Vroeger spraken
premiers hun
andgenoten toe
Pakistan duwt Afghanen
over grens richting Europa
Topvoetballer bij
vluchtelingen
'Discussie
over asiel
risicovol'
verdeelde coalitie
NIEUWS 5
Als Rutte het niet doet,
wie dan wel?
Wie kan het zich niet herin
neren? De toespraak van pre
mier Wim Kok, rechtstreeks
uitgezonden tijdens het acht
uurjournaal, na de moord op
Pim Fortuyn. Zichtbaar aan
gedaan en volledig uit het
hoofd deelde hij zijn verbijs
tering. „Ik kan niet
anders zeggen, ik
ben er kapot van."
Om meteen daarna het
land op te roepen het hoofd
koel te houden. „Laten we in
godsnaam onze kalmte bewa
ren, in een tijd waarin je ge
neigd bent woest te zijn."
Let wel: dit ging over de
politicus die Koks eigen
PvdA te vuur en te paard had
bestreden tijdens de verkie
zingscampagne. „Het was
een grote politieke tegenstan
der, maar Kok stond er als mi
nister-president: boven alle
partijen. Dat is de samenbin
dende rol die premiers moe
ten vervullen", zegt Johan
van Merriënboer van het Cen
trum voor Parlementaire Ge
schiedenis. Zo'n optreden
kan ervoor zorgen dat onrust
in de samenleving binnen de
perken blijft.
Premier Piet de Jong vor
derde eind jaren zestig zend
tijd om uit te leggen waarom
hij meer geld pompte in de
fensie, een besluit waartegen
veel jongeren destijds protes
teerden. Merriënboer: „Hij
deed dat op zo'n innemende
manier, dat de spanning weg
ebde."
Ruud Lubbers liet zich
zien toen het land tot op het
bot verdeeld was over kruisra
ketten. Terwijl duizenden de
monstranten hem de rug toe
keerden tijdens een grote ma
nifestatie tegen de wapens,
won de christendemocraat
sympathie in de rest van het
land.
Ruttes voorganger Balken
ende leek voor het eerst voor
een andere leiderschapsstijl
te kiezen. Hij gaf zijn minis
ters veel ruimte. Dat kwam
hem op flinke kritiek te staan
na de moord op Theo van
Gogh, toen hij niet afreisde
naar de plek des onheils.
Volgens bestuurskundige
Jouke de Vries neemt de
druk op premiers juist toe
om zich te laten zien. „Het is
emotiepolitiek. Wat er in
Oranje gebeurde was meteen
groot nieuws op sociale me
dia, vroeger werd daar veel
rustiger op gereageerd. Nu
verwachten mensen dat de
premier er staat. Ze zien hem
als een soort burgemeester
van het land."
Nederland is een gepolariseerd land waarin nog maar weinig men
sen de rol op zich zouden kunnen nemen die Angela Merkel in
Duitsland speelt. Een enkeling zou het wellicht wel kunnen.
De stroom Afghaanse vluchtelin
gen zet koers richting Europa, zo
voorziet de vluchtelingenorganisa
tie van de VN (UNHCR). Op 31 de
cember verlopen in Pakistan de
identiteitskaarten van anderhalf
miljoen Afghaanse vluchtelingen
die daar de afgelopen jaren wer
den toegelaten. Behalve de geregis
treerde vluchtelingen heeft Paki
stan naar schatting ook nog eens
een miljoen illegale Afghanen bin
nen zijn grenzen.
Duidelijk is dat Pakistan van de
Afghanen afwil, getuige de vele
meldingen van intimidatie en pes
terijen door lokale autoriteiten. Ze
zijn kennelijk bedoeld om zoveel
mogelijk Afghanen te bewegen tot
een 'spontane' thuisreis.
De Pakistaanse minister van
Binnenlandse Zaken, Chaudry Ni-
sar Ali Khan, heeft de toon gezet
met het besluit om de identiteits
kaarten niet te verlengen. Mensen
rechtenorganisaties en UNHCR
hopen dat daar nog over te praten
valt. De tijd dringt, erger is dat de
taal die Pakistan en Afghanistan
de laatste weken uitslaan alles be
halve verzoenend is.
