Toneelstuk over aidspatiënt is nog steeds actueel
26
Cordon stopt met
muzikale carrière
Anouk onzeker
na miskramen
In 1997 ging Een soort Hades van de Zweed Lars Norén bij
Toneelgroep Amsterdam in wereldpremière. Nu waagt
regisseur Thibaud Delpeut zich aan de tekst bij zijn eigen
gezelschap Theater Utrecht.
Media Entertainment
Gordon (47) stopt met zingen. De zanger
geeft 28 en 29 november concerten in het
Concertgebouw in Amsterdam. „Daarmee
besluit ik mijn muzikale carrière", aldus de
zanger. „Het is een mooie tijd geweest, een
einde van een tijdperk."
■m-
Anouk heeft meerdere miskra
men achter de rug. Dat vertelt de
zangeres in een interview met
Het Laatste Nieuws. Ze zegt dat
ze 'een beetje onzeker' is gewor
den 'na die miskramen'.
Van der Heijden: „Ik heb destijds
heel erg geworsteld om Ulf goed
te pakken. Totdat ik me uiteinde
lijk realiseerde dat het maar één
ding was: het leven is goed, er zijn
geen grenzen, the sky is the limit.
In zijn manische periode leeft hij
in een soort totale euforie."
Van der Valk: „We zijn nu die
euforie veel minder aan het bena
drukken. In plaats van dat te accen
tueren zijn we op zoek gegaan
naar wat er onder dat manische
ligt: een wezenlijke, totale angst.
Want die euforie is het wegpraten
van een essentieel probleem, na
melijk: ik ga dood."
Regisseur Thibaud Delpeut
werd twee jaar geleden aangesteld
als artistiek directeur van het
stadsgezelschap, dat toen nog De
Utrechtse Spelen heette. Daarbin
nen werkte hij al twee keer samen
met Van der Heijden.
Van der Heijden: „Meer dan eer
der profileert hij zich als acteursre
gisseur. En dat moet ook, omdat al
die personages zo specifiek zijn.
De psychologieën zijn heel erg be
langrijk en daar blijkt nu ook heel
erg zijn kwaliteit te liggen."
Van der Valk: „Thibaud is druk
bezig om deze voorstelling tot een
geheel te maken. Omdat het stuk
geen Aristotelisch handelingsver
loop kent, moet je als regisseur
een strakke hand hanteren. Je
werkt dan bijna zoals met mu
ziek."
Tijdens de repetitie loopt hij
voortdurend heen en weer tussen
de verschillende scènes en pro-
'Ulf werd het symbool
voor angst voor aids. En
voor yuppen met hun
decadente levensstijl'
beert ondertussen het grote ge
heel tot een ritmisch verloop te
componeren. Zoekend en vastbera
den tegelijk geeft hij vorm aan de
tekst. Van der Valk: „Het is voor
mij de afgelopen weken steeds be
grijpelijker geworden waarom het
stuk Een soort Hades heet. We zit
ten weliswaar in een inrichting,
maar het is niet zo dat we een rea
listische weergave daarvan neer
zetten. Er lopen werkelijkheden
en tijden door elkaar heen. En dat
is een spannende zoektocht, waar
Thibaud zich heel erg in aan het
verdiepen is."
Van der Heijden: „Hij kan ook
heel directief en normatief zijn.
Acteurs gaan altijd moeilijkheden
uit de weg. Een regisseur moet
dan zeggen: 'Je moet daar naar
toe'. Dat is eng maar dat moet je
wel doen. Dat geldt zeker in dit
stuk. Je moet de confrontatie met
jezelf aandurven. We hebben een
goede club mensen bij elkaar, dus
ik raak nog niet in paniek."
'Deze rijke, grenzeloze
business guy moet
aanvaarden dat ook hij
maar een mens is'
mate de voorstelling vordert blijkt
hij aids te hebben. Die ziekte is
steeds meer aan zijn lijf gaan vre
ten en omdat hij manisch-depres-
sief is, zit hij in deze inrichting."
Van der Heijden: „Toen we het
stuk in de jaren negentig bij TA
speelden, was die aidsproblema-
tiek heel actueel. Er gingen veel
mensen aan dood, er was echt
angst voor. Ulf werd het symbool
voor die angst. Bovendien stond
hij symbool voor de yuppen, de
young urban professionals, met
hun decadente levensstijl."
Van der Valk: „Het feit dat zo'n
rijke, grenzeloze business guy door
die ziekte werd getroffen, zou je
als een morele straf kunnen zien.
Maar in deze interpretatie ligt veel
meer nadruk op het feit dat hij
een innovator is. Iemand die uit
idealisme een nieuwe, grenzeloze
wereld heeft geschapen en vervol
gens moet aanvaarden dat ook hij,
deze god, maar een mens is."
Een soort Hades speelt
zich af in de kamers
en gangen van een
psychiatrische instel
ling, waar patiënten,
bezoekers en verple
gers in een vacuüm van tijd en
ruimte door elkaar heen dolen.
Een beklemmende verzameling
verstotenen van de maatschappij.
In het rustieke theater De Paar
denkathedraal, de oude manege in
Utrecht die Theater Utrecht, het
gezelschap van Thibaud Delpeut,
huisvest, zit het publiek aan drie
zijden van de speelvloer. Sommi
gen zitten daardoor in de coulis
sen. Zichtbaar en weggestopt tege
lijk, net zoals de personages in dit
stuk.
Langzaam druppelen twaalf ac
teurs binnen. Dat zijn er welis
waar minder dan de dertig acteurs
die Toneelgroep Amsterdam (TA)
in 1997 voorhanden had, maar het
is niettemin een imposant geheel.
Ze spelen een potje tafeltennis,
spreken een eerdere scène door of
lezen hun tekst nog na. Op de
vloer onder anderen Hein van der
Heijden en Vincent van der Valk.
Voor hen geldt een bijzondere
band. Van der Heijden speelde bij
TA het personage dat Van der
Valk nu speelt.
Ulf, heet hij.
Van der Valk: „Ulf is een echte
beursjongen, een makelaar in koer
sen en onwaarschijnlijk rijk als hij
ten tonele verschijnt. Maar naar-
Cultuur
Hein van der Heijden acteur
Theater Utrecht: Een soort Hades.
Speellijst: www.theaterutrecht.nl
Vincent van der Valk acteur
Acteur Peter Blok speelt mee in de
voorstelling Een soort Hades.
foto Jeroen Hofman
door Sander Janssens