1923-2015
Oud-CDA-leider 'blijvend van grote betekenis' voor partij
12 NIEUWS
De naam van Willem Aantjes zal altijd verbonden blijven aan de meest
dramatische val uit de politieke geschiedenis. Zijn eerherstel liet lang op zich
wachten. Cisteren overleed hij op 92-jarige leeftijd.
Jongeren kopen
minder alcohol
Straf 20 jaar cel voor Hamza B.
in hoger beroep overgenomen
Beste bakkie bij
Man Met Bril
Zorgende zoon
toch werknemer
Willem Aantjes
Het ambt moest hij
al in 1978 onvrij
willig verlaten,
maar in zijn doen
en laten is Wil
lem Aantjes altijd
politicus gebleven. Altijd betrok
ken, en soms ook scherp, zo onder
vond Kamervoorzitter Anouchka
van Miltenburg in september nog.
'Kan de Tweede Kamer niet zor
gen voor een voorzitter die in
grijpt als het nodig is en die haar
mond houdt als het alleen maar
stoort', foeterde hij op Twitter, het
sociale medium dat hij een paar
jaar eerder, reeds dik in de tachtig,
fanatiek had omarmd.
Vanuit CDA-hoek klonk giste
ren niets dan lof voor Aantjes.
CDA-leider Sybrand Buma en par
tijvoorzitter Ruth Peetoom prij
zen hem voor zijn inzet voor een
'waardengedreven' CDA. „Daar
mee is hij voor de partij blijvend
van grote betekenis."
Toch zijn het vooral twee let
ters waardoor Aantjes altijd herin
nerd zal blijven: SS. Op 6 novem
ber 1978 vond de openbare terecht
stelling plaats waarin Lou de Jong,
destijds gezaghebbend directeur
van het Rijksinstituut voor Oor
logsdocumentatie (RIOD), in een
rechtstreeks op tv uitgezonden
persconferentie optrad als rechter
en beul tegelijk. Voor het oog van
de verbijsterde natie verkondigde
De Jong dat Aantjes zich in 1944
in Duitsland had aangemeld bij
de SS, Hitiers keurkorps. Conclu
sie: Aantjes was fout geweest in
de oorlog. Daags daarna kondigde
Aantjes in een emotionele pers
conferentie zijn vertrek uit de poli
tiek aan. Hij erkende dat hij zijn
'oorlogsverleden' altijd had ver
doezeld, maar beklemtoonde ook
dat De Jong de soep veel te heet
had opgediend. Een later onder
zoek door drie onafhankelijke des
kundigen gaf hem gelijk. Als te
werkgestelde in Duitsland had
Aantjes zich aangemeld bij de Ne
derlandse, niet-militaire Germaan
se SS. Zo hoopte hij in Hoogeveen
te belanden. Eenmaal daar moest
hij als aspirant-SS'er een verkla
ring tekenen en een uniform aan
trekken. Dat ging Aantjes te ver.
Hij weigerde en werd als gevange
ne overgebracht naar een straf
kamp bij Assen.
Als fractieleider van de Antire
volutionaire Partij (ARP) ontpop
te Aantjes zich als een begeesterd
politicus en groeide hij uit tot
boegbeeld van een nieuwe christe
lijke politiek. In 1975, tijdens het
eerste gezamenlijke congres van
de beoogde fusiepartijen KVP,
ARP en CHU, hield Aantjes een
vlammend betoog waarin hij
schetste wat voor partij het nieu
we CDA zou moeten worden. Zijn
speech werd algauw bekend als de
'Bergrede', vernoemd naar de ver
maarde toespraak van Jezus op de
Olijfberg bij Jeruzalem. De toe
spraak viel overigens niet bij ieder
een in de achterban goed.
Hoewel een onderzoekscom
missie Aantjes grotendeels
schoonwaste en de CDA-bonzen
hem een mooie nieuwe functie in
het vooruitzicht stelden, bleef de
gevallen leider een gestigmati
seerd man. Een rentree in de poli
tiek in 1981 mislukte. In 1982
wierp het eerste kabinet-Lubbers
hem alsnog een weinig tot de ver
beelding sprekende baan in de
schoot: voorzitter van de Kampeer-
raad.
In 2004 kwam bij het 25-jarig
bestaan van het CDA een half
slachtige poging het goed te ma
ken. CNV-voorzitter Doekle Terps
tra bepleitte een openlijke verkla
ring om Aantjes eerherstel te ver
lenen. De CDA-top verwierp dat,
met als argument dat dat 'hele
maal niet nodig was'. Zes jaar later
keerde Aantjes zich krachtig tegen
de samenwerking van het CDA
met de PW. Uiteindelijk zette de
partij hem op zijn negentigste ver
jaardag, toen het gedoogkabinet al
gevallen was, alsnog in het zonne
tje.
