IINNEN 8?BUI1 3
0 LEESTIPS
Aannemer
gezocht
Het dak mocht niet aan de
binnenkant worden geïsoleerd,
omdat zich daar unieke
geknikte stammetjes bevinden
krokodil neemt
hap van je labiel
€24,50)
wfuViji^-.y
„Neem zoiets eenvoudigs als het
vervangen van enkel glas, een klus
die in de top 3 van energiebespa
rende maatregelen staat. Voordat je
daaraan kunt beginnen, moet je
een reëel plan overleggen. Ten on
rechte denken bewoners soms dat
een aanpassing al goed wordt ge
vonden als die lijkt op de oude situ
atie. Je kunt ramen op vele
manieren isoleren, bijvoorbeeld
door bij enkel glas aan de buiten-
of binnenzijde een tweede venster
te plaatsen. Of juist door nieuw iso
lerend glas in de bestaande kozij
nen te plaatsen. Welke oplossing
het best past, hangt af van de speci
fieke situatie."
Per gemeente kan het beleid anders
zijn, per monument ook het over
leg. Zo vinden veel gemeenten het
niet passen in het straatbeeld, als
het nieuw geplaatste venster an
ders reflecteert dan het aanwezige
historische glas elders in het ge
bouw. Of ze vrezen bouwschade -
door bijvoorbeeld schimmelvor
ming - als het isoleren ten koste
gaat van een goede ventilatie.
Dulski: „Je moet een geduldig
mens zijn als je wilt restaureren of
verbouwen wil."
Bernard Vercouteren van den Berge
is zo'n man van de lange adem. Met
zijn vrouw kocht hij in 1995 de Ver
gulde Schoe in Middelburg. Het
Tips logon kou
vijftiende-eeuwse pand was ver
moedelijk een schoenmakerij of
schoenenwinkel. „De zolder was
een opslagruimte, het werd de
slaapruimte van onze kinderen.
Maar in zijn eerste winter schopte
ons oudste kind steeds zijn deken
tje van zich af, terwijl de tempera
tuur met moeite boven de 5 graden
kwam. Ingrijpen was nodig."
Restauratieplan
Als architect en docent Bouwfysica
op de Hogeschool Zeeland kent
Vercouteren het klappen van de
zweep. In overleg met andere des
kundigen maakte hij een restaura
tieplan. In de reactie van de
Rijksdienst voor het Cultureel Erf
goed en het Nederlands Instituut
voor Bouwbiologie en Ecologie
stonden 21 mogelijke verbeterpun-
ten voor het gehele huis. „We pas
ten er zes toe. De overige vonden
we te duur of niet praktisch."
Het tochtende dak bijvoorbeeld
mocht niet aan de binnenkant wor
den geïsoleerd, waar zich enkele
'unieke geknikte stammetjes' bevin
den. „De sporen van die tijd moes
ten zichtbaar blijven. Uiteindelijk
brachten we aan de buitenzijde van
het dak een isolatielaag van piep
schuim aan. De dakpannen kwa
men een paar centimeter hoger te
liggen en de aansluitingen met de
gevel moesten links en rechts om
hoog."
Vercouteren heeft flink geïnves
teerd in de woning. „Ik denk dat de
verbouwing zo'n 40.000 euro heeft
gekost. Anderzijds ontving ik wel
zo'n 7.000 euro aan subsidies. Bo
vendien steeg de waarde van het
pand flink in de afgelopen twintig
jaar."
De terugverdientijd van het uitge
geven geld schat hij op circa 135
jaar. „Maar comfort is niet in geld
uit te drukken. Onze energiereke
ning is gedaald van 350 naar 110
euro, niet alleen door de genomen
isolatiemaatregelen, maar ook door
een heel bewust energieverbruik.
„We verbruiken veel minder stroom
en gas dan andere gezinnen met
twee kinderen in een goed geïso
leerd huis."
Vercouteren staat in zijn energiege
drag niet alleen als monumentbe
woner, bleek afgelopen zomer uit
marktonderzoek van het adviesbu
reau Duurzaamheid Rijksmonu
mentale Woonhuizen (DWA).
Ondanks hun vaak hogere inkomen
dan niet-monumentbezitters, is het
stookgedrag anders. Niet alleen sto
ken ze op een lagere temperatuur,
verhoudingsgewijs verwarmen ze
ook minder kamers.
