Afscheid
van Schmidt
Ook Marokkanen uit het Rifgebergte jagen op de Europese droom
8 NIEUWS
Jonge, werkloze Berbers trekken naar
Turkije en daarna richting Nederland of
Duitsland. 'Niemand ziet het verschil.'
ZEGHANGHANE. Honderden, ver
moedelijk zelfs duizenden Marok
kanen uit het noorden van het
land zijn de afgelopen maanden
op het vliegtuig naar Turkije ge
stapt om van daaruit over te ste
ken naar Griekenland.
„Het is gaande sinds Merkel be
gin september tegen vluchtelin
gen zei: 'wees welkom", zegt
Omar Naji van de AMDH in Na-
dor, de grootste mensenrechtenor
ganisatie van Marokko. Op Face-
book en YouTube duiken video's
op van jonge mannen die in een
bootje naar Griekenland zitten, of
die al in Duitsland zijn aangeko
men. Een van hen geeft een gede
tailleerde uitleg over de route en
de kosten, ongeveer 4.000 euro
voor de hele reis. In de koffiehui
zen van Nador gaat het nergens
anders over. Hoeveel mensen pre
cies op weg zijn is onduidelijk:
vliegmaatschappijen reageren niet
of weigeren hun gegevens te over
leggen, de Marokkaanse autoritei
ten zwijgen. De Griekse politie
kan ondanks herhaald verzoek
geen cijfers overleggen. Maar bij
veel reisbureaus in Nador is het
druk. Hassan Laaroussi van Alsace
Voyages verkoopt normaal zo'n
vijf vluchten per dag naar Turkije,
zegt hij. Sinds een maand of twee
ligt het cijfer tussen de 250 en 300
per maand. Ook andere reisbu
reaus melden een stijging van
twintig tot 25 procent van het aan
tal verkochte tickets naar Turkije,
de afgelopen twee maanden. Tick
etprijzen zijn omhoog gegaan van
normaal zo'n 400 euro tot inmid
dels 800 euro.
Op het terras van La Toscana in
Zeghanghane, een stadje aan de
rand van de Marokkaanse Rif,
kent iedereen wel iemand die ge
bruik heeft gemaakt van de Tur-
kijeroute. „Alleen al uit dit café
zijn twee jongens vertrokken", ver
tellen drie oudere mannen bij een
kopje thee. Een ober van La Tosca
ne bevestigt: twee collega's van
hem zijn zo'n drie weken geleden
op het vliegtuig gestapt naar Tur
kije. Net als honderden, wellicht
duizenden anderen uit Nador en
omgeving. Sinds een maand of
twee kampen Nador en de omlig
gende dorpen met een kleine leeg
loop. Jongeren pakken de trein
naar Casablanca en vliegen van
daaruit naar Istanbul - een visum
is niet nodig. Via Izmir steken ze
in de slipstream van de vluchtelin
gen over naar Griekenland. Van
daaruit reizen ze naar vooral
Duitsland, maar ook naar Neder
land en België. Sommigen doen
zich voor als Syriër. „De reden?
De Europese droom", zegt men
senrechtenactivist Chakib el Kha-
yari in Nador. Twee weken gele
den vertrok een neef van hem, na
dat die 30.000 dirham (zo'n 2.800
euro) bij elkaar had gesprokkeld.
Hij zit nu bij familie in Duitsland.
„Ze zien hoe makkelijk je nu kunt
oversteken, en grensbewakers
zien geen verschil tussen een Ma
rokkaan en een Syriër. Pas als ze
echt asiel aanvragen, worden ze er
uit gepikt, en dat doen de mees
ten niet. Ze hopen op een regulari-
satie, of hopen te trouwen met
een Europeaan. Of ze duiken de il
legaliteit in." Onder jongeren gaat
een handgetekende schematisch
weergave van de reis rond: via
Istanbul, Athene en Servië uitein
delijk naar Duitsland. Aan het ein
de staat een juichend mannetje ge
tekend.
Lokale media melden dat in
middels 15.000 mensen alleen al
uit Nador en omgeving zouden
zijn vertrokken. Dat cijfer lijkt
overdreven, maar er zijn legio
voorbeelden van 'vertrekkers',
zegt de lokale journalist Tarik Cha-
mi. Een café-eigenaar vroeg zich
af waar zijn zes man sterke mid-
dagploeg bleef; die bleek inmid
dels op weg naar Istanbul. Twee
andere jongens verkochten een
huurauto en kochten van de op
brengst twee tickets. Chami:
„Weer een ander verkocht stie
kem de juwelen van zijn moeder
om te kunnen gaan." Volgens Naji
is de reden dat nu zo veel mensen
vertrekken vooral economisch.
„Er zijn behoorlijk wat gediplo
meerde werkozen hier." Maar het
zijn niet alleen werklozen die
gaan, benadrukt hij. „Veel mensen
hebben al familie in Europa, voor
al in Duitsland. Ze volgen die voet
sporen."
Twee andere jongens
verkochten een
huurauto en kochten
van de opbrengst
twee tickets
HAMBURG. Henry Kissinger, de vroegere minister
van buitenlandse zaken van de Verenigde Staten,
spreekt op de uitvaart van de vroegere Duitse
bondskanselier Helmut Schmidt. Diens kist, in de
Sint Michaeliskerk in Hamburg, is bedekt met de
Duitse vlag. Naast Kissinger ((95), waren ook de
vroegere Franse president Valéry Giscard
d'Estaing (89) en andere kopstukken uit de jaren
dat Schmidt bondskanselier was, aanwezig in Ham
burg. Schmidt overleed op 10 november op 96-ja-
rige leeftijd. Hij werd gezien als een van de grond
leggers van de moderne Europese Unie.
foto Christian Charisius/EPA
In het spoor van de Syriërs
241115 I JG
Istanboel
Izmir
oNador
Casablanca
door Rik Coverde
•i<W. V-
üciir--
Jongeren trekken
massaal weg uit Nador.
foto Rik Goverde