Twee jaar eerder stelde het
NIOD, bij monde van directeur
Hans Blom, dat de affaire-Aantjes
'het grootste bedrijfsongeval' uit
de geschiedenis van het instituut
was. Aantjes had zich tegen die
tijd allang berust in zijn lot. „Laat
de Heer straks maar over mij oor
delen."
De panelleden van de AD-Koffie-
test 2015 waren het unaniem eens.
Bij Man Met Bril Koffie in Rotter
dam krijg je de beste kop koffie
van Nederland voorgeschoteld. Na
drie bezoeken op verschillende
tijdstippen bestond er geen twijfel
meer en werd het Rotterdamse be
drijf onbetwist op de eerste plaats
in de AD-Koffietest 2015 gezet. Ei
genaar Paul Sharo: „Net zoals bij
wijn bestaan er ook bij koffie gro
te verschillen in kwaliteit. Een goe
de maaltijd sluit je niet af met een
slechte koffie. Ik zie het toch een
beetje als mijn missie om dat dui
delijk te maken." Bij de AD-Koffie-
test 2015 werd de koffie van 118 be
drijven geproefd.
Jongeren kopen minder alcohol
voor zichzelf, maar meer dan de
helft (54 procent) in de leeftijd
van 14 tot met 17 jaar heeft het af
gelopen jaar wel alcohol gedron
ken. Uit onderzoek in opdracht
van staatssecretaris Martin van
Rijn (Volksgezondheid) blijkt dat
1 procent van de jongeren van 14
en 15 jaar alcohol voor zichzelf of
iemand anders heeft gekocht. In
de categorie 16- en 17-jarigen gaat
het om 10 procent. Zij proberen
vooral in de horeca aan drank te
komen. In 2011 lagen deze percen
tages op respectievelijk 9 en 78.
Jongeren krijgen alcohol veelal via
(oudere) vrienden (60 procent)
en/of ouders (51 procent).
De Amsterdamse crimineel Ham
za B. blijft nog jaren vastzitten in
Marokko; gisteravond kreeg hij tij
dens zijn hoger beroep in Tanger
twintig jaar cel vanwege zijn aan
deel in de dubbele liquidatie in de
Staatsliedenbuurt in 2012. Het hof
nam daarmee de straf over die in
december al werd opgelegd. Daar
in zijn ook de schadevergoedingen
voor twee motoragenten en de fa
milie van de twee slachtoffers mee
genomen. Tijdens een lange zit
ting schreeuwde Hamza's advo
caat dat de Amsterdamse politie
last heeft van racisme en extreem
rechtse sympathieën, en dat het
korps koloniale motieven heeft
om Hamza veroordeeld te krijgen.
Volgens de officier lag er echter
voldoende bewijs tegen B.: DNA
en een glassplinter op een bivak
muts, DNA op de bestuurdersstoel
van de Audi van waaruit gescho
ten werd, en een vingerafdruk op
een tv-toestel in het huis waar wa
pens gevonden werden. Benaouf
A., het doelwit van de aanslag, ver
klaarde later te hebben gehoord
dat B. in de Audi zat. Hamza B.
kreeg eind 2014 twintig jaar cel op
gelegd vanwege de afrekening in
het drugsmilieu. Twee medever
dachten werden eerder dit jaar in
Nederland tot levenslang veroor
deeld. Bij de aanslag ontsnapte Be
naouf A. aan de kogelregen, twee
vrienden kwamen om.
Een zoon die zijn gehandicapte
moeder verzorgt, mag worden be
schouwd als haar werknemer. De
Centrale Raad voor Beroep heeft
dat geoordeeld in een zaak waarin
een zoon die voor zijn gehandicap
te moeder zorgde, zelf ziek werd
en een uitkering aanvroeg. Het
UWV besloot eerder dat de zoon
geen aanspraak kon maken op een
uitkering in het kader van de ziek
tewet, omdat tussen naaste familie
leden geen 'gezagsverhouding'
kan bestaan. De zoon was dus niet
verzekerd voor ziekte, aldus het
UWV. De man stapte naar de rech
ter maar die gaf het UWV gelijk.
De Centrale Raad van Beroep oor
deelde anders.
De man die niet fout was
door Laurens Kok
en Dick van Rietschoten
Willem Aantjes in 2004. foto Werry Crone/HH
DEN HAAG
TANGER
ROTTERDAM
UTRECHT
