2011
2010
Snel naar de maan op
kaarsvet en koffiezoetjes
Is hij de minister-president 'ohne Eigenschaften', zoals Duitsers zeggen, of is hij het
12 NIEUWS
Mark Rutte viert zijn lustrum als premier. Een
mooi moment om zijn opvallendste uitspraken
nog eens onder de loep te nemen.
In de hedendaagse hectische Haagse
politiek is een lustrum al heel wat.
Mark Rutte zetelt vandaag op de kop
af vijfjaar in het Torentje als minis
ter-president. De communicator Rut
te wordt beschouwd als een verade
ming na de wat houterige Jan Peter Balken
ende. Hij is snel, naar buiten toe goed ge
luimd en met iedereen even goede vrien
den. Dat laatste kenmerkt zijn manier van
leidinggeven. Hij is zó goed bevriend met
iedereen dat het bijna niet kan. Met Groen-
Links-leider Jolande Sap sluit hij aan de
keukentafel een akkoord over een militaire
missie naar Kunduz in Afghanistan en met
hetzelfde gemak werkt hij twee jaar inten
sief samen met PW-leider Geert Wilders,
om maar wat uitersten te noemen. Ben je
dan een Mann ohne Eigenschaften zoals de
Duitsers zeggen? Of is hij het beste ant
woord op een gecompliceerd politiek land
schap?
Eindeloos ontwerpen, bou
wen en sleutelen. „Om daarna
te ontdekken dat iets niet
werkt of past. Een raket bou
wen is fouten maken en oplos
singen bedenken", verzucht
Christ Akkermans van de
Technische Universiteit in
Delft. Vandaag kijken hij en
39 andere ontwerpers gespan
nen toe als hun Stratos II ra
ket wordt gelanceerd. In het
zuiden van Spanje, daar is het
niet zo dichtbevolkt als hier.
Vooral de motor kostte de
bouwers kopzorgen. „We wil
len naar een hoogte van 50 ki
lometer en daarna naar 100
zonder gangbare raketbrand-
stoffen te gebruiken. Die ex
ploderen nogal snel."
De Delftse studenten be
dachten een alternatief: een
mengsel van paraffine, alumi-
niumpoeder en sorbitol, waar
van koffiezoetjes worden ge
maakt. Onder hoge druk
wordt er lachgas doorheen ge
blazen. Het levert de raket
een stuwkracht van bijna
1000 kilo. Genoeg om een klei
ne personenauto op te tillen.
De lancering zou vorig jaar
al zijn, maar ging op het laatst
niet door. Er zat een gaatje in
de 7 meter lange raket, waar
door gas weglekte. Uren sleu
telen en solderen, konden het
probleem niet verhelpen.
Vandaag klimt de raket als
nog 50 kilometer omhoog,
wat nog ruim binnen de
dampkring is. De Stratos II
vervoert een 50 centimeter
lange antenne om het ont
staan van het vroege heelal te
onderzoeken. „Tijdens de vor
ming van het heelal zijn aller
lei radiogolven geproduceerd.
We hopen die op te vangen
met de antenne, die overigens
niet veel anders is dan die op
je autodak", zegt Mare
'De maan kan
dienen als overstapplek
naar planeten'
Klein-Wolt, sterrenkundige
en directeur van het Radio
Lab van de Radboud Universi
teit in Nijmegen. De oeroude
radiogolven onderscheppen
met ontvangers op aarde lukt
niet, stelt hij. „Hier is te veel
ruis met al die radiostations
en communicatie. Bovendien
kaatst de atmosfeer rond de
aarde de straling uit het vroe
ge heelal terug de ruimte in."
Na de lancering hebben de
Nijmeegse wetenschappers
vijf minuten om zo veel moge
lijk data te verzamelen. Daar
na valt de raket weer terug.
„Er zit een kleine parachute
aan om de val te breken en
een grote om hem langzaam
in zee te laten zakken", vertelt
Akkermans. „We vissen de ra
ket op en stellen de reserveda
ta veilig. Daarna lijkt het me
wel lollig om hem in de facul
teit te hangen."
Als blijkt dat de radioappa
ratuur aan boord de lancering
overleeft, kan de technologie
worden toegepast in een pro
fessionele ruimtemissie", stelt
Klein-Wolt. „Liefst bouwen
we een radiotelescoop op de
maan. Zo kunnen we over lan
ge tijd veel gegevens verzame
len."
Een maanmissie is nogal
prijzig. Toch denkt de sterren
kundige dat het er van komt.
„Ik hoor vaak: leuk hoor de
maan, maar die is toch al ver
kend? De ruimtevaart richt
zich nu vooral op het interna
tionale ruimtestation, de spa-
ceshuttle of onderzoek naar le
ven op Mars. Maar de ruimte
technologie ontwikkelt zich
zo snel dat de maan weer in
de belangstelling komt. Die
kan dienen als overstapplek
naar planeten. Door er een
ruimtetelescoop te bouwen,
kunnen we ontdekken wat de
eerste stappen waren in de
ontwikkeling van ons heelal.
Dat is vergelijkbaar met de eer
ste stapjes van je kind. Ik kan
niet wachten tot we zover
zijn."
Wat Rutte
allemaal
wel niet zei
De hardwerkende Nederlander
Na de vaak chagrijnige Wim Kok
(1994-2002) en de moeizaam communice
rende Jan Peter Balkenende (2002-2010)
stapt positivo Mark Rutte 14 oktober
2010 zijn nieuwe ministerie van Algemene
door Jan Hoedeman
Zaken binnen. Dat is zijn campagne waarin
hij belastingverlagingen belooft voor de
'hardwerkende Nederlander". Van zijn voor
ganger krijgt hij de sleutels voor zijn nieu
we werkkamer, het symbool van politieke
macht: het Torentje.
'Doe lekker zelf normaal!
Bij zijn eerste Algemene Beschouwingen in 2011
wordt zichtbaar dat Rutte met zijn gedoogpart-
ner PW een bijzonder avontuur is aangegaan.
Wilders pakt Rutte aan en roept 'Doe eens nor
maal man!', omdat de premier in felle bewoordin
gen afstand neemt van een PW'er die de Turkse
premier 'een islamitische aap' noemt. Het illus
treert de gespannen onderlinge omgangs
vormen in het WD/CDA-kabinet dat door de
PW wordt gestut. Over het later door Wilders
voorgestelde meldpunt voor overlast door
Oost-Europeanen wil Rutte niets zeggen. Achter
de schermen heeft Rutte woede-uitbarstingen
en danst hij met zijn vice-premier Maxime Verha
gen (CDA) naar de pijpen van Wilders om het
minderheidskabinet overeind te houden. Dat
lukt tot april 2012. Dan loopt Wilders na zeven
weken onderhandelen over extra bezuinigingen
weg uit het Catshuis en ontploft het kabinet.
De TU Delft wil met de Stratos II raket een hoogte van 50 kilometer bereiken. Studen
ten maken de raket gereed voor de lancering, foto Daniela Hallak
door Cerben van 't Hof
DELFT/NIJMEGEN. Delftse stu
denten lanceren vandaag de
Stratos II, een raket die ruimte
vaartorganisaties nauwlettend
in de gaten houden. Hij vliegt
op kaarsvet en koffiezoetjes en
brengt een Nederlandse maan
missie een stuk dichterbij.
Mare Klein-Wolt sterrenkundige