BTH1D
Terugkeer van de complete chaos
TELEVISIE
'Van Anouk weetje dat ze
vooral bezig is met Anouk'
Professor Robbert
Dijkgraaf geeft vanavond
hoorcollege over de meest
mysterieuze objecten van
het heelal. Zeven vragen
over de magische wereld
van zwarte gaten.
De ons bekende
zwarte gaten zijn
voornamelijk dol op
gas en stof uit hun
directe omgeving
The Muppets
SERIE
Alclla Jacobs
zorgt voor
verandering
O MUZIEK
Akoestisch
Placebo
w FILMVANDEDAG
Zoektocht
naar dochter
f* TEKST GRIETEKE MEERMAN
Zwarte gaten zijn
geïmplodeerde
sterren. In het gat
dat zo'n hemelli
chaam achterlaat, bevindt zich de
ineengestorte materie. Die enorme
massa wordt samengedrukt in een
heel klein gebied. De zwaartekracht
is daar absurd sterk; niets kan
eraan ontsnappen, zelfs licht niet.
Dat verschilt. Onze Melkweg heeft
een zwart gat met een massa van
vier miljoen zonmassa's. Het groot
ste zwarte gat dat ooit is aangetrof
fen, is drieduizend keer zwaarder.
Dit monstergat bevindt zich op der
tien miljard lichtjaar afstand, waar
door wij het hier op aarde zien
zoals het er kort na de geboorte
van het universum uitzag.
Zwarte gaten groeien door met el
kaar samen te smelten of door de
materie in hun omgeving 'op te
eten'. De ons bekende zwarte gaten
zijn voornamelijk dol op gas en stof
uit hun directe omgeving. De grote
jongens kunnen hele sterren ver
zwelgen.
Dan word je 'gespaghettificeerd'. Ja
echt: spaghettificatie is de officiële
term voor wat er gebeurt met ob
jecten die in een zwart vallen: ze
worden in lengterichting uit elkaar
getrokken en krijgen dus de vorm
van spaghettislierten.
Wij lopen pas gevaar als onze
planeet op minder dan 15 kilometer
afstand van een zwart gat zou
komen. Ter geruststelling: het
dichtstbijzijnde zwarte gat bevindt
zich op 150 miljoen kilometer van
de aarde.
Nee, ze zijn onzichtbaar. Alleen als
ze tegen elkaar botsen en met el
kaar samensmelten laten ze zich
zien. Maar je kunt ze dan alleen
met speciale apparatuur zien.
Albert Einstein voorspelde in 1916
met zijn algemene relativiteitstheo
rie het bestaan van zwarte gaten.
Maar hij dacht dat ze slechts hypo
thetische wiskundige objecten
waren. De Amerikaanse natuurkun
dige John Archibald Wheeler intro
duceerde de term 'zwart gat'. Kort
daarna werd er een gevonden:
Cygnus X-l.
Bronnen: Scientias, Rijksuniversi
teit Groningen, European Space
Agency
De legendarische pop
pen zijn de hoofdperso
nen in een goednieuwe
mockumentary: een sa
tire in documentaire-
vorm. Daarin worden de
Muppets gevolgd voor
en achter de schermen
van hun eigen latenight-
show, genaamd Up late
with Miss Piggy.
Uiteraard is Miss Piggy
de ster van de show met
Fozzie Bear als haar ko
mische sidekick. Hoewel
Kermit en Miss Piggy uit
elkaar zijn, is Kermit wel
uitvoerend producent
van het programma. Het
is zijn taak om alles in
goede banen te leiden.
Dat wordt lastig met een
diva als Miss Piggy, per
former Gonzo als schrij
ver van de show en de
chaos die alle Muppet-
crewleden met zich mee
brengen. De nieuwe
Muppet-show is ge
maakt door Bill Prady,
tevens het brein achter
The big bang theory.
DE
de GOLDEN eeitiV VAN de Hnanorn
vrijdag 27 november 2015
VANDAAG KUKEN
Mint +n mioonn nn 07 nm/nml^nf OHIK
Marco Borsato over collega Anouk,
Niet te missen op 27 november 2015 The voice of Holland, RTL4,20.30 uur.
Vrouwen gingen naar de
huishoudschool waar ze
alles leerden over het
gezin. Totdat Aletta Ja
cobs ten tonele ver
scheen. Ze zorgde voor de
eerste feministische golf.
—7 De strijd, NP02,
21.05 uur.
12
afleveringen telt het vijfde
seizoen van Homeland.
Homeland, NP03,
21.20 uur.
Placebo gaf onlangs een
akoestisch optreden in
Londen. Dat markeerde
het twintigjarig bestaan
van de band. MTV foont
vanavond een registratie.
MTV Unplugged:
Placebo, MTV, 20.00 uur.
Als Keilers dochter en
haar vriendinnetje worden
vermist, is het enige aan
knopingspunt een oude
camper. De bestuurder
wordt opgepakt, maar we
gens gebrek aan bewijs
weer vrijgelaten. Keiler
begint zelf een onderzoek.
Prisoners, NP03,
22.15 uur.
ALLES
OVER
ZWARTE
GATEN
Wat is een zwart gat?
Hoe groot is een zwart gat?
Hoe groeien ze?
Wat gebeurt er als je in een zwart gat
valt?
Vormen ze een gevaar voor ons?
Robbert Dijkgraaf geeft
vanavond college over het
heelal, foto bram belloni
44
Kun je een zwart gat zien?
Wie is de ontdekker van het bestaan
van zwarte gaten?
DWDD University presenteert, NPOI,
20.30 uur.
Een maand na hun Ameri
kaanse televisiecomeback
maken de Muppets van
daag ook hun rentree op
de Nederlandse buis. Tra
gisch: Kermit en Miss
Piggy zijn niet langer een
stel.
The Muppets, Veronica,
21.05 uur.
Miss Piggy is weer in vorm.
FOTO THOMAS PETER