Deken
Birgit Dulski: „Monumentbezitters
waarderen hoe ze wonen en nemen
voor lief dat ze het 's winters kou
der hebben. Bij velen is de mindset
anders. Ze beperken het aantal leef
ruimtes of slapen onder een dik
kere deken. In een modern huis
wordt anders geleefd. Daar verho
gen bewoners makkelijker de tem
peratuur en zorgen in meer kamers
dan eigenlijk nodig is voor aange
name temperaturen."
Dat beaamt Gerbert van Loenen:
„Een keer per jaar vloek ik hard,
als het écht heel koud is. Dan trek
ik de trui aan die ik enkele jaren
terug in IJsland kocht. En kijk ik
uit naar 2016. Het ziet ernaar uit
dat we dan eindelijk nieuwe kozij
nen en dubbel glas hebben."
vrijdag 4 december 2015
GO
Deze krokodil lijkt misschien ge
vaarlijk, maar is eigenlijk best
lief. Hij beschermt je tablet en
zorgt er met zijn tanden ook nog
eens voor dat die blijft staan. De
beschermhoezen van het kinder-
merk TabZoo zijn er voor 7/8 en
10/11 inch tabiets, hebben een
schokbestendige binnenkant en
een dubbele rits. Ze zijn te koop
vanaf 18,99 euro en zijn er ook
als aap, tijger en dinosaurus.
PYJAMA
PARTY!
Net ge
leerd
met de
naaima
chine
om te gaan? Maak dan
een pyjama. Hilde Ley-
sen geeft tips en over
laadt je met ideeën, van
baby's eerste pyjama
tot onesies.
(Pyjama Party!
Manteau, €24,99)
B0EDDHA@H0ME
Boeddha@home neemt
je mee op retraite in je
vertrouwde omgeving.
Je leert mediteren en
begint bij de basis:
thuiskomen in het nu.
Van daaruit breng je
aandacht naar wat er
in en om je
heen ge
beurt.
(Asoka,
11 a
J i I l
Mitiibi|be-l
Bakken
BAKBIJBEL
In Minibij-
bel Bak
ken staan
135 bak-
recepten.
Van klas
siek Amerikaans gebak
tot pasteitjes en vruch
tentaarten: bakfans
kunnen hun hart opha
len. Ook staan er recep
ten in voor allerlei
soorten deeg.
(Veltman, €10 euro)
SLIM RUIMTEGEBRUIK
Schrijvershuisjes, stu-
diootjes, kunstateliers:
in 'Slim ruimtegebruik'
komen ze voorbij, plus
16 andere ruimtes met
een klein oppervlak.
Wie slim met ruimte wil
omgaan, vindt hierin
veel inspiratie.
(Bouwtotaal, €24,95)
GERBERTTOCHT
'S WINTERS ZIJN
APPARTEMENT UIT
Gerbert van Loenen: 'Een keer
per jaar vloek ik hard, als het écht
heel koud is. En dan trek ik mijn
IJslandse trui aan'.
Eindelijk groen licht ontvangen van
de Monumentencommissie? De ver
bouwing of restauratie kan begin
nen? Voorzichtigheid is nog altijd
geboden. Alleen al het ondoordacht
laten plaatsen van een simpel voor-
of achterzetvenster kan leiden tot
onherstelbare schade.
„Je zult niet de eerste zijn die te
maken krijgt met vochtplekken tus
sen beide vensters, waarna het mo
numentale kozijn gaat rotten. Of de
ruimte wordt potdicht geïsoleerd,
waardoor een goede ventilatie weg
valt," zegt adviseur Birgit Dulski.
„Schakel daarom een gespeciali
seerde architect of aannemer in die
je behoedt voor denkfouten. Pro
bleem is dat een gemeente niemand
mag aanbevelen, terwijl net zo'n
zorgvuldig en tijdrovend traject is
afgelegd. Vraag een aannemer
daarom rechtstreeks naar zijn op
gedane ervaringen in de monumen
tenwereld, liefst in de omgeving van
jouw woning."
wHang houten luiken
op of goede passende
dikke velours overgor
dijnen.
i«"Zoek een specialist
die het proces van de
bouw- en monumen
tenvergunningen kent.
Die adviseert bij het
vinden van subsidies of
hypotheken tegen een
lage rente.
wMaak gebruik van
een infraroodcamera.
Warmtebeelden maken
inzichtelijk waar on
zichtbare warmte naar
buiten lekt.
ie"Download op dwa.nl
de duurzaamheids
waaier voor een ener
giezuinig monument.
44