Is dat nou een aardappel?
Bij verlies Turkije weer kans op EK-ticket
14 NIEUWS
Morgenavond speelt Turkije tegen het geplaatste
Tsjechië. In Praag hopen ze dat Nederland het EK haalt.
Het Nederlands elf
tal dreigt voor het
eerst sinds 1984
een Europees
kampioenschap
voetbal mis te lo
pen. Om in de zomer van 2016 als
nog massaal in de ban te kunnen
raken van Oranje en met wortel
pruiken naar Frankrijk af te rei
zen, moeten de Turken voldoende
punten morsen. Morgenavond
speelt Turkije tegen Tsjechië. Hoe
is de stemming in Praag?
Met een gulle lach slaat Filip
Matosek de sportkrant open. 'Wat
een luxe', is de kop boven het ver
haal dat hij leest. Ja, Tsjechië is al
verzekerd van het Europees kam
pioenschap voetbal. Zij wel! „Maar
wij kunnen jullie helpen door
morgen te winnen", weet de mar
ketingadviseur uit Praag. „Ik hoop
het echt. Een toernooi zonder ge
weldige spelers als Arjen Robben,
Wesley Sneijder en Robin van Per-
sie is voor mij ondenkbaar."
Matosek wacht geduldig op
zijn beurt op een zwart leren
bankje in Thomas's Barber Shop,
een barbier niet ver van het uit
gaanscentrum in Praag. Een klas
sieke zaak, waar louter hippe man
nen met indrukwekkende baar
den en strakke kapsels over de
drempel stappen. Er wordt vaak
over voetbal gesproken.
Heel voetbalminnend Neder
land hoopt dat de al geplaatste
Tsjechen van Turkije winnen en
zo Oranje weer een kans geven.
Nederland heeft de gunfactor,
blijkt uit de woorden van barbier
Tomas Kozicek. En dat heeft niet
alleen sportieve redenen. „De vrij
heid in een land als Nederland
om te zeggen wat je denkt,
spreekt veel Tsjechen aan." Mato
sek knikt. „Onder het communisti
sche bewind na de Tweede We
reldoorlog ontwikkelden veel
mensen hier denkbeelden met
westerse invloeden. Ze wilden
niet meer onderdrukt worden en
meer democratische besluitvor
ming. Na de Praagse lente is dit
land veel vrijer geworden. Ik weet
niet of Nederland daarbij een voor
beeld was. Maar zoals alles bij jul
lie al tientallen jaren wordt gere-
'Veel Tsjechen willen
niet Tlirkije, maar
Nederland graag
naar het EK helpen'
geld, kan bij veel Tsjechen op
goedkeuring rekenen."
Naast de sympathie voor Neder
land is er nog de antipathie van
een deel van de Tsjechen voor Tur
kije. „Ik moet niets hebben van
Arabieren", stelt de bier drinken
de Michael Novak, later op de
avond in sportbar Nonstop. Waar
om precies kan hij niet goed uit
leggen, maar het is volgens hem
een breed gedragen standpunt on
der fanatieke voetbalsupporters.
Hij rolt zijn linker broekspijp
op en toont de grote tatoeage op
zijn kuit. Hij draagt op zijn
lichaam het embleem van Sparta
Praag, de club die normaal gespro
ken in de Generali Arena speelt,
maar deze week plaatsmaakt voor
het nationale elftal. Novak heeft
een kaartje voor de wedstrijd en
hoopt vurig op een overwinning
van zijn land. „We zijn 2008 nog
niet vergeten", zegt hij. „Op dat
Europees kampioenschap werden
we uitgeschakeld door Turkije na
een 0-2 voorsprong."
Die wedstrijd ligt nog altijd
vers in het geheugen bij veel Tsje
chen. Gevraagd naar hun voor
keur voor Nederland of Tlirkije, be
ginnen alle Tsjechen over het duel
van alweer zo'n zeven jaar gele
den. „Het zou onze laatste kans op
groot succes zijn voor een genera
tie grote Tsjechische voetballers",
vertelt Kozicek. „Vedetten als Pa
vel Nedved en Jan Roller hebben
veel betekend voor dit land, maar
helaas nooit een prijs gewonnen.
2008 was hun laatste kans en het
laatste kwartier scoorden de Tur
ken drie keer en moesten we naar
huis. Natuurlijk, nu zijn we al ge
plaatst en mogelijk stelt onze
bondscoach enkele wisselspelers
op. Maar zij zouden juist extra ge
motiveerd zijn om zich te laten
zien. Veel Tsjechen willen niet
Turkije, maar Nederland graag
naar het EK helpen."
I" ohan Groskamp uit Vijfhui
zen kan zien, een héél klein
beetje. Vergelijk het met een
brildrager die zijn glazen
art heeft geverfd en er kleine
gaatjes in heeft gekrast, waardoor
hij nog net kan zien wat recht
voor hem gebeurt. „Ik tuur door
een piepklein tunneltje", vertaalt
begeleidster Cindy Brandon de ge
barentaal van Johan. „Ik ben blij
dat ik vandaag mag voelen."
Body Worlds, de permanente
expositie over het menselijk
lichaam in hartje Amsterdam,
heeft deze donderdag zijn deuren
opengesteld voor blinden en
slechtzienden. Op Wereld Zicht
dag wordt elk jaar begrip gevraagd
voor mensen die slecht of niet
kunnen zien. Waar normale be
zoekers geen vinger mogen uitste
ken naar de geprepareerde men
sen en organen, mogen de bijzon
dere gasten dat vandaag wel.
Bijzonder is het zeker, de voel
rondleiding. De groep waar Johan
deel van uitmaakt, bestaat uit
doofblinden. Ze zien niet alleen
slecht, maar horen ook nauwelijks
of niet. Johan is sinds zijn geboor
te doof, net als zijn vriend Gijs
Brüggemann, die het uitje heeft
georganiseerd vanuit zijn stich
ting Doofblinden in Beweging.
De twee begroeten elkaar met
veel vlugge vingerbewegingen en
korte aanrakingen.
Als de gids een verhaal houdt
over de plastinaten van Günther
von Hagens - het woord 'plasti-
naat' blijkt problematisch in geba
rentaal - turen de doofblinden in
gespannen naar hun begeleider.
Die zet het verhaal razendsnel om
in gebaren.
Snel gaat het niet: net als bij li
ve televisie komt de vertaling met
enige vertraging. „Wacht even,
wij zijn nog bij de achillespees",
sputtert Cindy als de gids de wer
king van de voet te snel door
neemt. Bovendien wil de gids vra
gen uit de zaal graag beantwoor
den, maar ook die moeten eerst
De Tsjechen
gaan ons
EK redden
door Pim Bijl
Tomas Kozicek barbier uit Praag
Doofblinden betasten de lichamen bij Body Worlds. Gisteren op Wereld
Zichtdag werd een voelrondleiding gehouden, foto Marco Okhuizen
door Heieen Boex
Niet kunnen zien kent weinig voor
delen, behalve op Wereld Zicht
dag. Blinden en slechtzienden
mochten gisteren ongegeneerd li
chamen betasten bij Body Worlds.
