'Starbucksbesluit' kan vergaande gevolgen hebben
8 NIEUWS
Nieuwe tik op de vingers van Europa bij
landen die aan belastingontwijking
doen. Het bedrijfsleven is verbijsterd.
Kamervragen
over hiaten tbs
Sagrada Familia
klaar in 2026
Gewonden bij
studentenrellen
Schoonmaak op het strand
zuiver
BRUSSEL/DEN HAAG. Dat Neder
land, als één van de eersten, bij
Starbucks 20 a 30 miljoen belas
tingvoordeel moet terughalen, is
in ondernemersland gisteren inge
slagen als een bom. Want terwijl
Financiën zich nog beraadt op
eventuele vervolgstappen, zet het
verenigde werkgeversland politiek
Den Haag al onder zware druk
om in beroep te gaan tegen het
Brusselse besluit. VNO-NCW en
de Amerikaanse Kamer van Koop
handel zijn bang dat grote bedrij
ven zich minder snel in Neder
land zullen vestigen als het belas
tingregime strenger wordt.
De Deense Eurocommissaris
Margrethe Vestager van Mededin
ging ziet dat heel anders. Zij kon
digde gisteren een grote schoon
maak aan in heel Europa, ten gun
ste van al die bedrijven die wel
netjes belasting betalen. „Er is
niks tegen belastingafspraken die
bedrijven in een vroeg stadium ze
kerheid geven over hoeveel belas
ting ze moeten betalen, maar wel
tegen belastingafspraken die het
ene bedrijf bevoordelen boven het
andere", zo stelde ze.
In haar optiek komt dat onei
genlijke belastingvoordeel neer op
ongeoorloofde staatssteun, en dat
verklaart ook de spraakverwarring
die gisteren meteen na haar be
sluit ontstond: Nederland vindt
dat het keurig aan de internationa
le belastingregels heeft voldaan,
en krijgt nu toch die tik op de vin
gers uit Brussel. „De Commissie
heeft eerder aangegeven dat Ne
derland een robuuste en gedegen
rulingpraktijk heeft", aldus staats
secretaris Wiebes van Financiën,
die zegt 'verbaasd' te zijn.
Maar Vestager is niet bang voor
de uitspraak als Wiebes, al dan
niet aangespoord door derden, de
gang naar de Europese rechter zou
maken. Zij noemt de door Neder
land verleende belastingvoordelen
'kunstmatig' en 'niet economisch
onderbouwd'. Starbucks betaalde
intern kapitalen aan royalty's voor
een recept voor het branden van
koffiebonen waar concurrenten
voor die royalty's niets of bijna
niets betaalden.
Daarnaast, aldus Brussel, betaal-
'We gaan nu alle
belastingafspraken
onderzoeken'
de de Amsterdamse Starbucksfa-
briek wel erg veel voor de groene
koffiebonen van haar Zwitserse
dochter. Bedrijven die dit soort
constructies niet kunnen toepas
sen omdat ze geen multinational
zijn betalen marktconforme prij
zen en ondervinden dus oneerlij
ke concurrentie, aldus Vestager,
die gisteren behalve Nederland
„Blijkbaar is de
deal tussen multi
national Star
bucks en de Belas
tingdienst niet zo
als Wiebes ons
altijd heeft willen doen gelo
ven. Het heeft er alle schijn van
dat Nederland een oogje dicht
knijpt bij het ontwijken van belas
ting door het internationale groot
bedrijf', zegt SP-Kamerlid Arnold
Merkies.
Regeringspartij PvdA wil eerst
uitleg en aanpassing van de wet
als de afspraken niet blijken te
deugen. Want het is onaanvaard
baar als multinationals hun belas
tingplichten ontlopen terwijl bur
gers en andere bedrijven wel ge
woon belasting betalen, meent
PvdA'er Ed Groot.
Wiebes' eigen WD wil niet tor
nen aan de bestaande praktijk.
Die maakt Nederland tot een aan
trekkelijk vestigingsland voor be
drijven, en dat zorgt weer voor ba
nen, aldus de liberalen. WD-Ka-
merlid Helma Neppérus: „Als de
afspraak met Starbucks fout is, is
die fout. Maar laten we nu niet
doen alsof alle afspraken met de
Belastingdienst verkeerd zijn."
ook Luxem
burg veroor
deelde tot het te
rugeisen van 20 a
30 miljoen belas
tingvoordeel bij Fiat.
