Kinderen in tranen; ouders gestrest; schoolkeuze leidt in grote steden tot veel leed
De emoties
schoten alle
Ik denk niet
meer aan
't Rietveld'
Leerlingen in groep 8 vechten in de vier grote steden om
een plekje op de beste scholen. Omdat populaire scholen
niet alle kinderen kunnen plaatsen, moeten ze loten.
8 NIEUWS
kanten op
'Ik moet nu
8 kilometer
fietsen'
moeder Esmé Kroon.
Maar Mijntje bleek lang
niet de enige groepach-
ter die naar het Gerrit
Rietveld wilde. „Dat wis
ten we, maar het was de
ideale school voor haar."
De teleurstelling was
enorm toen Mijntje
werd uitgeloot. „Ik
dacht: waar moet ik nu
naartoe", blikt ze terug.
Ze kreeg een lijstje met
Utrechtse scholen die
nog wel plek hadden en
moest haar nummers 2,
3 en 4 doorgeven voor
de tweede ronde. Kroon:
„Geen van deze scholen
had Mijntjes voorkeur.
De Utrechtse scholen
die ze wel leuk vond,
hadden geen plek meer."
In Bilthoven, op een half
uur fietsen, had Mijntje
wél een leuke school ge
zien. Daar kon ze zonder
loting terecht. Mijntje:
„De sfeer is er fijn. Nu
denk ik niet veel meer
aan het Gerrit Rietveld."
neemt de gok en gaat uit
van het goede", vertelt
moeder Alies van den
Boom-Kool. De gok pak
te verkeerd uit. Uitge
loot. „Ze was ongeloof
lijk teleurgesteld, had
flinke tranen."
De scholier herpakte
zich snel: dan maar naar
het Melanchthon. Totdat
ze zag dat ze tóch een
plek had op het Libanon.
De emoties schoten alle
kanten op. Na een
nieuw bezoek aan het Li
banon besloot Noor toch
voor die school te gaan.
„Het onderwijs paste bij
haar. De school heeft
een technasium, met
veel zelfstandigheid",
verklaart Van den
Boom-Kool.
En dat vindt deze ouder
zo kwalijk aan de lotin
gen. „Een kind gaat naar
een school omdat die bij
hem of haar past, niet
omdat het noodgedwon
gen moet."
maal geen rekening mee
gehouden", vertelt vader
Frans Hilgersom. „We
hebben nog nagevraagd
hoe het zat met de in
schrijving. We hoorden
dat dat geen probleem
zou zijn." Niets bleek
minder waar. Het meisje
moest in allerijl op zoek
naar een alternatief.
„Mijn andere favoriete
scholen waren ook al
vol", vertelt de brugpie
per. Het Haags Montesso-
ri Lyceum overwoog een
extra klas te maken.
Maar al snel bleek dat de
school te weinig aanmel
dingen had. Selena:
„Toen wist ik het écht
niet meer." Een vriendin
netje vertelde dat ze
naar een school in Was
senaar uitweek. Selena
besloot daar een kijkje
te gaan nemen. Het is de
school waar ze uiteinde
lijk haar plekje vond. „Ik
moet nu acht kilometer
fietsen, maar het gaat ge
lukkig goed. Het is een
hele leuke school en ik
heb een hele leuke klas."
AMSTERDAM
ROTTERDAM
UTRECHT
e slotavond van
de Avondvierdaag
se viel voor de
12-jarige Koen
Keijer uit Lands
meer afgelopen
voorjaar in het water. Vlak voor
dat hij moest gaan wandelen, ont
dekte de groepachter dat hij niet
naar zijn favoriete middelbare
school mocht. Koen had een plek
op een gymnasium aan de andere
kant van Amsterdam, twaalf kilo
meter verderop. „Hij heeft een pot
je zitten janken", zegt zijn moe
der Lianne Damen.
De dag erna ontdekte het gezin
dat een andere jongen was inge
loot op de school waar Koen heen
wilde, maar eigenlijk naar de
school wilde waar Koen plek had.
Beide moeders belden de scholen
om een ruil voor te stellen, maar
kregen nul op het rekest. Een kort
geding werd ook afgewezen. In de
hoofdstad konden vorig jaar ruim
1900 kinderen niet naar hun favo
riete middelbare school. Daarvan
konden meer dan 700 leerlingen
wél op hun nummer 1 komen als
ze mochten ruilen.
