Frits de Ruyter de Wildt
Zeeheld uit Vlissingen was formidabel tacticus en maakte in de oorlog met Engeland h
16 NIEUWS
Michiel de Ruyter stond aan de basis
van de moderne oorlogvoering op
zee. Hij is de held van de huidige
hoogste baas bij de Koninklijke
Marine, Rob Verkerk.
Eigenlijk hadden we ge
dacht dat de punt
baard van Piet Hein
deze pagina zou sie
ren, niet de krulsnor
van Michiel de Ruy
ter. Maar luitenant-generaal Rob
Verkerk, de huidige Commandant
Zeestrijdkrachten, is heel beslist
over wie zijn favoriet is. „Piet
Hein is ontegenzeggelijk een zee
held. Hij veroverde de zilvervloot,
zijn acties op zee waren prima.
Maar de betekenis van De Ruyter
is veel breder. Hij speelde een
doorslaggevende rol in diverse zee
slagen en stond aan de basis van
moderne oorlogvoering op zee."
Wat later in het gesprek: „Als
Michiel de Ruyter er niet geweest
was, had ik hier misschien niet ge
zeten. In de eerste plaats staat hij
mede aan de basis van het Korps
Ik geef graag leiding
zoals De Ruyter dat
deed: hij zei niet hoe
commandanten iets
moesten doen, maar
wat het doel was'
Mariniers, dat dit jaar 350 jaar be
staat. Ten tweede is hij door zijn
rol in de zeeslagen mede verant
woordelijk voor het voortbestaan
van de Republiek der Zeven Pro
vinciën, de voorloper van Neder
land." Nog steeds is de manier
waarop De Ruyter zijn zeestrijd
streed een inspiratiebron.
„Nee. Ik begon op mijn 18e als
adelborst bij het Korps Mariniers.
In mijn jeugd was ik er nog niet
zo specifiek mee bezig. Als gebo
ren Hagenaar heb ik me wel altijd
aangetrokken gevoeld tot de zee.
Als ik bij Hoek van Holland en in
de Rotterdamse haven was,
droomde ik altijd van de wereld
achter die grote schepen. Ik had
ook kunnen gaan studeren, maar
het avontuur van de marine trok
me aan. Als marinier heb je na
een landing vanaf het water altijd
je rug naar zee: je moet voor
waarts. Die can do-mentaliteit
spreekt me aan."
Rob Verkerk (55), het is een naam
die enige introductie behoeft. An
ders dan De Ruyter, die in de
beeldvorming de zeeslagen zo on
geveer vanaf de voorsteven van
zijn oorlogsschepen voerde, voert
de huidige Commandant Zee
strijdkrachten niet zelf de gevech
ten aan, als die al plaatsvinden.
Het is veeleer zijn taak om te zor
gen dat personeel en materiaal
zich in de juiste condities op de
juiste plek bevinden. In plaats van
op een fregat zal hij in het mari
tiem hoofdkwartier in Den Hel
der zitten.
Om de invloed te schetsen die
De Ruyter, ruim 339 jaar terug
overleden, nog steeds heeft op
zijn werk, gebruikt Verkerk twee
Engelse termen.
De eerste is mission command,
en betreft De Ruyters manier van
leidinggeven. „Hij vertelde zijn
commandanten niet hoe ze iets
exact moesten doen, maar wat het
doel was van de operatie. De uit
voering was aan hen. Het voordeel
daarvan was dat ze hun handelen
konden aanpassen aan de omstan
digheden en het doel voor ogen
hielden. Ik geef ook graag op die
manier leiding. Dat heeft wel een
belangrijke consequentie: je moet
durven loslaten, er op vertrouwen
dat mensen de juiste beslissingen
nemen. Evaluatie is daarom heel
erg belangrijk. Dat zag De Ruyter
ook. Hij was een van de eersten
die rond een confrontatie briefings
en debriefmgs hield."
