Schilderen moet Jaap Stam helpen bij zijn ambitie om een toptrainer te worden
SPORT 5
Jaap Stam is bijna
klaar met de
trainerscursus en
hoopt komende
zomer zijn eerste
grote klus als
coach te krijgen.
'Huidige generatie is jong, maar wil wel heel graag'
Hij moet zichzelf er
echt toe zetten.
Maar soms zoekt
Jaap Stam zijn ei
gen atelier op. Par
don? Ja, Jaap Stam
heeft een atelier, gewoon een ka
mertje in zijn woning in Kampen.
Om te schilderen. Soms abstract,
soms fijne details. „Dan moet je
niet denken dat ik met zo'n Frans
mutsje op en een palet in mijn
hand zit, hoor", zegt hij lachend.
„Op school was ik vroeger goed in
tekenen. Schetsen maken. Vond ik
mooi. Als ik door een museum
loop, denk ik soms: dat kan ik ook.
Dan ga ik een beetje aan de slag."
En het resultaat van zijn creatie
ve ingevingen? „Dat smijt ik weg.
Of ik ga er met een grote roller
zwarte verf overheen. Dan hoef ik
'Een topverdediger
worden, dat zit in je.
Tliurlijk, een trainer kan
helpen, maar dan gaat
het wel om details'
het niet meer te zien. Soms be
waar ik wat en dat doek zwerft
dan een beetje door het huis."
Weer een grote grijns: „Misschien
wordt het ooit nog wat waard.
Hebben mensen een Jaap Stamme
tje aan de muur hangen.
Dat schilderen geeft hem wat
verfrissing. „Ik ben een binnenvet
ter. Dat weet ik van mezelf. En ik
ben altijd teveel bezig geweest
met het negatieve. Ik heb bijvoor
beeld de Champions League ge
wonnen, maar ik denk dan aan
die andere verloren finale.Zelfs
toen ik op het einde van mijn car
rière bij Ajax kwam, had ik nog
een gigantische bewijsdrang. Die
mentaliteit heeft mij veel ge
bracht. Maar het zorgt ook voor
stress."
Ontspannen
Ook nu hij samen met Andries Ul-
derink trainer van Jong Ajax is, is
hij bijna continu met voetbal be
zig. Nog even een training voorbe
reiden, nog even een video-analy
se bekijken, nog even dit. Ook op
zijn 43ste heeft Stam nog iets te le
ren: ontspannen. „Veel energie
gaat in het voetbal zitten. Dan heb
ik geen rust in mijn kop. Dat is
een minpunt van me. Schilderen
helpt. Dat zou ik dus vaker moe
ten doen."
Eén ding is duidelijk.Jaap Stam
wil slagen als hoofdtrainer. De
honger die hij had om als speler
de wereldtop (Oranje, Manchester
United, Lazio Roma, AC Milan) te
bereiken, heeft hij nu ook weer
als trainer.
Aankomende zomer loopt zijn
contract bij Ajax af. Het is hét mo
ment om als zelfstandig trainer te
beginnen. Stam is benieuwd of hij
een beetje goed in de markt ligt.
„Want er zijn genoeg werkloze
trainers, hè", zegt hij. „Voor mij is
belangrijk: het moet een club zijn
waar je kunt bouwen. Ik ben wel
een verdediger, maar houd van
aanvallend voetbal. Met counter-
ploegen heb ik helemaal niks. Het
moet ook een club zijn waar geen
irreële doelstellingen worden uit
gesproken. Bang voor het afbreuk
risico ben ik niet. Ook ervaren trai
ners hebben geen garanties."
Stam hoeft alleen nog een eind-
Nederland voetballand
bevindt zich in een cri
sis. In Europa tellen on
ze clubs nauwelijks
meer mee. Maar het mis
sen van het EK 2016 van
Oranje is vanzelfspre
kend het dieptepunt. De
kritiek is niet mals: geen
beleving, geen overtui
ging, geen bereidheid.
Jaap Stam kan niet zo
veel met die termen.
„Men denkt vaak: in
mijn periode was alles
beter. Natuurlijk zie je
kinderlijke fouten. Maar
wij maakten ook fouten.
