Si»
NIEUWS 9
DELTA
De onbezorgde vrouw
die ze ooit was is in de
oorlog gesneuveld. Zai-
na Erhaim veert pijl
snel op als de bediende in de Am
sterdamse gelegenheid een bord
laat vallen. Haar donkere ogen
wijd open. Verschrikte blik. De
oren gespitst. „Dit is wat luchtaan
vallen met je doen", verzucht ze.
„Alles komt dubbel zo hard bin
nen. Ik kan ook niet tegen vliegvel
den. Het geluid doet me te veel
denken aan de straaljagers die
hun bommen op ons afwerpen."
Tussen de puinhopen van Alep
po probeert Erhaim verslag te
doen van de verschrikkingen van
de oorlog. De afgelopen twee jaar
leidde ze met steun van het Insti
tute for War and Peace Reporting
honderd Syriërs op tot schrijven
de- of televisiejournalist. Professio
nele journalisten zijn er nauwe
lijks meer. Erhaim ontving on
langs de Peter Mackler Prijs voor
moedige en ethische journalistiek.
Het beeld bestaat dat Syriërs
vooral last hebben van strijders
van Islamitische Staat (IS). In wer
kelijk is dat van het regime, zegt
Erhaim. „3 procent van de Syriërs
wordt gedood door IS, 96 procent
van de doden komt voor rekening
van de troepen van Assad. Alleen
hebben zij geen zwart gewaad en
baard. Ze opereren exact hetzelf
de: tegenstanders ontvoeren, mar
telen en in stukken hakken."
Het zijn deze praktijken waar
door Syriërs op de vlucht slaan
naar Europa, zegt Erhaim. „Wij
brengen de misstanden naar bui
ten, zodat de wereld later niet kan
zeggen dat ze van niks wist. Ieder
een weet wat er aan de hand is
maar doet er niks mee. Zolang pre
sident Assad blijft, blijft de vluch-
telingencrisis."
Ondanks het geweld leven nog
steeds een half miljoen mensen in
Aleppo. Erhaims wijk staat onder
controle van het Vrije Syrische Le
ger, rebellen die steun krijgen van
de VS. De activiste woont in een
verder verlaten gebouw. Pas werd
de derde verdieping geraakt door
een raket. „De dood komt uit de
lucht. Je doet er niets tegen. Het is
overleven. Met geluk is er twee
uur per dag stroom, één keer per
week water. Mensen doen zo vlug
mogelijk boodschappen omdat ze
kunnen worden geraakt door de
vaten met brandstof die het regi
me afwerpt. Het regime gebruikt
het goedkoopste spul tegen ons.
Zo weinig zijn we waard."
Het is moeilijk in evenwicht te
blijven, zegt Erhaim. „Soms kan
er iets verschrikkelijks gebeuren
en laat ik geen traan. Maar zet een
suffe film op en ik huil tranen
met tuiten. Ik ben bescha-
digd.Waarschijnlijk voor de rest
van mijn leven. Ik zie het zelfs aan
mijn nichtje van 12. Ze leeft nu als
vluchteling in Turkije. Zodra het
onweert en ze donder hoort,
vliegt ze bibberend onder de tafel.
Ze is al twee jaar weg uit Syrië."
De eerste demonstratie waar
aan Erhaim meedeed was in Dou-
ma, een voorstad van Damascus.
Met een groep vrouwen eiste ze
het vertrek
van het re- -
gime. De
militai
ren sloe-
Ik ben
beschadigd.
Waarschijnlijk
voor de rest
van mijn leven'
gen hard terug. Ze schoten beto
gers dood. Mensen werden opge
pakt, gemarteld en vermoord. Het
voedde de woede. „Het regime be
schouwt alles wat ik doe om de
mensenrechten te verbeteren als
een misdaad. Ik werd permanent
gevolgd door de inlichtingen
dienst. Ik ben meermaals uren
lang ondervraagd en heb drie
maanden gevangen gezeten. Ik sta
op de lijst van gezochte personen.
Zodra ik één stap zet in een ge
bied dat onder controle staat van
het regime, hang ik."
Vanaf komende maand is Er
haim stateloos. Dan verloopt haar
paspoort. „Ik zoek nergens asiel.
Ik blijf in Syrië. Ik rust niet voor
Syrië democratisch wordt. Ik ben
30 maar heb nog nooit in mijn le
ven kunnen stemmen. De eerste
stap is dat alle luchtaanvallen stop
pen. Zodat niet elke dag honderd
mensen sterven. En daarna? Alles
is beter dan dit."
Erhaim staart naar buiten.
Straks vliegt ze weer richting de
ellende die Aleppo heet. Waar
haar man op haar wacht. Een revo
lutionair, leider van de eerste de
monstraties in 20tt. Zijn liefde
houdt haar op de been. Mahmoud
is vastberaden. Meer nog dan zij.
„We proberen het leven als revolu
tionair te verenigen met het gewo
ne leven. Dat lukt niet zo goed.
We denken aan een baan, een vei
lig huis en een gezin. Maar we
zijn verbonden met chaos."
verbindt
20 Jaar geleden werd het internet in Zeeland geboren. De volgende stap staat voor de deur.
De verbeteringen aan het netwerk zijn in volle gang. En zullen wat ons betreft nooit stoppen.
DELTA.nl/vooruitkijken
VRIJDAG 13 NOVEMBER 2015
'Niet IS, maar regime is het gevaat
door Gerben van 't Hof
Omdat er vrijwel geen journalist
meer is te vinden in het door oor
log verscheurde Syrië besloot Zai-
na Erhaim (30) uit Aleppo burgers
op te leiden om verslag te doen, te
midden van ruïnes en exploderen
de vatbommen.
Zaina Erhaim activiste
Een journalistieke
training in Aleppo.
foto rechts: Marco Okhuijzen
m
m