De tweede Engelse term: ma-
noeuver warfare. Simpel gezegd:
niet met twee schepen langs el
kaar heen varen en net zo lang
schieten tot het zwakste schip
zinkt, maar slim bewegen en de te
genstander verrassen. „Zo wist De
Ruyter de linie van zijn tegenstan
ders te doorbreken en een tijdelijk
overwicht te creëren. Van daaruit
hakte hij zijn tegenstanders in de
pan. Hij was een formidabel tacti
cus, maakte handig gebruik van
de wind en van ondiepten. Dat
deed hij ook tijdens de slag bij
Kijkduin, aan het einde van de
Derde Engels-Nederlandse Zeeoor
log (1672-1674). Daarmee voor
kwam hij een invasie door Enge
land en Frankrijk."
„Toch kun je een parallel trekken.
Ook toen ging het om de Mare Li-
berum, het internationaal gelden
de principe dat de zee vrij moet
zijn voor handelsverkeer. Daar
hadden we constant mot over met
de Engelsen. Ook vandaag de dag
zie je dat landen hun territoir op
zee uit willen breiden, vooral om
naar olie en gas te kunnen boren.
Dat staat haaks op het principe
van de vrije zee, en leidt tot span
ningen. In de Zuid-Chinese Zee
bijvoorbeeld, en in het Noordpool
gebied. Ver weg? 90 procent van
het buiktransport gebeurt met
schepen, een groot deel gaat nu of
in de toekomst door deze betwis
te gebieden. Het openhouden van
internationale handelsroutes is
ZES VRAGEN AAN
lijkheid stond de zorg voor zijn
medemens bij hem hoog in het
vaandel. Bovendien is De Ruy
ter zelf een zoon van vluchtelin
gen
Van de wapens die de marine
nu tot zijn beschikking heeft
zou hij wel vrolijk worden.
Maar ik denk eigenlijk niet dat
hij erg vrolijk zou zijn. Er is in
vierhonderd jaar tijd niet zo
veel veranderd.
Michiel de Ruyter in drie woorden?
„Bestevaer. Zeeheld. Beschei
den."
„Hij heeft met 27 gewonnen zee
slagen de soevereiniteit van
Nederland in stand weten te
houden. Hij was een vernieu
wer, die ervoor zorgde dat zo
wel de omvang als de organisa
tie van de vloot veranderde. Ma
ritiem gezien was hij geniaal.
Hij won keer op keer van de En
gelsen, terwijl zij een grotere
vloot hadden."
„Zijn jeugdjaren. Het voortra
ject dat ertoe leidde dat hij
uiteindelijk geschikt was om de
vloot te leiden. De Ruyter is van
eenvoudige komaf: zijn vader
was een bierdrager. Michiels
genialiteit, en ook een vleugje
ADHD, zorgden ervoor dat hij
out-of-the box dacht. Dat maak
te hem succesvol."
„Het vluchtelingenprobleem.
En dat leiders er alleen maar
over praten en niets doen. De
Ruyter was niet zo'n prater. Van
uit zijn geloof en zijn persoon-
„Hij heeft zichzelf nooit als held
gezien. Dat vond hij maar niks.
Hij zou niet zozeer verbaasd
zijn, maar vooral hebben gezegd
dat het niet om hem ging. Zijn
genialiteit zou hij hebben toege
schreven aan God."
'Zonder De Ruyter st
door Sander van Mersbergen
Van De Ruyter is bekend dat hij al op
zijn 11e het water op ging. Was u er
ook zo vroeg bij?
Anders dan De Ruyter hoeft u het
niet op te nemen tegen de buren.
MICHIEL DE RUYTER
Vlissingen
1607- Baai van Syracuse 1676
Admiraal
Begon al op zijn 11e met varen,
stierfin het harnas. Wordt
beschouwd als de grootste zeeheld
van de Nederlandse geschiedenis.
onterecht - van hem
Waar zou hij in deze tijd vrolijk van
worden?
VOORZITTER STICHTING
MICHIEL DE RUYTER,
NAZAAT (12E GENERATIE)
Held, hoezo?
Wat zijn we -
vergeten?
Waar zou hij zich anno 2015 over op
winden?
Zou hij verbaasd zijn dat zijn naam
nog klinkt?