta
Gate en een afvalbakje dat de Bone
Collector heet. Sinds mei dit jaar
verkoopt Bad Boys Brand spullen
die in de bajes worden gemaakt.
Iedereen blij: de gedetineerden
doen zinvol werk, de gevangenis
heeft extra inkomsten en Bad
Boys Brand kan een 'uniek' pro
duct verkopen. Toch baalt het mi
nisterie van Veiligheid en Justitie
ervan. „We willen dat gedetineer
den neutrale producten maken",
zegt woordvoerder Jaap Ooster-
veer van Veiligheid en Justitie.
„Bad Boys Brand loopt ermee te
koop dat hun spullen 'door stoere
mannen in de bajes' zijn gemaakt.
De marketing is gangsterachtig.
Dat willen we niet." Bas van der
Landen, reclameman en directeur
van Bad Boys Brand, snapt niets
van de kritiek. „Het klopt dat we
'We willen dat gedetineerden
neutrale producten maken'
in onze reclame-uitingen het rand
je opzoeken. Zo hebben we
dealers van buitenhaarden een
nepdreigbrief gestuurd, met de
tekst 'We komen ff bij je langs'. In
uitgeknipte krantenletters." Maar
dat is een gimmick, vindt Van der
Landen. „Wij doen er niet schim
mig over dat onze producten uit
de gevangenis komen. Wat gedeti
neerden hebben gedaan weten we
niet en daar gaat het ook niet om.
Het gaat erom dat gevangenen ei
genwaarde creëren en een mooi
product maken." Het overgrote
deel van de opbrengst van de ver
koop van barbecues en aanverwan
te spullen gaat naar de Dienst Jus
titiële Inrichtingen (DJI). Gedeti
neerden verdienen met hun werk
slechts 76 eurocent per uur.
„We werken al lang goed sa-
'Beschermengel
hard nodig tussen
de zware jongens
door Chris Klomp
door Peter Winterman
Bad Boys Brand, een bedrijf dat
tuinhaarden en barbecues ver
koopt die door gevangenen zijn ge
maakt, ligt onder vuur. Het ministe
rie van Veiligheid en Justitie vindt
de marketing van de webwinkel 'te
gangsterachtig'.
Jaap Oosterveer woordvoerder
