'Andere cultuur
nodig in de Abdij'
Eis: celstraf voor
toebrengen zwaar letsel
Zit Arnemuidse kroeg te wachten op kunst?
12 ZEELAND
7a
Grapje groeit uit tot tentoonstelling van
zeventien kunstenaars: hedendaagse
kunst in een donkerbruin visserscafé.
Te Gast
Uit de naam van de
manifestatie blijkt
dat het met een
grap is begonnen.
Vandaag en mor
gen vindt in café
Spoorzicht in Arnemuiden de
AFFAF plaats - de Arnemuids Fis
herman's Friend Art Fair. Zeven
tien kunstenaars die verbonden
zijn aan kunstwerkplaats KipVis
exposeren hun werk - met als the
ma bijvangst - in een donker
bruin visserscafé. „We kruipen in
het hol van de leeuw", zegt orga
nisator Ko de Jonge uit Vlissin-
gen.
Het begon dit voorjaar met
een mailtje van een van de kun
stenaars aan zijn collega's bij Kip-
Vis dat ze mee konden doen aan
een kunstmarkt in Burgh-Haam-
stede.
De Jonge reageerde - ook per
mail - ironisch op het verzoek:
„Zo kunnen we ons ongetwijfeld
inschrijven voor menige zomerse
ART FAIR of kunstroute met
kraampjes, rekjes en waslijnen.
Zoals: de Duinweg Kunstroute,
de Zoutelandse kunstmarkt, de
Zeeuwse lichtroute rondom de
Westkapelse toren, de Hoogeland-
se kunstmanifestatie, Artmeeting
Walcheren Central, De Veerse juf
fers Parade, Body-Art-naakt-
zwemmen met Charley, de Jaag
pad kunstlijnroute, Kunst uit de
Koffer bij alle duinovergangpar-
keerplaatsen en om tot rust te ko
men: mediteren met een
Mondriaan-goeroe op iedere zo
merse zondagmorgen in Dom
burg en daarna weer flink aan de
bak bij de Kunst-aan-de-torendag
in KleverskerkePfff, ik zal
blij zijn als het weer september
is. Of zullen we al deze manifesta
ties aan ons voorbij laten gaan en
de AFFAF (Arnemuids Fisher
man's Friend Art Fair) organise
ren in een donkerbruin vissersca
fé in Arnemuiden? Thema: BIJ
VANGST. Alleen werken met de
minimale afmetingen van een gar
naal en maximaal van een scharre
tje worden geaccepteerd, ingelijst
achter glas. Ruimtelijk werk tot
een maximale grootte van een sta
peltje oesters. Deelnemers: exclu
sief KipVissers. (bij minimaal ze
ven inschrijvingen wordt dit gere
geld)"
Hij verwachtte er niet veel van
'wetende dat weinig bewoners in
Arnemuiden op bijzondere
'Waarom is het ene
ding een kunstwerk en
het andere niet? Is dat
niet uit te leggen, dan
val je door de mand'
kunstuitingen zitten te wachten
en kunstenaars Arnemuiden eer
der ontvluchten dan er tot actie
komen'. Maar binnen een week
hadden zich acht kunstenaars aan
gemeld en inmiddels zijn het er
zeventien. „Dus toen was ik de
klos", zegt De Jonge. „Door toeval
ontstaan soms de grappigste din
gen." Hij wist cafébaas Willem
Allaart over te halen zijn café be
schikbaar te stellen. „Die houdt
wel van een beetje reuring in zijn
café. Kunst ligt natuurlijk niet zo
lekker daar in die gemeenschap.
Die vissers zien ons daar komen
met allerlei werken onder de titel
bijvangst. Gaat er een discussie
met ze ontstaan? Dat lijkt me
machtig mooi. Dat café hangt
stampvol met allerlei prullaria, zo
als vissersnetten en zo. Hoe gaan
de kunstwerken het doen tussen
alle rotzooi? Er komen geen na
men bij. Zullen de kunstwerken
wel worden opgemerkt?"
