De Horst
Weer doden bij
huwelijk Jemen
Nog 100 tot 200 claims van
'kinderen van Sulawesi'
Bulgarije pakt
jihadgangers
Gered van het water
NIEUWS 13
Wonen in een Serviceflat:
De opkomst van getraumatiseerde
UNIFIL-militairen bij de recht
bank valt Christian Kriznaric uit
Bellingwolde een beetje tegen. On
danks herhaaldelijke oproepen op
Facebook is er slechts een handje
vol dienstmakkers in Utrecht. Ter
wijl de inhoudelijke zitting zo be
langrijk is.
Meer dan driehonderd van de
naar Libanon uitgezonden solda
ten raakten diep in de put, mede
omdat Defensie geen enkel oog
had voor nazorg, zo luidt de aan
klacht. Krijgt Kriznaric bij de rech
ters de zo gewenste erkenning dat
Defensie faalde bij het geven van
psychische hulp, dan kunnen hij
en tientallen andere militairen
mogelijk alsnog een schadevergoe
ding tegemoet zien.
Veel militairen krijgen jaren na
hun uitzending pas in de gaten
dat de missie veel meer impact op
hun leven heeft, dan ze zelf kon
den vermoeden. Bij Kriznaric
ging het pas mis in 2006, 25 jaar
na zijn tijd in Libanon.
„Hij werd 's nachts wakker,
liep weg en kwam na twee dagen
weer thuis", zegt zijn vriendin
Marga. „Hij was in het bos ge
weest. Hij deed zelfmoordpogin
gen. Ik begreep niet wat er was.
Chris praatte niet. Totdat een
agent de militaire ketting met dub
bel naamplaatje om zijn nek zag.
'Is hij militair geweest?', vroeg hij.
Toen kwam het eruit dat Chris in
Libanon was geweest."
Soldaat Kriznaric (Kroatische
vader, Nederlandse moeder) was
boordschutter op een wit pantser
voertuig. Gelegerd in Assen, ver
trok hij als 18-jarige dienstplichtig
militair naar Libanon om Israël en
de Palestijnen uit elkaar te hou
den. „Ik keek vanuit onze post zo
op de troepen van majoor Had-
dad, die de Israëliërs steunde",
zegt hij.
Tijdens zijn uitzending is hij
twee uur onder schot gehouden
door Palestijnen. „Met kalasjni-
kovs en een antitankwapen. Na
dit incident heb ik mijn wapen af
gegooid en ben ik gaan lopen.
Mijn commandant heeft me opge
pikt. Ik kreeg geen hulp, maar
zwaar arrest omdat ik mijn wapen
had achtergelaten."
Terug in Nederland wist Kriz
naric zijn problemen te verdrin
gen. Hij werkte zich in 23 jaar op
als voorman bij PPG Fiberglass in
Foxhol. Nadat in 2006 de psychi
sche tijdbom barstte in zijn hoofd,
kwam hij onder behandeling. Hij
leed aan ptss, het post trauma
tisch stress syndroom. Kriznaric
verloor zijn baan en zijn inkom
sten. Hij bouwde een schuld op
van bijna 50.000 euro voor 6 jaar
lang behandeling, waarvan hij la
ter ruim de helft terug kreeg.
Maar Kriznaric wil meer. Hij
voelt zich in de steek gelaten door
Defensie. Nooit hebben zij hem
gewezen op de hulp die veel mili
tairen nu wel krijgen als ze na een
missie geestelijk in de problemen
komen.
Defensie erkent dat de hulpver
lening destijds niet zo goed is als
nu. Over de psychische gevolgen
die missies op militairen hebben,
was toen nog veel minder bekend.
Maar volgens het ministerie is er
wel degelijk van alles gedaan om
militairen niet aan hun lot over te
laten. Elke militair zou al in het
vliegtuig terug naar huis brieven
hebben gekregen met contactper
sonen met gezondheidsklachten
terecht konden, 3 tot 6 maanden
erna is er nog een brief naar iede
re militair gestuurd en ook tijdens
een reünie jaren later zou er aan
dacht voor gevraagd zijn.
Maar volgens Kriznaric heeft
Defensie juist nooit iets van zich
laten horen. En hij is niet de enige
die dat zegt. Twee getuigen op zit
ting, ondersteunen het verhaal
van de oud-militair.
