de paddenstoel én het bos
Titaantjes
■EUWS 5
COLUMN
Tommy Wieringa
Samen met de schrijver
A.L. Snijders, bedenker
van het Zeer Korte Ver
haal en verbaasd hou
der van de Constantijn
Huygensprijs, werd ik geïnter
viewd over het honderdjarig be
staan van Nescio's Titaantjes. De
radiojournalisten waren uit
Brussel gekomen om met ons te
praten over het kroonjuweel van
onze literatuur, dat in 1915 het
licht zag in het tijdschrift
Groot-Nederland. Het verbaasde
hen dat daaraan in Nederland
geen enkele aandacht was be
steed. Het was hier niet gevierd,
dachten we, omdat stomweg nie
mand zich herinnerd had dat
dat kleine grote werk honderd
jaar geleden verscheen. Snijders
en ik beaamden dat zoiets best
pijnlijk was, en dat het er niet
beter op werd dat Vlamingen
ons eraan kwamen herinneren.
Twee uur lang zouden ze er op
hun nationale radiozender aan
dacht aan besteden, prime time,
er was zelfs tijd om hele happen
uit Titaantjes voor te lezen. Zo
iets was ondenkbaar geworden
op de Nederlandse radio, waar
vrijwel uitsluitend nog hard
nieuws en lichte muziek ten ge
hore werd gebracht, zo nu en
dan afgewisseld met een infan
tiele quiz en onnozele luiste
raarscommentaren. Een netma
nager die zou toestaan dat er op
Radio 1 tussen de middag hon
derduit over Titaantjes werd ge
boomd, zou onmiddellijk naar
de buitenste ring der duisternis
van internetradio verbannen
worden.
Wat er toch aan de hand was
met Nederland, vroegen de Vla
mingen zich vertwijfeld af. Eens
was het een lichtend voorbeeld,
ze lazen onze kranten en keken
onze televisieprogramma's,
maar van dat cultuurgoed was
vrijwel niets over. Hun gezich
ten mimeden afgrijzen bij het rij
tje NRC Handelsblad, de Volks
krant, Vrij Nederland en HP/De
Tijd; alleen De Groene Amster
dammer doorstond nog juist de
toets der kritiek.
En nu was zelfs ons nationale
voetbalelftal naar het niveau van
Andorra en San Marino afge
daald, terwijl het hunne fier op
nummer een van de FIFA-we-
reldranglijst prijkte. Wij bogen
het hoofd en mompelden dat zo
iets in golven gaat, dat zij nu
blijkbaar boven op de golf zaten
en wij ergens diep in het dal
rondspartelden, maar dat het er
inderdaad ook voor de lange ter
mijn niet goed uitzag, het dal
was zogezegd onze nieuwe habi
tat geworden, waaruit voorals
nog geen verlossing te verwach
ten viel. We dachten aan de pu-
blieksbijeenkomsten over vluch
telingen waar ontremde burgers
hun gal opkotsten, recht in het
De Nederlandse
crisis is al heel
oud, en is door
de komst van de
vreemdeling
slechts scherper
aan het licht
gekomen
gezicht van burgemeesters,
raadsleden en voorstanders van
opvang, de stroom verwensin
gen, ziektes en bedreigingen die
de gedachtewisseling en het de
bat hadden vervangen, en wis
ten dat de vluchtelingencrisis in
Nederland niet een crisis van
vluchtelingen was, maar van Ne
derland zelf De Nederlandse cri
sis is al heel oud, en is door de
komst van de vreemdeling
slechts scherper aan het licht ge
komen. De schaamte hierover
die ons ontbreekt, nemen de Bel
gen intussen plaatsvervangend
voor ons waar.
land zeer zeldzame halsdoekrid-
derzwam weer gezien. Ook de
reuzenzwam doet het weer goed.
Deze zwam is echter berucht
omdat hij oudere, verzwakte
loofbomen en dan met name beu
ken, doet afsterven. De opmars
van de reuzenzwam heeft alles
te maken met het feit dat de bo
men en de bossen ouder aan het
worden zijn. Dat er veel minder
paddenstoelen zijn heeft ook
gevolgen voor de flora en fauna
in het bos. Zo worden bladeren
niet langer verteerd; paddenstoe
len zijn immers schimmels die le
ven van onder andere dode blade
ren.
„Het bodemleven in het bos
wordt minder. Ook dieren hebben
de afbraakprodukten nodig. De
voedselketen komt eveneens on
der druk te staan, waardoor er op
den duur ook minder leven is in
het bos", legt Boomsluiter uit.
Stikstof zorgt voor een verzu-
ringseffect, bladeren verteren niet
meer en stapelen zich op. „Als de
trend zich doorzet krijg je op den
duur in het bos een woestijn en
zouden we tot onze schouders in
de bladeren staan. „Kortom, de
biodiversiteit en dus de gezond
heid van het bos komen onder
zware druk te staan", stelt Booms
luiter.
De kwaliteit van het milieu is
niet de enige factor die het succes
van de paddenstoel bepaalt, zegt
Boomsluiter.
„Het effect van natte en droge ja
ren is ook te zien. De zomer van
2003 bijvoorbeeld was erg droog
en bovendien viel in dat jaar de
vorst al vroeg in. Dit vertaalde
zich destijds in een zeer slecht
paddenstoelenjaar."
Stekelzwammen
Vorig jaar was over het algemeen
ook uitzonderlijk warm en droog,
maar juist in de maanden juli en
augustus viel veel regen, voorna
melijk in het zuiden van Neder
land. In die regio deden stekel-
zwammen het niet slecht.
„Een soort als de vliegenzwam
werd opvallend genoeg vooral in
de zuidelijk helft van Nedeland in
lage aantallen waargenomen. Wel
werd deze soort door het uitblij
ven van strenge vorst van augus
tus tot laat in december gezien.
ZATERDAG 24 OKTOBER 2015
Menno Boomsluiter houdt de leefomstandigheden voor paddenstoelen
nauwkeurig in de gaten, foto Hans van de Vlekkert
J '&40SCI