1
bl=!H
Oud-doelman maakt een vergelijking met het Nederlands elftal van nu
SPORT 5
interview Hans van
Breukelen beleefde
als keeper met het
Nederlands elftal
het diepe dal van
de jaren tachtig,
maar won in 1988
de Europese titel.
m
De wedstrijd tussen
Frankrijk en Neder
land op 18 november
1981 was een keer
punt in de voetbalge
schiedenis van Oran
je. Door een 2-0 nederlaag in Parijs
ging het WK in Spanje (1982) aan 'on
ze' neus voorbij. Daarna volgde een
donkere periode, waarin Nederland
ook het EK in Frankrijk (1984) en het
WK in Mexico (1986) miste.
Hans van Breukelen (59) is samen
met Arnold Mühren de enige interna
tional die de martelgang van de jaren
tachtig doormaakte, maar de gifbeker
in 1988 uiteindelijk kon verruilen
voor de Europese titel. Nu het Neder
lands elftal voor het eerst in veertien
jaar een eindronde (EK) mist, legt de
oud-doelman de tijdperken naast el
kaar. Moeten we straks weer acht jaar
wachten? Wat kunnen we leren van
de jaren tachtig? En zijn er parallel
len? „Oh ja, zeker", zegt Van Breuke
len, tegenwoordig commissaris bij
PSV, „neem alleen al die eerste twee
kwalificatiewedstrijden voor het WK
in 1982. Die gingen verloren tegen Ier
land en België, zeg maar het Tsjechië
en IJsland van nu. Ook toen was de
start desastreus, en moest er een in
haalslag gemaakt worden. En redden
we het net niet."
„Nee, daar denk je niet aan. Dat is het
mooie aan sport. Het ene moment
speel je een waardeloze wedstrijd,
maar het kan zomaar omdraaien. De
status van Nederland veranderde
wel. Na het zilver in 1974 en 1978 tel
de Oranje volop mee in de voetbalwe
reld. En dan vinden wij onszelf in Ne
derland vaak erg goed, maar dat arro
gante ging er in de jaren tachtig heel
snel af. Ik zie dat nu weer. Met het
Nederlands elftal in deze laatste kwa
lificatiereeks zou het allemaal wel
goed komen. Kijk de toernooien er
maar op na: elke keer als we succes
hadden ging het twee jaar later mis.
Dan denken we dat we er zijn, maar
missen die absolute bereidheid."
„Je telde niet meer mee en dat was
voelbaar. Het publiek reageerde cy
nisch. We speelden zelden voor een
vol huis. In de Kuip zaten soms maar
15.000 mensen. Ze kregen ook wel
wat voor hun kiezen. Een hoop bag-
gerwedstrijden. En elke keer een val
se start. Ook dat was vergelijkbaar
met nu. Alles gaat fout. Toen een ei
gen doelpunt van Michel Valcke te
gen Oostenrijk, nu van Robin van
Persie tegen Tsjechië. En altijd gedoe
met bondscoaches. Nu Guus Hid-
dink, toen met Rinus Michels die
Kees Rijvers opvolgde wat nou niet
bepaald op een nette manier gebeur
de."
„We zullen ze wel moeten brengen,
zoals Rijvers dat ook deed. Kieft er-
bij, Vanenburg, je zag ze wel doorko
men, maar de resultaten bleven te
genvallen. Alles heeft te maken met
die cyclus in het voetbal. De absolute
top ervaar je als je tussen de 25 en 30
bent. Toen het succes kwam waren
Gullit, Van Basten en Rijkaard al kam
pioen van Italië geweest, hadden wij
met PSV de Europa Cup I gewonnen
en Mechelen de Europa Cup II. De jo
chies waren kerels geworden."
„Ruud Gullit, de absolute blikvanger.
Met zijn dreadlocks, zijn eigen relax
te omgang met zijn vak. Hij kreeg na
België een bak met shit over zich
heen, omdat hij een dag daarvoor af
haakte bij de strandwandeling. Hij
had geen zin in de vrieskou. Nou en?
We waren de patatgeneratie. Slappe
hap. De gouden generatie van de ja
ren zeventig noemde ons watjes. De
zelfde termen die ik nu ook hoor.
Geen ruggengraat. Geen inzet. In die
zin zijn de media ook niets veran
derd. Die zitten te zeiken over een
hoed en een sjaal. Hou toch op, man!
Ik vind het zo ontzettend kortzichtig
dat wij vinden dat de jeugd de nor
men en waarden moet hanteren uit
onze tijd. Kappen daarmee!"
„Ik hou van excentrieke mensen.
Geef hen daar de ruimte voor. Ik was
zelf ook een rare snoeshaan. Als ik
normaal had gedaan, was ik nooit in
het Nederlands elftal gekomen. Ook
ik leefde in een eigen wereld, maar ie
dereen accepteerde het omdat ik bal
len begon tegen te houden. Net als
Gullit. Die nam een plaatje op, ging
op stap in Amsterdam, maar was een
fantastische collega in het veld."
„Ik ben niet pessimistisch. De pijn
die wij gevoeld hebben van de misge
lopen toernooien, is misschien wel
de basis geweest van het latere suc
ces. De kunst van een bondscoach is
om het team een overlevingsdrang
bij te brengen. Topsport is niet com
fortabel. Mannetjes van veertien, vijf
tien jaar moeten meer pijnprikkels
krijgen. Kritiek. Vertellen en meer la
ten voelen als ze gemakzuchtig wor
den. Als je geen pijn kunt lijden, red
je het niet. Daarom is het interessant
om te zien hoe Memphis zich ont
wikkelt met deze tegenwind."
„We zullen in Nederland wel toe
moeten naar een andere manier van
denken. Nog meer de speelstijl hante
ren die bij de kwaliteiten van de spe
lers past. Puur om te winnen, zoals
Van Gaal deed in Brazilië. En oppor
tunisme hoort daar ook bij."
„Die is essentieel om de top te halen.
De top haal je met talent, opofferings
gezindheid en prestatiedrang. Hoe
wel spelers zich individueel belang
rijk voelen, zijn ze toch op zoek naar
duidelijkheid, kaders, houvast. Deze
generatie lijkt zelfstandig en zelfred-
zaam, maar heeft behoefte aan een
veilige omgeving met structuur waar
ze zich thuis voelen en bovendien
zichzelf kunnen zijn. Daar ligt een be
langrijke stap die een coach moet ma
ken voor deze generatie."
ZATERDAG 14 NOVEMBER 2015
'Ik was zelf ook
een rare snoeshaan'
door Dennis Jansen
Hadden jullie destijds het gevoel dat
Oranje op de drempel stond van een
crisis?
Hoe werd er in die tijd tegen Nederland
aangekeken?
Toch gloorde er licht in de tunnel: talen
ten dienden zich aan. Rijkaard, Van Bas
ten, de Koemannen, Gullit. Net als nu
Memphis, Klaassen, Tete?
Hans van Breukelen
plaatste zich met
Oranje niet voor het
WK van 1982 door
een nederlaag tegen
Frankrijk (links). „De
pijn die wij gevoeld
hebben van de misge
lopen toernooien is
misschien wel de basis
van het latere succes."
foto's Guus Schoonewille
en ANP
Was er ook een Memphis in jullie
periode?
Staan we voor een nieuwe donkere
periode?
En hoe belangrijk is dan een bonds
coach?
