Het is tijd voor
die heerlijke
eompressen
2 HART&ZII
Lekker in balans
Overprikkelde kinderen
Ze zijn lastig en veroorzaken onrust, kinderen die maar niet
stilzitten. Dat wiebelgedrag komt ergens vandaan en heeft
een functie, zeggen pedagogen Carmen Lamp en Monique
Thoonsen in hun hoek 'Wiebelen en friemelen in de klas'.
De slome, ongeïnteresseerde
kinderen hebben meer prikkels
nodig. Beweging. Laat ze een
rondje om de school rennen
kapot. Laat de wortel-
rasp in een kruidenbol
of dichtgebonden was
hand erin trekken.
Houd de temperatuur
in de gaten. Pak een
handdoek aan twee
uiteinden vast en doop
het middengedeelte in
het water. Wring uit
(kijk uit voor de hitte).
Leg de doek bij jezelf
of bij een ander, dat is
gemakkelijker, op de
blote huid en dek af
met een droge hand
doek. Hoe heter, hoe
beter! mthérinevanderunden
Zin om je lichaam te verwennen?
Denk eens aan een weldadig gember-
compres. Afgekeken van de oude
Chinezen, Indiërs en Romeinen.
De eerste keer dat een
maatje hete gember-
compressen op mijn
huid legde, zal ik nooit
vergeten. Wat was dat
heerlijk. Sindsdien
verheug ik me op
koude dagen, want:
gembercomprestijd!
Rasp 100 tot 150 gram
gember. Breng drie a
vier liter water in een
pan tegen de kook
aan. Het mag niet
boven de 80 graden
Celsius uitkomen, dan
kookt het werkzame
enzym in de gember
TEKST MARJOLIJN DE COCQ I ILLUSTRATIE TED STRUWER
Je hebt van die kinderen in de
klas die nooit kunnen stilzit
ten. Die wiebelen, wippen,
friemelen en draaien. Van
die drukke kinderen, tegen
wie je als leerkracht duizend keer
moet zeggen: hou toch eens op, zit
stil, let op! En er zijn kinderen die
niet betrokken lijken. Ze dromen
weg, verschuilen zich in hun capu
chon; Hallo, contact! Doe je mee of
niet?
Wat moet je met kinderen die door
hun anders-zijn de les verstoren? Pe
dagoog Carmen Lamp en pedagoog
en fysiotherapeut Monique Thoon
sen willen het van de daken schreeu
wen: die kinderen zetten juist
allerlei trucjes in om bij de les te blij
ven. Die brengen onbewust het te
kort of teveel aan prikkels (denk aan
lesstof, geroezemoes, geschreeuw op
het schoolplein, geschuif met stoe
len) in balans. Maar dat moetje wel
kunnen zien.
Thoonsen heeft zich sinds de jaren
'90 gespecialiseerd in de verschil
lende manieren waarop kinderen
omgaan met zintuiglijke prikkels. Ze
Hol kan luoo
kanton op
leidt het bedrijf 7 Zintuigen. Ook
Lamp, die jaren voor de klas heeft
gestaan, raakte gefascineerd. Hun
Wiebelen en friemelen in de klas, het
eerste handboek over zintuiglijke
prikkelverwerking (zip) voor leer
krachten in het basisonderwijs, is
zeker ook inzichtelijk voor ouders.
Er zijn zo veel manieren om naar
kinderen met afwijkend, storend ge
drag te kijken en ze beter te kunnen
begeleiden.
Capuchonjoeh
Zet een 'zip-bril' op, zeggen ze, wees
je bewust van de vele prikkels die bij
kinderen binnenkomen en hoe die
worden verwerkt. Dan zie je of een
kind overprikkeld is, of misschien
wel onderprikkeld. Of dat het zelf al
oplossingen heeft gevonden. Zo
wordt zo'n lastig wiebelkind ineens
een kind dat eraan werkt om bij de
les te blijven. En blijkt dat capu
chonjochie zichzelf te bescher
men tegen wat er te veel aan
prikkels binnenkomt. Lamp en
Thoonsen geven strategieën en
wijzen op hulpmiddelen. Van
wiebelkussens (houdt spieren
van onderprikkelde leerling
actief, zorgt voor extra alert
heid en betere concentratie)
en gehoorbeschermers (kal
merend voor overprikkelde
leerlingen) tot kauwkettin-
gen (kauwen, sabbelen of
zuigen werkt activerend voor
onderprikkelde leerlingen en
dempend voor prikkelgevoe-
lige).
Ze gebruiken de 'discotheek'
als metafoor van de hersen
schors waar prikkels zich aan-
dinsdag 24 november 2015
Over de
rode com-
pres gaat
een dikke
handdoek
om de
warmte
vast te
houden.
KUERENENWIEBQfNIS
reuze nuttig
44
Een onderprikkelde leerling
doet niets; de situatie over
komt hem. Hij blijft slaperig
en passief en reageert niet
op de omgeving. Een on
derprikkelde leerling kan
ook in actie komen en de
prikkels opzoeken. Hij be
weegt bijvoorbeeld veel en
intens, is hyper, praat veel
en zoekt naar opwinding.
Een overprikkelde leerling
doet niets; heeft vooral last
van veel prikkels, is snel
geïrriteerd of boos, re
ageert heftig negatief op
harde en onverwachte ge
luiden en heeft een korte
spanningsboog. Een over
prikkelde leerling gebruikt
strategieën om ervoor te
zorgen dat er minder prik
kels binnen kunnen
komen, trekt zich graag
terug, speelt liever niet op
een vol speelplein, wil niet
klimmen, vermijdt nieuwe
situaties en doet liever niet
mee aan allerlei groeps
activiteiten.
