a
Alleen een wonder kan Oranje,
ondanks winst op Kazachstan,
nog naar het EK van 2016 helpen.
2 SPORT
ORANJE TUSSEN HOOP EN VREES
ASTANA. De ontluistering tekende
zich af in een zaaltje van het Mar-
riott-hotel, rond half drie in de Ka
zakse nacht. Daar, een paar uur na
de 1-2 overwinning in de Astana
Arena, zagen bondscoach Danny
Blind en zijn spelers het onvermij
delijke gebeuren, samen kijkend
naar een groot beeldscherm met
livestreaming.
De strafschop voor Turkije. De
o-2 van Hakan Calhanoglu. De on
vermijdelijke berusting bij de Tsje
chen, al geplaatst voor het EK.
Steeds iets stiller werd het in het
bedompte zaaltje, in de weten
schap dat de kans op een ontsnap
ping nu wel ongeveer was ver
dampt. Dat Oranje, de nummer
drie het laatste WK nota bene,
straks écht het EK van 2016 gaat
missen.
Ja, er bestaat nog een theoreti
sche kans op een Houdini-act.
Maar het zou ernstig detoneren
met zo'n beetje alles wat er rond
om dit Oranje is gebeurd. Als er
voor falen een gebruiksaanwijzing
bestaat, dan schreef het Neder
lands elftal die handleiding in de
afgelopen vijftien maanden. Dit
was falen in een alomvattende, zel
den vertoonde gedaante.
De avond in Astana
kende wat lichtpuntjes,
maar genadeloos kreeg
de realiteit daarna grip
op het Nederlands elftal
Alles ging mis. Alles. Van de di
rectiekamer tot het trainingsveld,
van kleedkamer tot stadion en in
al het ongrijpbare daar direct om
heen. Genadeloos voltrok zich een
absurde Wet van Murphy, vol rare
terugkopballen, rode kaarten, bles
sures, domme strafschoppen en
oneindig geklungel. Maar ook: am
per mentale weerbaarheid en een
totaal gebrek aan sturing.
Gebrek aan visie
De kloof tussen twee generaties
spelers maakte Oranje op voor
hand al kwetsbaar, maar door een
gebrek aan visie bij de eindverant
woordelijken werd dat probleem
alleen maar groter. Guus Hiddink
was een jaar lang The man without
a plan, terwijl ook Danny Blind de
boel niet meer gerepareerd kreeg,
met de afgang in Konya (3-0 tegen
Turkije) als het meest schrijnende
- en cruciale - voorbeeld.
Beschaamd keek de KNVB-di-
rectie toe, in de wetenschap dat
de erfenis van Louis van Gaal in
recordtijd is verkwanseld.
De grootste afgang in de moder
ne Nederlandse voetbalgeschiede
nis tekent zich af. Een EK missen
met 24 deelnemende teams, in
een kwalificatiepoule met uitslui
tend B-landen: die wanprestatie is
misschien nog wel groter dan het
laatste debacle, richting het WK
van 2002. En toen Oranje in de ja
ren tachtig geregeld ontbrak, wa
ren eindtoernooien tenminste
nog feestjes voor een select gezel
schap. Dit EK was goedbe
schouwd niet te missen, maar het
Nederlands elftal presteerde het
zowaar.
Renovatie
En dat terwijl er zaterdag in Asta
na eindelijk weer eens een vleugje
sprankeling te zien was. Niet dat
de 1-2 winst op Kazachstan nou
zo spectaculair was, maar Oranje
speelde een uur lang prima, met
een fris team vol debutanten, ten
teken dat de renovatie van het Ne
derlands elftal eindelijk wat gestal
te krijgt. Deels gebeurde dat nood
gedwongen - de lijst met blessu
res is immens - maar Blind koos
ook bewust voor spelers die nog
alles te bewijzen hebben.
Virgil van Dijk, Kenny Tete, An
war El Ghazi en ook Jaïro Riede-
wald: ze haalden allemaal een vol
doende en daarmee boden ze op
zijn minst wat hoop richting de
toekomst. El Ghazi leidde knap de
0-1 van Georginio Wijnaldum in.
Van Dijk speelde uitstekend in
het centrum van de verdediging,
en ook op Tete viel weinig aan te
merken.
Slechts drie (basis)spelers wa
ren erbij in de halve WK-finale te
gen Argentinië en van de derti
gers kregen alleen Klaas-Jan Hun-
telaar en Wesley Sneijder een ba
sisplaats. Maar feit blijft ook dat
het domweg te laat is. Te lang ble
ven Hiddink en Blind bouwen op
de oude garde, juist toen verfris
sing noodzakelijk was.
De gevolgen zijn navenant. Een
overwinning op Tsjechië wordt
morgenavond in de Amsterdam
Arena al moeilijk genoeg en dan
nog is het alleen iets waard als Tur
kije verliest, thuis tegen IJsland.
„We blijven geloven", zei Wesley
Sneijder, aanvoerder en maker
van de fraaie tweede goal tegen
Kazachstan. „Zolang er hoop is,
gaan we er vol voor."
Voetbalkater
De KNVB zal zijn verhaal niette
min klaar moeten hebben, vrijwel
direct na de wedstrijd van mor
gen. De positie van bondscoach
Blind is ronduit kwetsbaar gewor
den, ondanks zijn aanstelling als
man voor de toekomst. Hoe groot
wordt de druk op directeur Bert
van Oostveen, als de regisseur van
de hele Hiddink/Blind-construc-
tie? Gaat de bond alsnog voor een
sterke voetbalman in de directie,
die Oranje en het Nederlandse
voetbal sturing moet geven rich
ting de toekomst?
Het zijn onvermijdelijke vra
gen op weg naar een Oranje-loze
voetbalzomer. Ze zullen de hoofd
pijn voorlopig niet wegnemen. De
ze voetbalkater duurt nog maan
den.
Passende bestraffing voor
door Sjoerd Mossou
KAZACHSTAN
NEDERLAND
Anwar El Ghazi
maakte in Astana
net als Virgil van Dijk,
Kenny Tete en Jeroen
Zoet zijn debuut voor
het Nederlands elftal,
foto Pro Shots