7
4:
0 OPROEP
WAARVAN AKTE
Lezers van deze krant mailden massaal hun
vragen aan de notaris. Vooral vragen over de erfenis
kwamen langs. Wij maakten een selectie en legde
die voor aan notaris Goof van Nunen.
vertrekt, krijg ik een afwikkeling van
Als de groep
«TEKST JOHANNEBBEUNG I FOTO ALEXANDER SCHIPPERS
Notaris Van Nunen: „Het kan zijn
dat uw dochter dan na uw overlijden
geld moet betalen aan uw overige
kinderen. Dit gebeurt als uw nala
tenschap te klein is om de overige
kinderen te geven waar ze wettelijk
recht op hebben, de legitieme portie.
Uw dochter moet dan zoveel geld in
de nalatenschap storten dat de an
dere kinderen alsnog hun wettelijk
erfdeel krijgen. De legitieme portie is
altijd een geldbedrag (en geen goe
deren) en moet binnen vijfjaar na
het overlijden door de andere kinde
ren worden opgeëist."
„U kunt dit voorkomen door een tes
tament op te laten maken waarin u
bepaalt dat uw kinderen voor 99/100
deel in uw nalatenschap zijn gerech
tigd en uw man voor 1/100 deel. Ver
volgens laat u een renteclausule
opnemen waardoor uw kinderen
jaarlijks worden beloond met een
rentevergoeding, omdat ze moeten
wachten tot hun erfdeel kan wordt
uitgekeerd. (Een soort 'tegoedbon',
waarvan de waarde steeds hoger
wordt). U kunt vervolgens in het tes
tament een bepaling laten opnemen
die uw echtgenoot verplicht financi
ële zekerheid te bieden dat de kinde
ren hun deel krijgen; een
hypotheekrecht zoals een bank dat
ook vraagt."
„Uit naam van uw vader heeft uw
broer een beheersregeling getroffen
met de bank. Maar het geld op de re
kening was van uw vader, niet van
uw broer. Uw broer heeft in principe
geen verantwoording aan u af te leg
gen over zijn handelen. Toch kan er
volgens rechterlijke uitspraken wel
een plicht bestaan voor uw broer om
openheid van zaken te geven. Maar
dat hangt van de situatie af. Ik raad
u daarom aan de zaak voor te leggen
aan een notaris."
„Nee. Toch raad ik u aan altijd een
notaris te raadplegen. Je weet im
mers nooit of er verborgen schulden
zijn die voor een onaangename ver
rassing kunnen zorgen."
„Ja, dat kan. Uw echtgenote kan
meebeslissen. Maar de arts heeft
altijd het laatste woord."
„Het huis is van de erfgenamen
samen. De verkoop kan alleen
plaatsvinden als die het daar alle
maal mee eens zijn.
Het is dus niet zo dat de meerder
heid beslist en dat de minderheid
zich daarbij neer moet leggen. Net
als de andere erfgenamen heeft u
vetorecht."
„Ja, dat klopt. Als er niets is geregeld
en een van u beiden wilsonbekwaam
wordt, wijst de kantonrechter een
bewindvoerder of curator aan. Deze
moet bij de kantonrechter toestem
ming vragen voor grote aankopen of
bijvoorbeeld de verkoop van de wo
ning. Ook moet jaarlijks bij de kan
tonrechter verantwoording worden
afgelegd. Het is dus zeer verstandig
de notaris een volmacht op te laten
stellen die regelt dat, als een van de
partners wilsonbekwaam wordt, de
ander over het volledige inkomen en
vermogen kan beschikken."
8 HANDGESCHREVEN CODICIL
Ik wil zonder tussenkomst
van een notaris een testa
ment opstellen. Kan dat? En
moet het dan handgeschreven zijn?
„Het is bijna altijd wettelijk vereist
om een testament door de notaris op
te laten maken. Maar als u iemand
kleding, sieraden of bijvoorbeeld
boeken wilt nalaten, kunt u daar
voor een codicil opstellen. Dat moet
altijd handgeschreven zijn, gedagte
kend én ondertekend. Let op: u kunt
geen erfgenaam benoemen in een
codicil, maar alleen specifieke goede
ren aan personen toekennen."
Wekelijks bericht
deze krant over een
waargebeurd voorval
uit een notarispraktijk
Even waande de notaris zich
de onvrijwillige hoofdrolspeler
in een maffiafilm.
Op de parkeerplaats staan niet de gebruike
lijke middenklassers, maar tientallen auto's
van opzichtiger snit. Eromheen hangen
mannen van het type ruwe bolster: tatoe
ages, gouden kettingen, openhangende
overhemden. Iedereen rookt zwijgend.
Onze grootste vergaderkamer puilt uit
met soortgelijke types. Iemand heeft het
raam opengezet, waardoor de meest ver
stokte rokers buiten mee kunnen luiste
ren. Ik voel me de onvrijwillige
hoofdrolspeler in een maffiafilm.
Zeven van de aanwezigen zijn de zonen
van een handelaar in oud-metaal die is
overleden. De anderen zijn neven, buren,
vrienden, kennissen. Ze zitten met een
probleem waarvoor ze mijn hulp inroe
pen. "Wat als me dat niet lukt', schiet het
door me heen.