Wat ironisch begon is bloedse
rieus geworden. De Jonge: „Twee
werelden komen met elkaar in
contact, doordat de voorwerpen
van kunstenaars staan en hangen
tussen de voorwerpen die er al
tijd in dat café staan. Waarom is
het ene ding een kunstwerk en
het andere niet? Dat moet ge
voeld worden of beredeneerd kun
nen worden. Als dat niet valt uit
te leggen, valt de kunstenaar door
de mand. Het is dus een waag
stuk. In het café komt het tot een
confrontatie die zich niet voor
doet als de kunstenaar iets maakt
voor de lege, witte ruimte van
een museum. Er zal ook een bre
der publiek komen dan normaal
naar tentoonstellingen gaat, bij
voorbeeld in de Vleeshal in Mid
delburg. In de Vleeshal kom je
voor de kunst, maar in café Spoor
zicht zullen Arnemuidenaren bin
nenstappen die zich afvragen:
wat is hier nu aan de hand?"
Directeur Roos Gortzak van de
Vleeshal verzorgt vanmiddag
(om 16.30 uur) een openings
woord bij de manifestatie. Die
duurt maar kort, van vandaag
14.00 uur tot morgen 17.00 uur.
„Dat is nog steeds een link
met die zomermanifestaties", ver
klaart De Jonge. „Die duren vaak
ook maar één of twee dagen.
Maar er is ook een praktische re
den. Zaterdagavond is het altijd
een uitbundig feestje in Spoor
zicht, met een disco en bier dat
rijkelijk vloeit. Ik denk niet dat ie
mand zich dan nog bekommert
om de kunstwerken. Dus om
schade te voorkomen, kunnen we
die beter om vijf uur weghalen.
Maar dat wil niet zeggen dat we
zelf niet blijven hangen aan de
bar."
In deze krant is uitvoerig ver
slag gedaan van de hoorzittin
gen over het Sloeweg-deba-
cle. Koppen als 'Provinciebe
stuur had geen idee van de kos
ten' en 'Wantrouwen in Staten
zaal afgelopen 3 jaar niet weggeno
men' zijn schokkend en zullen
het toch al beperkte vertrouwen
in de politiek niet groter maken.
De onderzoekscommissie zal met
aanbevelingen komen om de weg
te banen naar een herstel van ver
trouwen tussen de partijen in het
Provinciehuis. Essentieel, deze her
ijking, maar voor het herstel van
vertrouwen in de Zeeuwse demo
cratie is meer nodig dan het op
poetsen van spelregels voor de om
gang binnen de Abdij.
Democratie gaat steeds meer
over het gedrag van de politiek
daarbuiten. Daarbij is geen plaats
voor paternalisme. Meer dan eens
is gebleken dat Zeeuwen zelf ac
tief betrokken worden. Of het nu
gaat om openbaar vervoer, bouw
projecten of het logo. Betrokken
worden gaat verder dan de voorge
schreven inspraak - of de gebruike
lijke voorspraak op overheidsplan-
nen. Het tijdperk van draagvlak
creëren alleen, is voorbij. Burgers,
bedrijven en organisaties willen
niet alleen reageren op voorstellen
van de overheid, ze willen het be
leid mee vormgeven (co-creëren)
en zelfs ook mee uitvoeren (copro
duceren).
