J
Hecht clubje protégés van Samsom in kabinet
Kamer geïrriteerd over invloed bank bij nieuwe belastingwet
8 NIEUWS
Een wet die de
belastingaanslag
voor banken met
honderden
miljoenen euro's
drukt, blijkt deels
ingestoken door
ING.
DEN HAAG. De Tweede Kamer eist
snel opheldering van Jeroen Dijs
selbloem over de invloed van ING
bij de totstandkoming van een be
langrijke wet.
Dijsselbloems eigen PvdA was
gisteren hard in haar kritiek. „Poli
tici maken de wetten in dit land,
niet bankiers", gromde financieel
woordvoerder Henk Nijboer. An
dere Kamerleden zeiden het hem
na. Zij eisen dat Dijsselbloem zo
snel mogelijk uitlegt hoe het kan
dat stukken tekst die door bank-
reus ING zijn aangeleverd één op
één in de wet zijn beland.
De wet passeerde vorig jaar ge
ruisloos de Kamer, als hamerstuk.
Maar in de aanloop ernaartoe liet
de bankenlobby zich behoorlijk
gelden, zo blijkt uit corresponden
tie die NRC Next met een beroep
op de Wet openbaarheid bestuur
in handen heeft gekregen. Ralph
Hamers en Gerrit Zalm, de hoog
ste bazen van ING en ABN AM-
RO, bemoeiden zich persoonlijk
met de kwestie.
Het draait allemaal om zogehe
ten coco's (contingent converti
bles), een nieuw type obligaties
die banken als eigen vermogen op
de balans mogen zetten. Omdat fi
nanciële dienstverleners na de kre
dietcrisis verplicht zijn om grote
re buffers aan te houden, zijn de
coco's een populair instrument ge
worden. Probleem is echter dat de
rente die banken over deze coco's
betalen niet van de belasting afge
trokken mochten worden. In ande
re landen bleek dat wel mogelijk.
Dat probleem werd, op aandrin
gen van de bankenlobby, in de
wet gefikst en scheelt de banken
volgens NRC 350 miljoen euro
aan belasting op jaarbasis.
De oorspronkelijke wetstekst
werd in de loop van de tijd voort
durend aangepast. Op het ministe
rie leefde de vrees dat Nederland
door de Europese Commissie van
staatssteun beticht zou kunnen
worden als alleen aan banken de
aftrek wordt gegund. ING kreeg
conceptversies te lezen en
Financiën nam voorgestelde wijzi
gingen over. Volgens het ministe
rie zijn die 'voor een deel overge
nomen en voor een deel niet'.
Een deel van de Kamer is flink ge
schrokken dat de banken kenne
lijk zo dicht 'op schoot' van het
ministerie zitten, zonder dat het
parlement daar bovendien van af
weet. „Het lijkt erop dat Dijssel
bloem samenwerkt met de ING
om de Europese Commissie om
de tuin de leiden", meent Rik
Grashoff (Groenlinks). „Dat ban
ken input leveren snap ik, maar
wees daar wel transparant over",
zegt D66'er Wouter Koolmees. De
SP schermt zelfs met de vertrou
wensvraag, omdat Dijsselbloem
het afgelopen jaar bij meer akkefie
tjes de Kamer op het verkeerde
been zette. Zo was er Dijssel
bloems 'verbazing' over de Brus
selse naheffing en de loonsverho
ging voor de top van ABN AMRO,
waar Dijsselbloem van af bleek te
weten. „Het is niet de eerste keer
dat er een ander beeld is ge
schetst", aldus SP'er Arnold Mer-
kies. Het telt wel op, erkent ook
Koolmees. De meeste partijen vin
den echter dat de SP te ver voor
de troepen uit loopt. Zij willen
eerst informatie. PvdA'er Nijboer
benadrukt dat Dijsselbloem ook
met tal van wetten kwam die de
banken totaal niet zinden, zoals
het strengste bonusbeleid in Euro
pa en het provisieverbod. „Geen
enkele minister is onaantastbaar,
maar deze minister treedt door
gaans stevig op tegen banken", ver
dedigde Nijboer zijn partijgenoot.
Het is nogal een stoelendans ge
weest, maar alleen Mansveld heeft
geen zitplaats kunnen vinden nu
de muziek wordt stopgezet. Haar
vertrek na het snoeiharde Fyrarap-
port zette een carrousel aan het
draaien. Sharon Dijksma verruilde
haar post op Economische Zaken
voor de baan van Mansveld, ter
wijl Martijn van Dam weer de
plek van Dijksma overneemt.
Blijft zijn baan als vicefractievoor-
zitter over. Die lijkt naar fractiege
noot Attje Kuiken te gaan.
Daarmee landen alle vertrouwe
lingen van Samsom op een mooie
plek. Dijksma wordt als rasbe
stuurder geacht het Fyra-dossier
vlot te trekken, terwijl Van Dam
na jaren van geploeter wordt 'be
loond' met een plekje in het kabi
net. De rechterhand van Samsom
heeft wat afgezien als vicefractie-
voorzitter, want bij de PvdA is dat
nu eenmaal de aangewezen man
om langs de zaaltjes te trekken en
kabinetsbeleid te verdedigen. „Dat
is met onze achterban echt niet al
tijd gemakkelijk geweest", zegt
een ingewijde.
Samsom keek direct naar Van
Dam toen Mansveld opstapte. Ze
ker omdat de verkiezingen nog
slechts r,5 jaar weg zijn. Samsom:
„Dan moet je niet iemand van bui
ten invliegen, maar iemand ne
men die veel ervaring heeft in de
Kamer. Die heeft Martijn en dat
kan hij nu goed gebruiken."
Bijkomend voordeel: Samsom
kan met iedereen in het kabinet le
zen en schrijven. Dat maakt zijn
positie sterker. Zijn beoogde rech
terhand Kuiken is al net zo'n ver
trouweling.
Toch zijn er ook zorgen, want
opnieuw vertrekt een brok erva
ring vanuit de PvdA-fractie naar
het kabinet. Rond Samsom zitten
nauwelijks meer doorgewinterde
Kamerleden. Het rijtje dat hij
heeft moeten uitzwaaien is lang:
veterane Mariëtte Hamer ging
naar de Sociaal Economische
Raad, Frans Timmermans, Jeroen
DijsseJbloem en Ronald Plasterk
verruilden de Kamerbankjes al eer
der voor het regeringspluche.
Nog maar 9 van de 36 PvdA-Ka-
merleden hebben meer dan 2.000
Kamerdagen op hun naam staan.
Jeroen Dijsselbloem heeft
Kamer weer iets uit te leggen
door Laurens Kok
door Tobias den Hartog
en Laurens Kok
DEN HAAG. Aan de banencarrousel
bij de PvdA die sinds het vertrek
van staatssecretaris Wilma Mans
veld op gang kwam, komt vandaag
een einde als er in de fractie een
nieuwe rechterhand voor Diederik
Samsom wordt aangesteld. De
PvdA is tevreden: in het kabinet zit
nu een hecht clubje 'betrouwbare'
protégés.
@RLOppenheimer
