Ah
INNEN BUITEN I 3
0 LEESTIPS
FABLAB
Speelgoed voor erealievelingen
We hadden de digitale revolutie,
de communicatierevolutie
en nu is het tijd voor
defabricagerevolutie
ook de eerste protobox ontstaan.
Dat is de voorloper van de Ultima-
ker, de eerste 3D-printer voor con
sumenten."
In het Fablab komen de meest uit
eenlopende mensen printen, van
kunstenaars tot modeltreinbou
wers. Volgens Claartje is een
nieuwe revolutie gaande. „We heb
ben de digitale revolutie gehad, ie
dereen een laptop, en de
communicatierevolutie, iedereen
een smartphone. Nu is het tijd voor
de fabricagerevolutie."
Straks kunnen fabrikanten hun
producten op de klant afstemmen.
Kijk naar de medische sector, waar
al protheses worden geprint."
Sinds die eerste printer is veel ver
anderd. De software is toegankelij
ker en makkelijker in gehruik
geworden, er zijn programma's on
line waarin je bestanden kunt aan
passen. Nog belangrijker: voor de
leken zijn speciale sites waarop ie
dereen ontwerpen kan plaatsen.
Die ontwerpen zijn ook weer voor
iedereen te downloaden om door
een Fablab te laten printen. De gra
tis sites Thingiverse.com en youma-
gine.com hebben duizenden
ontwerpen in het bestand staan,
van iPhone-hoesjes tot vazen.
Populairder
Bij Shapeways in Eindhoven gelo
ven ze dat in iedereen een designer
schuilt. Daarom richten zij zich
met hun bedrijf op consumenten.
Online kun je niet alleen een ont
werp zoeken en laten printen door
hightech printapparatuur in hun
fabriek, maar je kunt ook je eigen
online 3D-winkel op de site begin
nen. Zo kunnen bezoekers jouw
ontwerp laten printen. Ruud van
den Muijzenberg werkt bij het be
drijf dat sinds een paar jaar ook
een vestiging in New York heeft.
Hij merkt dat het 3D-printen
steeds populairder wordt. „In 2011
hadden we wereldwijd 120.000 tot
150.000 gebruikers, inmiddels heb
ben we meer dan 650.000 gebrui
kers in 140 landen. We zien van
alles voorbijkomen, van tandwiel-
tjes tot modeaccessoires en porse
lein. Liet je ooit een T-shirt of mok
met een naam printen, nu kun je
een ring of een ketting persoonlijk
maken."
Tijdens de DDW heeft Shapeways
een speciaal programma. „We heb
ben acht factory tours waarbij ie
dere geïnteresseerde kan zien hoe
het printen in zijn werk gaat. En
het eerste weekend geven we work
shops aan mensen die nog geen
kaas hebben gegeten van 3D-prin-
ten. Het tweede weekend richten
we ons op kinderen."
Wil je toch een 3D-printer voor
thuis aanschaffen? Thomas ten
Hacken van het online consumen
tenplatform 3D Printergids: „Lees
je goed in. Bedenk ook waarvoor je
de printer wilt gebruiken. Simpele
producten kunnen het af met een
eenvoudige printer, maar als je
hoge vazen wil printen, heb je een
printer nodig die de hoogte in kan."
Eerst een printer uitproberen? Ten
Hacken: „Via 3Dhubs.com kun je
kijken wie in jouw buurt een prin
ter thuis heeft. Handig om te testen
wat al op de markt is."
Je interieur printen: het kan dus.
Rest alleen nog je eigen huis. In
China is al een huizenblok huizen
geprint en in Italië is een apparaat
ontwikkeld dat 30 meter hoog kan
printen. Nog een paar jaar geduld
en dan bouw je met één druk op de
knop je eigen droomvilla.
vrijdag 16 oktober 2015
GO
Met het Italiaanse PlayWood kun je al je creativiteit
kwijt. Het zijn verbindingsstukken in verschillende
kleuren -net Lego-, waarmee je houten planken van
1,5 of 2 centimeter dik in
hoeken van 90,105 en
150 graden aan elkaar
kunt vastmaken. Zo zet je
zelf je ideale kast, tafel of
stoel in elkaar. En als je je
meubelstuk zat bent, be
denk je weer wat nieuws.
Eén verbindingsstuk kost
5,99 euro.
DUTCH
DESIGN
Het
Dutch
Design
Jaarboek
geeft een overzicht van
zestig bijzondere Ne
derlandse ontwerpen op
het gebied van ruimte
lijke vormgeving, pro-
ductvormgeving,
communicatie en 'de
sign research'. Glamcult
Studio mocht een heel
nieuw ontwerp voor het
jaarboek maken.
(NAiOIO, €34,50)
CAMPER OF CARAVAN?
Wat past
bij mij:
een cam
per of
een cara
van? Na
het lezen 1
van'Hoe -i.-W..
reis ik met camper en
caravan?' weetje het.
Ook leer je meer over de
aankoop en het voorbe
reiden van een reis.
(Lannoo, €19,99)
MIJN EERSTE ATLAS
Voor de allerkleinsten
gaat letterlijk een we
reld open: welke dieren
leven op
aarde,
hoe ziet
de natuur
eruit en
wat voor
bezienswaardigheden
zijn er?
(Het Spectrum, €8,99)
OUTDOOR
WONEN
De
mooiste
tuin- en
terras-
ontwerpen van desig
ners staan in 'De
ultieme gids voor out
door living'. (Beta-Plus,
€49,50)
Een Fablab is een werkplaats waar
je als consument onder begeleiding
van experts gebruik kunt maken
van digitale productiemachines
zoals een 3D-printer. Je mag zelf
een ontwerp maken, of een ont
werp downloaden en dit voor een
klein bedrag laten printen.
Het eerste Fablab (afkorting voor
Fabrication Laboratory) is het
geesteskind van Neil Gershenfield,
hoogleraar aan het Massachusetts
Institute of Technology (MIT). Hij
begon het eerste Fablab in 2005.
Inmiddels zijn er Fablabs over de
hele wereld. In Nederland vind je in
de meeste steden een Fablab. Zelfs
verschillende bibliotheken hebben
inmiddels een bibliolab, een kleine
versie van het Fablab.
fablab.nl
Marlieke
Wijnakker en Yao
van den Heerik
bouwden de eerste
grote keramiekprin-
ter van Nederland.
De printer legt de laatste hand aan
een vaas.
Dutch Design Week: vanaf morgen tot
en met 25 oktober in Eindhoven.
www.ddw.nl
