Vrouwen mogelijk toch welkom bij het Korps Mariniers
'Door over pijnlijke ervaringen te praten, krijg je er grip op', zegt seksuoloog Bezemer
4 NIEUWS
Anke is aangerand en schreef daar
een blog over. Slachtoffers delen
hun ervaringen via #zeghet.
zou twitteren
wat ik aan
seksueel ge
weld heb
meegemaakt,
zou ik van
daag niet aan
werken toeko
men #zeghet'
niet toe doet. Door erover te
schrijven en te praten ontdek
te ik ineens: ze hebben het
mis, ik doe er wél toe."
Psycholoog/seksuoloog Wil-
leke Bezemer sluit zich hier bij
aan: „Door erover te praten
krijg je grip op wat er is ge
beurd, wat je hebt gedaan of
niet gedaan. Dat helpt. Daar
bij is de toon van de ander
belangrijk. De schuld moet
niet bij het slachtoffer ge
legd worden door dingen te
vragen als: waarom liep je
niet weg?"
Toch wil Bezemer ervoor
waken dat 'domme miscom
municatie' niet automatisch
het etiket seksueel geweld
krijgt. „Een vrouw wil vaak
geen bitch zijn door 'donder
op' tegen een man te zeggen.
Dan zegt een vrouw bijvoor
beeld: 'ik ben getrouwd'. Maar
een man verstaat dat niet als
een afwijzing, die denkt al
leen: bedankt voor die informa
tie." Bezemer pleit dus voor
duidelijke communicatie. Bij
aanranding of verkrachting
zijn slachtoffers vaak verlamd
van angst. „Ik spreek vrouwen
die niet meer wisten wat ze
moesten doen en letterlijk
'freezen'. 'Er lag een
mes naast me
maar ik pakte
het niet, ik ga
zo'n man toch
niet in zijn oog
steken', vertel
len ze dan."
Als een vrouw
in de tram in
haar kruis gegrepen
wordt door een man,
zal ze volgens Bezemer later
meer last hebben van de men
sen die eromheen stonden en
niks deden dan van de man
zelf. „Als niemand zo'n jongen
dan pootje licht als hij weg
rent, is dat het meest schade
lijk voor de vrouw; dat nie
mand iets deed." Bezemer be
nadrukt dat het dus goed is
dat mensen ervaringen delen,
om zo inzicht te krijgen in wat
seksueel geweld eigenlijk is.
„Je hebt vervelende ervaringen
en hele vervelende ervaringen
en daar moeten we goed onder
scheid in maken. Als je bij de
politie aangifte doet heb je een
agent tegenover je die een be
perkt arsenaal heeft. Die moet
alle feite laten kloppen met
het wetboek van Strafrecht."
nke leerde een
man kennen op
een datingsite
en na veel chat-
ten en foto's uit-
wisselen wilde
hij liever bellen. Aan de tele
foon liet hij regelmatig vallen
dat hij graag bij Anke thuis af
wilde spreken. Anke hield de
boot af. Toch bleef het contact,
tot hij gepikeerd werd omdat
Anke hem 'niet vertrouwde
om thuis af te spreken'. Ze
zwichtte, maar eenmaal bij
haar op de bank kregen de
twee al vrij snel ruzie. Anke
vroeg de man om te vertrek
ken, maar hij weigerde. Hij be
gon aan haar kleren te trekken
en hoe vaak ze ook vroeg of hij
weg wilde gaan, hij hield niet
op. Uiteindelijk werd Anke
aangerand in haar eigen huis.
Zelfs daarna vertrok hij niet,
hij viel in slaap in haar bed.
Anke deed aangifte bij de
politie maar maanden later
kreeg ze een telefoontje: met
de aangifte kon niks worden
gedaan. Nadat ze heel hard
had gehuild, schreef ze in 20
minuten een aangrijpend
blog over wat haar is
overkomen. Een
week later zat Anke
bij talkshow Pauw
om haar verhaal te
doen. „Mijn zaak is
sindsdien op de ach
tergrond gekomen
omdat honderden
mensen hun verhaal bij
mij deden. Dat is fijn, nu
kan ik de energie omzetten in
iets goeds." Samen met een
kennis bedacht Anke een actie
op Twitter zodat mensen uit
de stilte treden met hun ver
haal. „We wilden een sterke
en korte hashtag, niet iets bo
zigs", vertelt Anke. Aan de op
roep werd al snel gehoor gege
ven: met hashtag #zeghet de
len mensen hun ervaringen
met seksueel geweld in 140 te
kens. „Een vriendin zei: 'je
schopte tegen een kiezel en
het werd een lawine'. Het is zo
iets goeds: we praten er einde
lijk over." Dat praten helpt
voor de verwerking, erkent An
ke. „Bij een aanranding neemt
iemand je alle controle af.