Beide landen ruziën al jaren
over het heimelijke steunen van
Taliban-fundementalisten en af
splitsingen daarvan. Volgens de
Afghaanse regering stuurt de Paki
staanse geheime dienst de Tali
ban. Omgekeerd houdt Pakistan
de Afghanen medeverantwoorde
lijk voor een schokkende aanval
van terroristen, in december 2014,
op een school in het noorden van
Pakistan. Daar werd een bloedbad
aangericht: 148 doden, onder wie
132 kinderen. De Afghanen ontken
nen betrokkenheid maar volgens
Pakistaanse politici in het grensge
bied zijn zij schuldig aan '80 pro
cent van alle criminaliteit'.
'Spontaan' keren vele Afghanen
nu huiswaarts. Hoe spontaan
bleek uit de getuigenis van fruit-
verkoper Abdul Manan die plots
om de paar dagen 1.000 rupees (9
euro) moest afrekenen met de po
litie. Anders werd hij het land uit
gezet. Uiteindelijk vertrok Manan
zelf. „Ik kan dat bedrag niet langer
betalen", zei hij tegen journalisten
bij aankomst in Kabul. „Veel Af
ghanen zeggen dat ze als zonde-
Na een zwerftocht van vier jaar ar
riveerde Ahmed in de nacht van
woensdag op donderdag in de
sporthal Snellerpoort, waar Woer
den 150 vluchtelingen tijdelijk op
vangt. 's Ochtends klampte hij
een vrijwilliger aan dat hij een top
voetballer is en graag mee zou wil
len trainen bij de voetbalclub die
zich toevallig naast de sporthal be
vindt.
Nadat was uitgezocht dat hij in
derdaad een Syrische topvoetbal-
Ier is, was het contact met de club
snel gelegd. Trainer Roy Versluis:
„Dit is toch het minste dat we
kunnen doen. De trainer van het
derde elftal was meteen bereid
hem mee te laten trainen. Ik schat
te in dat hij het leuker vindt als
hij op een hoger niveau kan mee
doen."
Ahmed: „Toen ik hoorde dat ik
mee kon trainen, kon ik bijna niet
wachten." Aan het begin van de
avond meldt hij zich in de kleed
kamer. Versluijs geeft hem trai-
ningskleding en een nieuw paar
voetbalschoenen. Vijf minuten la
ter is hij omgekleed en kan hij het
veld op voor een training.
De Syrische topvoetbalier ver
liet in 2on zijn woonplaats Alep
po en verbleef in 2012 korte tijd in
Turkije. „Daar kreeg ik bij een
club een contract aangeboden,
maar Turkije beviel me niet. Toen
ik in Syrië voetbalde, was mijn
droom om voor een club in Span
je, Frankrijk of Nederland te voet-
ballen." Ahmed, geboren in 1985,
speelde in 2007 zijn laatste wed
strijd als profvoetballer. „Ik voel
me nog goed genoeg om zeker
tien jaar te kunnen voetballen. Ik
zou het leuk vinden als ik nog een
contact bij een club kan krijgen.
Ik ben tweebenig en heb altijd als
spelverdeler op het middenveld ge
speeld."
Hij is nu tien dagen in Neder
land. Hij heeft zijn dochter van 10
jaar, vrouw en ouders in Syrië ach
tergelaten.
bok zijn aangewezen voor de aan
slag", aldus een Pakistaanse onder
zoeker van HRW eerder dit jaar.
Sinds januari hebben al 130.000
Afghanen het land verlaten. Op
het belangrijkste busstation van
Kabul arriveren inmiddels 70 bus
sen per dag uit Pakistan. Twee
maanden geleden waren dat er
nog 20. De thuiskomers maken
zich weinig illusies. „Elke dag
wordt het onveiliger. Ze proberen
zich hier weer te vestigen, maar er
is geen veiligheid en ook geen
werk. Dan vertrekken ze weer",
meldt een ambtenaar in Kabul.