Soortgelijke zaken te
gen Ierland (Apple) en nog eens
Luxemburg (Amazon) zijn gaan
de, en volgens Vestager kunnen er
nog bergen bij komen: „We gaan
nu alle belastingafspraken onder
zoeken." Om te laten zien dat het
haar menens is brak ze gisteren
met de gewoonte om geen cijfers
te geven. Niet alleen meldde ze
hoeveel Luxemburg en Nederland
aan belastingvoordeel moeten te
rughalen, maar ook hoeveel belas
ting Fiat en Starbucks wél betaal
den: 0,4 en 0,6 miljoen euro.
Wiebes is door het besluit ern
stig in verlegenheid gebracht. Hij
heeft steeds volgehouden dat er
niets mis is met de Nederlandse
belastingafspraken, en vindt dat ei
genlijk nog steeds. Het linkse
smaldeel in de Kamer staat echter
op de achterste benen en ziet het
eigen gelijk bewezen. SP en Groen-
Links willen dat Nederland hele
maal geen belastingafspraken
meer maakt met multinationals.
De WD wil van staatssecretaris
Klaas Dijkhoff (Veiligheid en Justi
tie) weten hoe het zit met mogelij
ke hiaten in de wetgeving rond
tbs. WD'er Foort van Oosten
heeft hierover Kamervragen ge
steld naar aanleiding van de ge
beurtenissen in Leeuwarden waar
een ex-tbs'er een vrouw doodde.
De man stond bekend als gevaar
lijk, maar er waren volgens de au
toriteiten geen wettelijke midde
len om tegen hem op te treden.
De man kwam in augustus vrij te
gen de zin van politie en justitie.
Volgende week praat de Kamer
met Dijkhoff over tbs. „Wat mij be
treft staat dit onderwerp hoog op
de agenda", aldus Van Oosten.
De in 1882 begonnen bouw van de
Sagrada Familia in Barcelona, het
levenswerk van architect Antonio
Gaudi (1852-1926), zal in 2026 na
144 jaar worden afgerond. Dat zei
projectleider f0rdi Fauli gisteren.
De bouwkosten bedragen ieder
jaar rond 25 miljoen euro, uitslui
tend gefinancierd met donaties en
entreegelden. In 2016 beginnen de
bouwers met de bovendelen van
de zes centrale torens. Die zullen
pas vanaf 2017 van buitenaf zicht
baar zijn. De hoogste toren zal een
hoogte van 172,5 meter hebben. Er
wordt rekening gehouden met de
wens van Gaudi dat de kerk niet
hoger wordt dan de Montjuïc-heu-
vel (180 meter) in Barcelona.
Een grote groep studenten en de
oproerpolitie zijn gisteren voor
het Zuid-Afrikaanse parlementsge
bouw in Kaapstad slaags geraakt.
De studenten zijn woedend over
een aangekondigde verhoging van
de collegegelden. Bij de strijd vie
len vele gewonden. De studenten
protesteren al een week tegen de
voorgenomen verhoging. Het leid
de al tot het sluiten van scholen
en colleges. Minister Blade Nzi-
mande van Onderwijs deed de stu
denten dinsdag het voorstel het
collegegeld met 6 procent te verho
gen. Dat voorstel werd afgewezen.
Het oorspronkelijke plan repte
zelfs van 10 procent meer college
geld.
In 2014 opende Starbucks zijn eerste vestiging in een Shell-benzinestation. foto Lex van Lieshout/ANP
door Frans Boogaard
en Laurens Kok
Margrethe Vestager
Eurocommissaris
DEN HAAG
BARCELONA
KAAPSTAD
BLANKENBERGE. Gehuld in witte overalls scheppen schoonmakers olieres
ten uit het gezonden vrachtschip Flinterstar van het strand van Blankenber-
ge. De 'oliepannenkoekjes' spoelden gisteren over een lengte van drie kilo
meter aan. foto Kurt Desplenter/Belga