De Centrale Raad van Beroep
doet over zes weken uitspraak.
Voor de tweede keer binnen en
kele weken zijn door een bom
bardement in Jemen doden ge
vallen tijdens een huwelijks
feest. Dit keer werd een feestzaal
in de stad Sanban getroffen.
Daar vierden drie kersverse echt
paren hun verbintenis. Zeker 51
mensen verloren het leven bij
het bombardement, onder wie
drie bruiden en twee bruide
goms. Eind september kwamen
131 deelnemers aan een huwe
lijksfeest in het westen van Je
men om door een luchtaanval. In
beide gevallen zou de coalitie on
der leiding van Saudi-Arabië ver
antwoordelijk zijn voor de aan
vallen.
De komende tijd zijn nog hon
derd tot tweehonderd nieuwe
claims te verwachten van kinde
ren van standrechtelijk geëxecu
teerde mannen in Zuid-Sula-
wesi. Dat heeft het Comité Ne
derlandse Ereschulden
(K.U.K.B.) gisteren laten weten
bij de rechtbank in Den Haag.
De stichting is de motor achter
de rechtszaken.
De kinderen, inmiddels zelf be
jaard, zeggen dat hun vaders zijn
doodgeschoten in 1946 en 1947
in het toenmalige Nederlands-In-
dië. De claims komen bovenop
de ongeveer 75 claims van wedu
wen en enkele kinderen die al in
behandeling zijn of sinds kort
zijn ingediend. K.U.K.B. infor
meerde nabestaanden in de dor
pen over de mogelijkheid voor
een claim. De rechtbank bepaal
de eerder dit jaar dat Nederland
aansprakelijk is voor de schade
van de kinderen en weduwen
van de geëxecuteerde mannen.
Nederland onderzoekt de al inge
diende claims, maar zegt dat in
een behoorlijk aantal gevallen
niet vaststaat of een echtgenoot
of vader standrechtelijk is geëxe
cuteerd. Een deskundige moet in
die gevallen duidelijkheid geven.
De afgelopen tijd zijn drie wedu
wen overleden die een claim had
den ingediend. De laatste in sep
tember.
Drie vermoedelijke jihadgangers
uit Nederland zijn op de grens
van Bulgarije en Turkije opge
pakt. Het gaat om een man (18)
uit Almere, een 17-jarig meisje
uit Utrecht en nog een Nederlan
der. Het Openbaar Ministerie ver
moedt dat ze van plan waren
naar Syrië te reizen om zich aan
te sluiten bij IS. Voor de jongen
uit Almere waren er volgens jus
titie al aanwijzingen dat hij naar
Syrië wilde gaan. Daarom was er
een internationaal arrestatiebe
vel uitgevaardigd toen hij vrijdag
werd vermist. Van het meisje
was niet bekend dat ze wilde uit
reizen, liet een woordvoerder
van het OM weten.
Huur appartementen
Comfortabel
Zelfstandig
Veilig
Service op maat
Kom vrijblijvend informeren op De Open Dag
zaterdag 17 oktober tussen 10.30 en 14.00 uur.
Onbezorgd wonen in een Service-appartement
op een unieke locatie in Goes.
VRIJDAG 9 OKTOBER 2015
Geknakt door Libanon-missie
door Raymond Boere
UTRECHT. Het is het uur van de
waarheid voor tientallen Liba-
non-veteranen die psychisch in pro
blemen zijn geraakt na hun uitzen
ding in de jaren tachtig. Ze beschul
digen Defensie al jaren van slechte
nazorg. Voor het eerst buigt nu
ook de allerhoogste bestuursrech
ter zich over de aantijgingen in de
zaak van een van hen.
Christian Kirznaric ging als 18-jarige naar Libanon. Hij werd onder meer
twee uur onder schot gehouden door Palestijnen. foto Eigen foto
SANBAN
DEN HAAG
UTRECHT
GIVHANS. Struisvogels worden bevrijd uit hun overstroomde onderko
men in Givhans in de Amerikaanse staat South Carolina. Bewoners van
het gebied proberen hun leven weer op te pakken na extreme regenval
afgelopen weekend. Er vielen meer dan tien doden. De schade zal in de
miljarden lopen, verwachten experts, foto Joe Raedle/AFP