Het Hoge Commissariaat voor
Vluchtelingen van de VN voorziet
dat deze gedesillusioneerde Afgha
nen de komende maanden vooral
naar Europa zullen reizen. Velen
van hen ontvluchtten de burger
oorlog al in de jaren '90 of vertrok
ken na de machtsgreep van de Ta
liban in 1996.
DEN HAAG. Er wordt gevreesd
voor de veiligheid van Tweede
Kamerleden door de discussie
rond de vluchtelingen. De
afdeling beveiliging van de
Kamer waarschuwde daarvoor
gisteren in een e-mail naar de
fracties, die in handen is van de
ze krant. De partijen wordt
dringend geadviseerd om bevei
ligers te waarschuwen als ze
naar bijeenkomsten gaan over
het asielvraagstuk. De beveili
ging ziet dit als 'verhoogd risi
co-momenten'. „Het is voorstel
baar dat tegenstanders, maar
ook voorstanders van het debat
op bijeenkomsten over het
vluchtelingendossier Tweede
Kamerleden kunnen confronte
ren met hun ongenoegen",
schrijft de beveiligingsafdeling
van de Tweede Kamer.
In de e-mail wordt verwe
zen naar het incident met
staatssecretaris Klaas Dijkhoff
van Asielzaken in het Drentse
Oranje. „Bijeenkomsten over
dit onderwerp zoals afgelopen
dinsdagavond kunnen onrustig
verlopen waarbij emoties plaat
selijk soms hoog oplopen."
VRIJDAG 9 OKTOBER 2015
Rutte
DEN HAAG. In het recente ver
leden speelden Nederlandse
premiers nadrukkelijk een bin
dende rol als de samenleving
in beroering was. Jan-Peter
Balkenende brak als eerste
met die leiderschapsstijl.
De Amsterdam
se burgemeester
Eberhard van
der Laan nam
het voortouw in
de hoog op
lopende Zwarte
Piet-discussie.
Hij toonde be
grip voor beide
kampen en gaf
duidelijk aan
wat er volgens
hem moest ge
beuren.
Willem-Alexan-
der is als koning
nog een van de
weinig bindende
figuren die Ne
derland heeft.
De populariteit
van het konings
huis is nog
steeds groot. Na
de MH17-ramp
bewees hij de
collectieve rouw
goed te kunnen
verwoorden.
Ahmed Abouta-
leb werd als Ma
rokkaan met ar
gusogen beke
ken toen hij bur
gemeester werd
in de stad van
Pim Fortuyn. In
middels is de kri
tiek verstomd.
Zijn toespraak
na de aanslagen
op Charlie Heb-
do maakte grote
indruk.
Vicepremier Lo-
dewijk Asscher
duikt in het gat
dat ontstaat
doordat Rutte
niet optreedt.
Heeft niet de sta
tuur van een
staatsman, maar
probeert begrip
te kweken voor
het asielbeleid
bij voor- én te
genstanders met
tv-optredens.
door Bob van Huet
KABUL. Na de golf Syrische asielzoe
kers volgt straks een Afghaanse. Pa
kistan maakt honderdduizenden Af
ghaanse vluchtelingen het leven
zuur. Verblijfsvergunningen die op
31 december aflopen worden mo
gelijk niet verlengd. Een uittocht
naar Europa dreigt.
WOERDEN Eindelijk kon Moham
med Fahd Ahmed gisteravond
weer onbezorgd tegen een bal trap
pen. Niet in Syrië, waar hij in het
nationale elftal speelde en bij club
Al-lttihad in Aleppo, maar met het
eerste elftal van Sportclub Woer
den.
4
De topvoetballer
Fahd Ahmed was
vier jaar onderweg
van Aleppo naar
Woerden.
door Tobias den Hartog
Afghaanse vluchtelingen in een opvangkamp in Islamabad.
foto Wilma van der Maten