Toen ik bij de politie zat kreeg
ik hetzelfde gevoel: alsof je er
Tynke Hiemstra
(38) uit Utrecht
„Een kennis die aan me
zat, een onbekende die
in de tram tegen me aan
begon te rijen, een man
die me klem fietste op
straat. Ik heb allerlei sek
suele intimidaties mee
gemaakt. Dat geldt,
vrees ik, voor ontzet
tend veel vrouwen. Dat
je als vrouw niet onge
schonden over straat
kunt, is natuurlijk ver
bijsterend. Je leert er
wel mee leven, maar dat
zou niet moeten hoeven.
Ik ga er bijna vanuit dat
mijn dochter van zeven
ook ooit zoiets mee
maakt. Daarom praat ik
er met haar over. Ze
moet weten dat het
nooit haar schuld is als
haar zoiets overkomt, en
dat ze er met iemand
over kan praten. Ik praat
ook met mijn zoon. Het
is gek dat meisjes op
school zelfverdedigings-
les krijgen, terwijl jon
gens buiten voetballen.
Het begint met bewust
wording; dat jongens en
mannen snappen wat ze
met hun gedrag aanrich
ten."
'In mijn studententijd in een
discotheek in een gevecht met
;n vreemde man beland, om
dat ik zijn hand onder mijn
jurkje niet pikte #zeghet'
Janneke van Heug-
ten (38) uit Nijkerk
„Op mijn twaalfde werd
ik tijdens een schoolreisje
in Artis lastiggevallen
door vijf oudere jongens.
Het gebeurde in het aqua
riumgedeelte. Onder be
dreiging van een mes
randden ze me aan. Daar
schaamde ik me zo voor,
dat ik het niet aan m'n
ouders heb verteld. Wel
dacht ik vanaf toen: dit
overkomt me nooit meer.
Dit is mijn lijf) ik ben er
de baas over. Een ander
mag er niet zomaar aan
zitten. In m'n studenten
tijd stond ik in een disco
theek in Amsterdam toen
ik ineens onder m'n jurk
je in m'n kruis werd gegre
pen. Ik was zo boos dat ik
me omdraaide en een
duw gaf. De man, die heel
groot en gespierd bleek,
sloeg terug. Ik heb erg ge
twijfeld of ik mijn ervarin
gen zou twitteren; voor je
het weet word je uitge
maakt voor mannenhater.
Maar ik vind het belang
rijk om duidelijk te ma
ken hoe vaak vrouwen dit
soort dingen meemaken.
Dat mag niet normaal
worden gevonden."
Het Korps Mariniers, een elite
korps van de Koninklijke Marine,
is het enige krijgsmachtonderdeel
dat alleen bestaat uit mannen.
Bij het Korps Commando
troepen, een vergelijkbare eli
te-eenheid, kunnen vrouwen al
sinds 2013 solliciteren. Deson
danks is er nog geen vrouwelijke
commando; geen enkele vrouw is
erin geslaagd de zware training te
voltooien. Ook op onderzeeërs
worden geen vrouwen toegelaten;
op de nieuwe boten gaat dat wel
gebeuren.
„Als we het Korps Mariniers
openstellen voor vrouwen, bete
kent dat nog niet dat er ook vrou
wen gaan werken", zo waarschuw
de Hennis de Tweede Kamer giste
ren. De hoge eisen die gesteld wor
den aan mariniers blijven hetzelf
de, antwoordde Hennis op vragen
van D66. De verwachting is dat
die, net als bij de commando's,
door geen enkele vrouw gehaald
kunnen worden.
WD-Kamerlid Fred Teeven is
voorstander van gelijke kansen
voor vrouwen. „Maar we moeten
Bij de Commandotroepen
kunnen vrouwen sinds 2013
solliciteren. Desondanks is er
geen vrouwelijke commando
wel de beste op pad sturen, niet
zoveel mogelijk vrouwen."
In 2000 concludeerde de Com
missie Gelijke Behandeling (nu
College voor Rechten van de
Mens) dat de argumenten van de
marine over het weigeren van
vrouwen terecht waren. Lichaams
kracht en uithoudingsvermogen
werden toen genoemd als rede
nen om vrouwen te weren. Mari
niers werken in kleine clubjes
soms wekenlang in hele moeilijke
omstandigheden, van -20 in de
sneeuw tot 40 graden in de woes
tijn, zonder privacy. Daar zijn
geen douches en geen wc's.
In de Verenigde Staten en
Groot-Brittannië zijn vrouwen
ook welkom bij een aantal eli
te-eenheden. Zo mogen Ameri
kaanse vrouwen sinds april de
maandenlange en loodzware Ran
ger-training volgen. Drie deelne
mers hebben die tot nu toe ook
volbracht. In de VS moeten in
2016 alle legeronderdelen vrou
wen toelaten. Het Amerikaanse
Marine Corps verzet zich daarte
gen.
Twitteren als
mm
door Merel Schut en
Annemieke van Dongen
door Hanneke Keultjes
DEN HAAG. Kunnen vrouwen in de
toekomst marinier worden? Minis
ter Jeanine Hennis van Defensie
gaat dat uitzoeken.