Burgers
Naast de wereld van de representa
tieve politieke democratie in de
Abdij is er een wereld van maat
schappelijke democratie aan het
groeien. Zo nemen burgers het on
derhoud van een plantsoen in de
buurt over en richten zij een ei
gen woon- of energiecoöperatie
op. Een modern bestuur zoekt de
ze energie en creativiteit op en on
dersteunt deze. Zeeland heeft een
goede schaal om dit te doen. Voor
de Zeeuwse ziekenzorg is er re
cent - na jaren gejeremieer en
energieverspilling - nu eindelijk
de bevolking zelf gevraagd actief
Een voormalige vriend van H.
had een betalingsachterstand en
op 3 december 2013 toog hij met
een klusjesman naar het adres aan
de Grenulaan in Terneuzen. Hij
verving het slot en plaatste enkele
spullen van de bewoner op Markt-
plaats.nl. Ook stal hij de auto van
het slachtoffer. Toen hij enkele da
gen later opnieuw naar de wanbe-
mee te denken. Tot ieders verba
zing zat de zaal op die vrije zater
dag zomaar vol! Ziekenhuizen en
andere instellingen werden gecon
fronteerd met de verbeterwensen
van de Zeeuwen. Met als resultaat
een goed plan waarin samenwer
king - en niet ieder voor zich - de
rode draad is. Zoiets kan ongetwij
feld ook op andere terreinen,
maar vraagt van de Abdij een ver
dere cultuurverandering: Niet
'Democratie gaat steeds meer
over het gedrag van de politiek
daarbuiten. Daarbij is geen
plaats voor paternalisme'
eerst binnen de muren van de Ab
dij zelf het probleem - en, nog er
ger, een eigen oplossing - defi
niëren om die vervolgens buiten
voor te leggen, maar direct vanaf
het begin met de Zeeuwen,
Zeeuwse bedrijven en organisa
ties aan Zeeland bouwen. Eerst
het gedeelde probleem met elkaar
vaststellen en daarna samen aan
een oplossing werken. Onderdeel
van die nieuwe cultuur is ook dat
het bestuur bewust tegenspraak
organiseert, een luis in de pels.
Dit kan bij de Zeeuwse kennis
instellingen en maatschappelijke
organisaties. Kritiek verrijkt en
maakt plannen sterker. Dit kan
door geld vrij te maken voor on
derzoeksjournalistiek bij de
Zeeuwse pers in plaats van de pro
vinciale afdeling voorlichting, de
verkoper van vastgesteld beleid.
Ik pleit ervoor om - tegelijker
tijd met het oppoetsen van de
spelregels binnen de Abdij - als
(Gedeputeerde) Staten naar de
Zeeuwen ook helder te maken
hoe zij deze Zeeuwse energie en
creativiteit voortdurend betrekt
bij haar politieke werk. Daarmee
komt politiek dichter bij de
Zeeuwen te staan. Samen maken
we Zeeland sterker!
Wouter van Zandbrink is voormalig
Senator van de PvdA. Momenteel is
hij zelfstandig adviseur.
taler toe ging, deed die de deur
open gewapend met een stok. H.
beweert dat hij, om zijn vriendin
te beschermen, het slachtoffer
met zijn auto klemreed tussen de
muur en de auto. Die liep daarbij
een ernstige open beenbreuk op.
Tien maanden duurde het uitein
delijk eer hij aan zijn revalidatie
H. zegt zijn slachtoffer klem te
hebben gereden tussen een
muur en de auto om zijn
vriendin te beschermen
kon beginnen. Naast dit 'toebren
gen van zwaar lichamelijk letsel',
had H. nog een kleine hennepkwe
kerij met 39 planten.
Uitspraak 22 oktober.
Kunst in 't hol
van de leeuw
Ko de Jonge aan de bar van café Spoorzicht in Arnemuiden. Daar exposeren vandaag en morgen kunstenaars van
kunstwerkplaats KipVis. foto Lex de Meester
door Ernst Jan Rozendaal
Ko de Jonge, kunstenaar
door Wouter van Zandbrink
door Ad Roos
MIDDELBURG. Wilhelmus H. (39)
hoorde gisteren in de Middelburg
se rechtbank een celstraf van een
jaar waarvan vier maanden voor
waardelijk tegen zich eisen. Dit om
dat hij als verhuurder van enkele
pandjes in de Terneuzense binnen
stad een wanbetaler onder meer
'zwaar lichamelijk letsel' heeft toe
gebracht'.