Ik geloof niet dat deze ge
neratie niet wil. Ze wil
len volgens mij juist
heel graag. Kenny Tete,
Jairo Riedewald, Stefan
de Vrij, Martins Indi. Dat
zijn geen jongens die
niet willen. Leeftijd
speelt hierbij een rol.
Maar het belangrijkste is
de communicatie. Als ze
net zo veel met elkaar
gaan praten als ze
whatsappen, dan komt
het goed."
'Winnen' moet centraal
komen te staan, vindt
Stam. „Met alles wat ik
vroeger deed, wilde ik
winnen. Misschien zit
dat er niet bij iedereen
ingebakken. Dat is dan
ook een taak voor oplei
ders. Hoe train je dat?
Veel meer eisen stellen.
In trainingspartijtjes de
winnende goal heel be
langrijk maken. Dat
soort trucs. Daar geloof
ik echt in."
gesprek te voeren in Zeist, en dan
is zijn hoogste trainersdiploma
binnen. Er is veel over gezegd.
Stam vond de klassikale lessen tij
dens de cursus maar niets. Een
verzoek voor een meer persoonlij
kere begeleiding werd ingewilligd
door de voetbalbond. En daar wil
hij nog wel wat over kwijt. Voor
het juiste beeld, zegt hij.
„Ik heb een verzoek gedaan. Al
leen de vraag gesteld. Niet gezegd:
het moet anders van mij. Dat is
her en der wel zo overgekomen.
De KNVB kon ook 'nee' zeggen en
dan had ik dat ook geaccepteerd.
Dan was ik alleen niet doorgegaan
met de cursus."
Hij vervolgt: „Ik kan best wel in
een klas zitten, maar het moet ef
fectief zijn. Dat gevoel had ik voor
mij persoonlijk niet. Het is niet
dat ik minder moest doen dan de
andere cursisten. Ik ben bereid
om hard te werken, hoor."
Complimenten
Van de theorie naar de praktijk.
Ajax-revelatie Kenny Tete gaf
Stam laatst nog complimenten.
Hij begint te lachen. „Ja, dat krijg
je dan. Mensen willen altijd horen
van wie die jongens iets geleerd
hebben. Daar geloof ik niet zo in.
Een topverdediger worden, dat zit
in je. Die mentaliteit, die drive.
De drang om te presteren. En dat
geldt ook voor een linksbuiten.
Tuurlijk, een trainer kan je hel
pen, maar dan gaat het echt om de
details."
Stam is wel iemand die verdedi-
'Als ik door een
museum loop, denk
ik soms: dat kan ik
ook. Dan ga ik een
beetje aan de slag'
gers wat details bij kan brengen.
„Die Italiaanse spitsen pakken je
altijd vast", zegt hij, terwijl hij
gaat staan en met zijn beide ar
men achteruit zwaait. „Nou, dan
sloeg ik gewoon met mijn knok
kel boven op hun hand, precies op
die botjes. Dan hebben ze geen
contact meer met je. Daar worden
ze onrustig van. Of ze gaan naar je
kijken en weten dan niet meer
waar de bal is."
Waar hij ook de schurft aan
heeft: verdedigers die hun handen
op de rug houden om vooral een
handsbal te voorkomen. „Schei
toch uit. Als verdediger heb je die
armen juist nodig. Om in balans
te blijven. Snel te kunnen reage
ren. Daarnaast: met je armen wijd
lijk je optisch veel groter voor een
tegenstander. Zo van: hier kom je
niet zomaar langs."
Precies het beeld dat we in Ne
derland van Stam als voetballer
hebben. „Dat snap ik ook wel
hoor. Groot, sterk, stoer. Maar ik
kon wel meer dan poetsen. Het
was niet zo dat ik alle ballen het
stadion uitschoot. Daar heb ik me
wel aan gestoord. Maar dat veran
dert wel als je ouder wordt, hè."
Dat blijkt wel als hij, heel
droogjes, zegt: „Als ze me niet wil
len hebben als trainer, ga ik toch
lekker vakken vullen? Maar dan
weten ze niet wat ze missen."
ZATERDAG 21 NOVEMBER 2015
Nog altijd vol bewijsdrang
door Daniël Dwarswaard
Jaap Stam is benieuwd hoe hij als trainer in de markt ligt in het betaald voetbal, foto Pim Ras