Voor het eerst stapten de
schoolbesturen over op een nieu
we manier om de plekken in de
brugklassen te verdelen:
matching. Alle kinderen moesten
loten, ongeacht de school van
voorkeur. Via een statistische me
thode kregen de leerlingen een
plek. 95 procent kwam op een
school uit de top 3, 99 procent uit
de top 5. „Het nadeel was dat veel
mensen wilden ruilen", zegt eco
noom Pieter Gautier, die de scho
len adviseert.
De koepel van schoolbesturen
OSVO zette een streep door de
matching en kondigde aan weer te
gaan loten. Maar ook daartegen
kwamen ouders in verzet. „In Am
sterdam is elk jaar angst rondom
de loting. Honderden kinderen
worden uitgeloot", verklaart één
van de initiatiefnemers Anne
Gram. „De resultaten van de
matching zijn goed. Er waren al
leen opstartproblemen." In een
mum van tijd tekenden ruim 1700
ouders de petitie. Het resultaat: de
schoolbesturen, gemeente en
ouders zitten weer om de tafel om
te zoeken naar een goede loting.
De andere drie grote steden vol
gen de Amsterdamse ontwikkelin
gen op de voet. Ook daar is het
dringen om een plekje op sommi-
'Ik ging bij een vriend
huiswerk maken, maar
moest vroeg weg voor
de voetbaltraining'
ge middelbare scholen. Schoolbe
sturen zoeken naar de eerlijkste
manier om de schaarse plekken te
verdelen. Dat blijkt een worste
ling. „Het levert schrijnende situa
ties op, want hoe je ook loot, er
blijft schaarste op de populaire
scholen", verklaart Herman Nieu-
wenhuis van OSVO, de Amster
damse schoolbesturen.
Het probleem speelt juist in de
grote steden, omdat leerlingen
daar meer te kiezen hebben. In
kleinere gemeenten zijn één, mis
schien twee, middelbare scholen
en verdelen de groepachters zich
gelijkmatiger, constateert eco
noom Gautier. „Zodra je een paar
populaire scholen hebt met wei
nig plekken is het onvermijdelijk
dat veel leerlingen niet op hun eer
ste keuze terecht komen."
Ouders zien hun kinderen in
tranen als ze niet op de school
van hun voorkeur terechtkunnen.
De lotingen frustreren hen. „Hun
kinderen moeten soms naar de an
dere kant van de stad of ze krijgen
een plek op een school met een
mindere kwaliteit", verklaart
Peter Hulsen, directeur van ouder
organisatie Ouders Onderwijs.
De schoolbesturen merken dat
het per jaar verschilt welke scho
len populair zijn. „Het ene jaar
moet het ene gymnasium loten.
Vervolgens kiezen de kinderen
een jaar later in groten getale voor
het andere gymnasium en is daar
juist loting", beschrijft de Utrecht
se woordvoerder Bram Donkers.
„Loten is een eerlijk, maar hard
systeem. Daarom kijken we naar
een alternatief', aldus Donkers.
Maar vooralsnog wordt er in de
Domstad, Den Haag en Rotter
dam eveneens geloot voor een
plek op de begeerlijkste scholen.
Voor Koen komen alle aanpassin
gen te laat. Hij zit aan de andere
kant van Amsterdam op school.
Hoewel hij het naar zijn zin heeft,
baalt hij soms nog steeds van zijn
uitloting. „Ik ging bij een vriend
huiswerk maken, maar moest om
vier uur al weg om op tijd voor de
voetbaltraining te zijn. Mijn ande
re vrienden konden nog anderhalf
uur langer blijven. Dan denk ik
wel: balen."
Al in groep 7 wist de
12-jarige Mijntje dat ze
naar het Gerrit Rietveld
College in Utrecht wil
de. Ze ging er twee keer
naar een open dag,
volgde er cli
nics. „Ja, ze
was er he
lemaal
klaar
voor",
vertelt
Het razend populaire Li
banon Lyceum in Rotter
dam paste bij de 12-jari-
ge Noor. Ondanks de
kans op loting schreef
de scholier zich
in. Ook op
plek 2 stond
één van
Rotter
dams po-
pulair-
ste scho
len. „Je
DEN HAAG
Nog geen honderd me
ter van haar huis in Voor
burg staan twee middel
bare scholen. Selena (12)
wilde dolgraag naar één
van die twee: het Dal
ton. Een maand na de in
schrijving kreeg ze ech
ter teleurstellend
bericht. Sele
na was uit
geloot.
„Daar
hadden
we hele-
W\v'
Loten is
maar hard systeem
Koen Keijer.
foto
Jean-Pierre Jans
Koen Keijer scholier
Mijntje Kroon.
foto Erik van 't Woud
Selena Hilgersom
foto Guus Schoonewille
Noor Kool.
foto Guus Schoonewille
