12 NIEUWS
In januari 2016 vervallen de auteursrechten van Hitiers
strijdschrift. Daarmee is de discussie rond 'het gevaarlijkste
boek ter wereld' weer in volle hevigheid losgebarsten.
BERLIJN. Wat gebeurt er in januari
2016 met Mein Kampf, het omstre
den autobiografische manifest
van Adolf Hitler? Op die datum
vervallen de auteursrechten, die
nu in handen zijn van de Vrijstaat
Beieren. De zuidelijke Duitse deel
staat beheert Hitiers nalatenschap.
Herdrukken van de twee delen
kunnen vanaf volgend jaar wor
den uitgegeven door eenieder die
daar brood in ziet. Dit is in Duits
land nu nog verboden. Originele
exemplaren, waarvan er voor 1945
niet minder dan 12 miljoen wer
den verkocht, mogen Duitsers wel
in bezit hebben.
De discussie rond het 'gevaar
lijkste boek ter wereld' is met het
in zicht komen van de vervalda
tum weer in volle hevigheid losge
barsten. Adolf Hitler schreef de
800 pagina's in gevangenschap in
Landsberg, niet ver van München,
in de jaren twintig. De Führer zou
met Mein Kampf een kapitaal ver
dienen, meer dan 12 miljoen
Reichsmark. De twee delen ('Eine
Abrechnung' uit 1925 en 'Die na-
tional-sozialistische Bewegung'
uit 1926) stonden bij miljoenen
Reichsbürger als uiting van 'volks
plicht' in de kast. Velen verbrand
den het boek toen de oorlog was
verloren, of gooiden het weg, uit
angst voor de wraak van de gealli
eerden. Ook werd Mein Kampf in
die naoorlogse periode van
schaarste als toiletpapier gebruikt.
Moet of mag Hitiers politieke
strijdschrift opnieuw worden ver
spreid wanneer de rechten verval
len? De vraag is in Duitsland - en
ook in Nederland, waar versprei
ding van Mijn Kamp eveneens offi
cieel is verboden - vooral theore
tisch omdat het boek via internet
eenvoudig is te downloaden.
Wie dat wil kan Hitiers racis
tische en antisemitische propagan
da dus allang lezen. In landen als
India, in Japan en in de Arabische
wereld speelt een verbod op ver
spreiding al helemaal niet: daar is
Om het Duitse publiek met de in
houd vertrouwd te maken en om
de discussie rond Mein Kampf in
kaart te brengen, bracht het to
neelgezelschap Rimini Protokoll
uit Berlijn het documentaire-thea
terstuk Adolf Hitler, Mein Kampf,
Band 1 2 op het podium. Daarin
brengen verschillende personages,
onder wie een Tlirkse rapper en
een visueel gehandicapte muzi
kant - geen van hen professionele
acteurs - verslag uit van hun erva
ringen met het boek. Zo vertelt de
advocaat Alon Kraus uit Tel Aviv,
zoon van een Holocaust-overle
vende, hoe hij op het strand meis
jes pleegde aan te spreken met de
vraag of zij met hem Mein Kampf
willen lezen. Die versiertruc ging
in verreweg de meeste gevallen
niet op.
Voor begin januari is de publi
catie aangekondigd van een kloe
ke wetenschappelijke uitgave van
Mein Kampf, door het Instituut
voor Eigentijdse Geschiedenis in
München: tweeduizend zwaar ge
annoteerde pagina's. De samen
stellers kregen aanvankelijk subsi
die voor hun project, maar die
werd door de Beierse overheid
weer ingetrokken. Een verbod op
zo'n wetenschappelijke uitgave
wegens 'Volksverhetzung' (aanzet
ten tot haat jegens een bevolkings
groep) is niet mogelijk. Maar te
gen niet geannoteerde, gedrukte
versies van Mein Kampf kan juri
disch bezwaar worden gemaakt.
Experts achten de kans dat dit zal
gebeuren minimaal. Mein Kampfis
immers al overal: slechts een paar
muisklikken van de lezer verwij
derd.
de bijbel van het Derde Rijk ook
op papier een 'Dauer-Bestseller'
een permanente bestseller. In Ja-
bestaat zelfs een manga-ver-
door Wierd Duk
'Mein Kampf
weer bestseller?
Adolf Hitier schreef zijn manifest
de jaren twintig in gevangenschap.
foto Carl de Souza/AFP. Illustratie
gebaseerd op het omslag van de roman
Er ist wieder da.