Ook zijn administratie bestond alleen in
zijn hoofd. Lastig, want hij heeft altijd
geld geleend aan en van zijn omgeving.
Zelf wist hij precies hoe het zat, maar
voor de nabestaanden rest een schier on
ontwarbare kluwen. Sommigen zijn schul
denaar, anderen schuldeiser, enkelen
beide. Ga er
maar aan staan.
Ik leg de man
nen het prin
cipe van de
gedwongen
schuldvereffe
ning uit. Bij de
een nalaten-
klap op de schouder schap wordt de
schuld van een
en een Slg erfgenaam aan
de erflater au
tomatisch in
mindering ge
bracht op zijn erfdeel. Ook vorderingen
van erfgenamen op de erflater worden op
deze wijze vereffend.
Ze kijken me glazig aan, maar als ik op
een whiteboard op hun aanwijzingen
schulden en vorderingen in kaart breng,
knikken ze. Het onoverzichtelijke plaatje
met pijlen, cirkels, namen en opsommin
gen spreekt voor hen boekdelen. Iemand
maakt een foto van het whiteboard en
deelt deze met alle betrokken.
Even later zijn ze eruit. Ter plekke worden
portefeuilles getrokken. Bundels bankbiljet
ten gaan over en weer, schulden worden
betaald, vorderingen geïnd. Alles gebeurt
in vrolijke harmonie, niemand klaagt of
protesteert. Over een honderdje meer of
minder wordt niet moeilijk gedaan. Als de
groep vertrekt, krijg ik een klap op mijn
schouder en een dikke sigaar als dank.
Terug achter mijn bureau overpeins ik
wat ik zojuist heb gezien. Voor deze men
sen, mét hun tatoeages en gouden kettin
gen, is onderling vertrouwen alles.
Niemand probeert te sjoemelen. Wat een
verademing om te zien dat het zo dus ook
kan. Ik ben geen roker, maar nu gaat de
brand in die sigaar. »jokannebbeling
woensdag 28 oktober 2015
GO
MOETEEN
codicil
HANDGESCHREVEN ZIJN?
1 SCHENKING AAN DOCHTER
Mijn tweede vrouw en ik hebben
samen één dochter. Daarnaast
hebben wij beiden in totaal zes
kinderen uit vorige relaties. Kunnen
we ons huis met de inboedel schenken
aan onze dochter? En wat gebeurt er
als de andere kinderen het hier ach
teraf niet mee eens zijn?
2 NIEUWE RELATIE
Mijn man en ik zijn in gemeen
schap van goederen getrouwd.
Ik vind het geen probleem dat,
als ik onverhoopt overlijd, mijn deel
van de gemeenschap aan hem toe
komt. Maar ik wil niet dat een eventu
ele nieuwe echtgenote mijn deel krijgt.
Dat is voor de kinderen!
3 EN/OF-REKENING
Mijn oudste broer heeft een
jaar voor mijn dementerende
vader overleed diens bankreke
ning om laten zetten in een en/of-reke-
ning. Na het overlijden van vader willen
we weten hoe het geld is besteed. Maar
zowel de bank als mijn broer weigert in
zicht te geven. Kan dat?
/fl ERFENIS
Wij zijn met zes kinderen.
Onlangs zijn mijn ouders
I overleden. Nu de begrafenis
achter de rug is, blijft een bedrag over
dat ruim onder de vrijstelling van de
erfbelasting valt. Moeten we voor de
verdeling van de erfenis naar de
notaris?
5 LEVENSTESTAMENT
Kan ik in mijn levenstestament
bepalen dat mijn echtgenote
beslist over euthanasie als ik
dat zelf niet meer kan, omdat ik de
ment ben?
6 VERKOOP VAN HUIS
Ik ben een van de zeven
erfgenamen van het huis van
mijn overleden ouders. Een
van mijn zussen wil het huis onder
hands verkopen voor minder dan de
taxatiewaarde. De anderen zijn het
daarmee eens, maar ik wil het open
bare verkoop proberen te verkopen
tegen de taxatiewaarde. Wat kan ik
doen?
7 NAAR DE KANTONRECHTER?
Wij zijn op leeftijd maar nog
helder van geest. Maar wat als
we dat straks misschien niet
meer zijn? We hoorden dat, als een
van de echtgenoten dementeert en er
is niets geregeld, de andere dan bij ie
dere grotere uitgave aan de kanton
rechter toestemming moet vragen.
Klopt dat?
U vraagt, wij antwoorden
Volgende week is het op deze plek
de beurt aan (tv-)makelaar Alex van
Keulen en zijn team. Aan hem kunt
u vragen kwijt over de woningmarkt,
over hypotheken, over huren versus
kopen, over groter of kleiner gaan
wonen en over de veranderingen op
de woningmarkt (het kopen van een
huis is vandaag de dag immers
steeds meer een soort van oude
dagsvoorziening aan het worden).
Vertrouwen
De overledene was geen man van pen en pa
pier en heeft over de erfenis niets vastgelegd.
Bovenstaand verhaal is echt gebeurd.
Vanwege beroepsgeheim zijn de namen
van de betrokkenen niet vermeld.
