De Mona Lisa onder
de Aziatische meubels
Kerst in.4
fi Kroaiiü!
effeweg.nl
CULTUUR SHOW 31
Voorproefje Bieber
op nieuw album
Waldemar
K1-vechter
Rol Loek Peters in jeugdserie
50.000
"W" aten wij optimistisch
I zijn! Laten we zeggen:
I Nederland kan het
m J weer! Die VOC-menta-
liteit; over grenzen heen kijken;
dynamiek!" Zo jubelde minis
ter-president Jan Peter Balkenen
de in 2006 in een Tweede Kamer
debat. Het kwam hem destijds op
forse kritiek te staan van SP-leider
Jan Marijnissen ('De VOC-tijd
kende nogal wat rooftochten'),
maar zonder die VOC-mentaliteit
was de tentoonstelling Azië Am
sterdam. Luxe in de Gouden Eeuw er
nu niet geweest.
De Vereenigde Oostindische
Compagnie, een particuliere han
delsonderneming met een mono
polie op de overzeese handel tus
sen de Republiek der Zeven Vere
nigde Nederlanden en het gebied
ten oosten van Kaap de Goede
Hoop en ten westen van de Straat
Magellaan, zorgde vanaf het begin
van de zeventiende eeuw voor
een toevloed van Aziatische luxe
goederen naar de Republiek.
Plotseling verscheen er Chi
nees en Japans porselein op de
markt. In enorme hoeveelheden,
in een grote verscheidenheid aan
kwaliteiten. Met de toename van
de aantallen (toen het VOC-schip
Gelderland begin zeventiende
eeuw verging, stonden meer dan
70.000 stuks porselein op de la-
dinglijst) werd het belangrijk om
kwaliteit te kunnen onderschei
den; als iedereen porselein had,
was het van belang dat jij de aller
beste kwaliteit had.
Zoals de connaisseurs op zoek
gingen naar de beste stukken om
de interieurs van de steeds rijker
wordende Hollandse elite te ver
fraaien, zo zijn de curatoren van
het Rijksmuseum de afgelopen
vijfjaar op zoek geweest naar de
mooiste voorwerpen voor de ten
toonstelling met de onuitsprekelij
ke titel Azië Amsterdam.
Flinterdun wit porselein met blau
we motieven uit China en kisten
van schitterend lakwerk uit Japan;
sieraden met edelstenen uit India
en Indonesië en zijden stoffen uit
Japan; gesneden ivoren voorwer
pen uit Ceylon en bizar gevormde
schelpen, zwart ebbenhout en fili
gram uit India, het is allemaal te
zien.
Vanaf begin van de 17e eeuw
is er veel belangstelling in
Holland voor Aziatische
luxegoederen
De gebruiksartikelen - in totaal
170 schatten uit 60 collecties -
zijn gecombineerd met talrijke
pronkstillevens. Het enige min
puntje van de expositie: de ab
stracte gouaches die op alle mu
seummuren zijn aangebracht. De
gedempte kleurvlakken doen voor
al afbreuk aan de veelkleurige
schilderijen, zoals het schitte
rende stilleven met 'rariteiten'
van Jan van der Heyden.
Er zijn prachtige blauwwitte
kommen, schalen, koppen en kan
nen uit China te zien. Die waren
zeer populair, omdat het porselein
veel dunner, gladder en lichter
was dan het aardewerk dat in Hol
land werd geproduceerd. Even fas
cinerend vonden de Hollanders Ja
pans lakwerk, dat zeer zeldzaam
en dus uiterst kostbaar was vanwe
ge het complexe, tijdrovende ver-
vaardigingsproces.
Een lakkastje kostte in de ze
ventiende eeuw zo'n 180 gulden
(een goed betaalde VOC-ambte-
naar verdiende circa vijftig gulden
per maand); in de zomer van 2013
kocht het Rijksmuseum een zeld
zame Japanse lakkist uit die tijd
van ongekende kwaliteit op een
Franse veiling voor 7,3 miljoen eu
ro. De kist is zo mooi en zeldzaam
dat hij de Mona Lisa van de Aziati
sche meubelkunst wordt ge
noemd; hij is rijk gedecoreerd met
ingelegd goud, zilver, parelmoer
en kristal, de rijkdom aan motie
ven en nuances in het gesprenkel
de goud is enorm.
Er vlakbij staan twee fraai gede
coreerde i7e-eeuwse Japanse Jakka
binetten, afkomstig uit paleis
Huis ten Bosch. In het lakwerk
zijn onder meer de jaarlijkse reis
van de Hollandse hoofdkoopman
van de VOC naar de keizer van Ja
pan afgebeeld, het eiland Deshi-
ma, vogels en planten en de berg
Fuji. Er staat een protserig wand-
paneel met compleet porseleinen
servies. Naarmate de producten
meer aftrek vonden in de Repu
bliek werden ze beter afgestemd
op de wensen van de kopers.
Het optreden dat Justin Bieber zondag
geeft tijdens de MTV EMA's in Milaan, is
een voorproefje op de wereldwijde relea
se van zijn nieuwe album Purpose, zegt
MTV. „Ik kan niet wachten om het nieu
we materiaal met mijn fans over de hele
wereld te delen", aldus Bieber.
Waldemar Torenstra transfor
meerde voor Vechtershart, vanaf
22 november te zien bij BNN,
zijn lichaam in dat van een
Ki-vechter. Met ontbloot bo
venlijf siert hij de cover van de
nieuwe Men's Health.
Loek Peters Penozakrijgt een
rol in de jeugdserie Voetbalmeis
jes. Ook Imanuelle Grives,
Tatum Dagelet, Terence
Schreurs en Mohamed
Chaara spelen een ouderrol
in de serie die najaar
2016 wordt uit
gezonden.
effeweg.nl
NU VANAF
www.effeweg.nl/weg of bel 0529 - 46 96 67
Kerstreis Vrsar, Istrië - Kroatië
Kerstreis Boedapest va. €469
Kerstreis Krakau va. €479
vraag ov^~z.t gratLs brochure aai/U
VRIJDAG 23 OKTOBER 2015
Japanse lakkist,
circa 1645 en Japanse
schotel met VOC-logo,
circa 1630.
door Jan Pieter Ekker
Azië >Amsterdam. Luxe in de Gouden
Eeuw, t/m 17 januari in het Rijksmu
seum.
1 Jaarlijks meer dan 1 2)7
1 tevreden 1 hj
1 vakantiegangers! 1
Fouten voorbehouden. Prijzen p.p. o.b.v. 2 pers. Excl. reserveringskosten en Calamiteitenfonds. 4^
Vier Kerst in Kroatië. Vanuit ons goedverzorgde hotel
in Vrsar maken we diverse uitstapjes in de omgeving.
Een afwisselende kerstreis vol cultuur en natuur!
8 daagse busreis HALFPENSION Vertrek: 22 december
Highlights: Opatija Grotten van Postojna Pula Motovun
-» Inclusief: 1x kerstdiner en drankjes tijdens de diners!
8 daagse busreis HALFPENSION Vertrek: 22 december
Highlights: kerstmarkt stadsrondrit Natuurtocht Donauknie
8 daagse busreis HALFPENSION Vertrek: 22 december
Highlights: Wawel kathedraal Joodse wijk Kazimierz Zakopane
O
rN
LU
cc
3
X
u
O
cc
CO
L/]
CC
O
