Minuut sdlte
maakt ons
aandachtig
2 I HART#
Kunnen die terroristen ook op onze school
komen? Zullen we dat drukbezochte
evenement maar een keertje overslaan?
Nederland is bang na de aanslagen in
Parijs. Grote vraag: wat is angst precies?
En hoe gaan we ermee om?
Lekker in balans
De kans om op een onnatuurlijke
manier aan je einde te komen,
is in het bestaan van de aarde
nog nooit zo klein geweest.
Wat zijn we kwetsbaar, realiseren we
ons na de aanslagen in Parijs. En wat
kan angst ons in de greep krijgen.
Een goed moment voor mindfulness.
Die minuut stilte die
we gisteren ter nage
dachtenis van de
slachtoffers hielden, is
een mooi voorbeeld
van mindfulness. We
staan letterlijk stil. We
komen van de automa
tische piloot af en stu
ren ons bewustzijn in
dit geval naar de men
sen die lijden. Hoe
aandachtig.
Oefeningen in mind
fulness helpen voorko
men dat je je volledig
identificeert met
dwingende gedachten.
Of met onrust in je
lichaam. Zo onstaat
ruimte om te ontspan
nen. Maar onderdruk
niets. Leef met de Pa-
rijzenaren mee, voel je
gerust verdrietig, zegt
mindfulness-trainer
Céline Aalders. Zolang
angst je niet omver
werpt. Vaak slaat tob
ben over wat er kan
gebeuren, over in bang
worden. Ook bij kinde
ren. Stuur dan je aan
dacht naar het hier en
nu. Zodat er kracht is,
waar angst is.
SNEL AAN TE
HAKEN IN DE LES
HELDEREN
PRAL SCH
h ONTSPANNEND
TEKST ANNIEK VAN DEN BRAND ILLUSTRATIE RUBEN L. OPPENHEIMER
Tijdens de intocht van Sin
terklaas, zondag, was ze in
een andere, rustigere
straat gaan staan, vertelt
de buurvrouw als we
's ochtends op de stoep onze kinde
ren uitzwaaien. „Ik weet niet, ik
dacht: als er een gek met een mi
trailleur langskomt, neemt hij vast
dat drukke kruispunt. Daar moet ik
dus niet zijn." Nu is ze nog blijer dat
ze haar baan als stewardess heeft
opgegeven. „Al die jaren dat ik pur
ser was, ben ik geen moment bang
geweest. Ook niet na 9/11. Maar nu
komt het me veel te dichtbij."
Gisteravond toen ik ging slapen, riep
mijn zoon (13) me. Hij lag nog wak
ker. Of die terroristen ook op zijn
school kunnen komen, vroeg hij met
een klein stemmetje. Mijn zoon, die
zijn dagen liefst gamend doorbrengt,
vraagt soms of ik kom kijken om te
zien hoe hij behendig een vliegtuig
kaapt en een auto steelt, terwijl hij
in het voorbijgaan nog wat passan
ten neermaait met zijn kalasjnikov.
„Het is maar een spélletje, mam,"
zegt hij dan voordat ik iets kan zeg
gen. En nu blijkt dat hij het onder
scheid tussen echt en niet echt
inderdaad feilloos maakt.
„De kans dat er terroristen naar
jouw school komen, is heel klein",
zeg ik.
„Je weet het dus niet 100 procent
zeker."
„Bijna 100 procent."
„Maar niet helemaal."
Had ik iets anders moeten zeggen,
vraag ik Bram Bakker, de psychiater
die op dit moment door het land
toert met het theaterprogramma
Geen Paniek.
„Angst is een gevoel. Dat moetje
niet bagatelliseren. Tegelijkertijd
vraagt de situatie niet om emoties
maar om verstand. Feiten helpen om
angst te bedwingen. Fact of life: de
kans om op een onnatuurlijke ma
nier aan je einde te komen, is in het
bestaan van de aarde nog nooit zo
klein geweest. Als je je afvraagt hoe
groot de kans is datje door een ter-
„Blijf vooral doen watje altijd doet,"
zegt zij. „Houd je routine aan, ga
niets uit de weg." De redenering ach
ter dit advies: de gebeurtenissen in
Parijs zijn een aanslag op het idee
dat de wereld een fijne, veilige plaats
is. Gouweloos: „Het is zaak om zo
snel mogelijk te ervaren dat er niets
engs gebeurt als je doet wat je wilt
doen. Onveiligheid is vooral een ge
voel, geen werkelijkheid."
Mijn zus stuurt me een berichtje
met de finishtijd van de Zevenheu-
velenloop in Nijmegen waaraan ze
meedeed. „Ik was bang," appt ze. En:
„Zo werkt terreur dus."
Mijn zus is gedragstherapeut en be
geleidt mensen met angststoornis
sen. Dat ze afgelopen zondag met
dertigduizend andere mensen
weerloos stond opgesteld in een
aantal startvakken, bezorgde haar
rillingen, zegt ze. „Ik had er nog
nooit zo over nagedacht maar zo'n
evenement leek me ineens een uit-
rorist wordt neergeschoten, kom je
uit op een miniscuul klein getal. De
kans om overreden te worden, is
vele malen groter dan datje wordt
neergeschoten door een terrorist.
Een andere geruststellende gedachte
is wellicht dat Parijs een uitermate
veel geschikter podium voor aansla
gen is dan het gemiddelde Neder
landse dorp," aldus Bakker.
Vanochtend leek het tijdens de spits
op Rotterdam CS rustiger dan an
ders. Waren mensen uit angst thuis
gebleven? Of verbeeldde ik me dat?
Waarom liep ik naar een andere
coupé toen ik niet meteen zag bij
wie die koffer in het gangpad
hoorde? Waarom deed ik zoveel
moeite om een plaatsje bij de deur te
bemachtigen? En: wanneer doe ik
weer gewoon?
Juul Gouweloos is psycholoog en on
derzoeker bij de stichting Impact,
die psychosociale ondersteuning
biedt na schokkende gebeurtenissen.
dinsdag 17 november 2015
GO
Het is te doen: een stap
achteruit maken om te kijken
wat er in het hoofd en lichaam
gebeurt. Om te zien hoe
onrustig je van ellende in de
wereld wordt.
Hoe gemakkelijk het ook lijkt,
uit een boek valt het lastig te
leren. Toch maar naar een
workshop of cursus.
Ook zo moe van doelstellingen
halen en van alles moeten?
Met mindfulness schakel je
naar een andere stand: je
hebt geen doel, je hoeft niets
te veranderen. Je bent.
Zweverig? Zweefkezen zijn
mensen die met hun gedach
ten allerlei kanten uitzweven.
Weg van het nu.
Ja, het lukt beter om mezelf
terug te roepen als angst en
onrust me in de greep krijgen.
Als je van jezelf moet
ontspannen, raak je juist
gespannen. Verwacht niets,
hoef niets.
Moed
ISHETOVERWINNENVAH
angst
„Nee."
44
