I 5
m
vr
Studenten printen met
K'NEX handig biofilmpje
0 LEESTIPS
Gestrest?
Neem een
bosbad
Maak tijd
voor elkaar
Veel geld maakt
niet gelukkig
Winnend ontwerp
Studenten printen
van aangepaste en ons
goedgezinde bacteriën
een filmlaagje waar
mee medici onderzoek
kunnen uitvoeren
Peter: Mijn kantoor is nu nog in
de woonkamer, maar ik ga de
schuur opknappen. Ons huis heb ik
met mijn vader grondig verbouwd."
Imke: „Jullie zijn een gouden team,
kunnen samen bergen verzetten.
Dat ben ik niet gewend, bij ons
thuis konden we nog net een Ikea-
kastje in elkaar zetten."
Peter: „We zijn per toeval in Chaarn
terechtgekomen. Jij woonde in
Breda, ik in Waspik. In het week
blad Nieuw Ginneken stond dit
huis in de verkoop. Op zondag zijn
we een kijkje gaan nemen."
Imke: „We waren direct verliefd.
Maandag en dinsdag zijn we langs
de bank en de hypotheekadviseur
gegaan, woensdag hebben we het
koopcontract getekend."
Peter: „Een nieuwbouwhuis vind ik
niks. Zelf aanpakken is een uitda
ging. En als vrienden mijn hulp
nodig hebben, sta ik voor ze klaar."
Imke: „Jij helpt iedereen. Dat gaat
nogal eens ten koste van wat thuis
moet gebeuren. Het siert je, ik ben
daar gigantisch trots op, hoor."
Peter: „Ik weet dat hier een lijst ligt
met klussen, maar ik heb behoefte
aan andere dingen. Ik wil ook wel
eens surfen, of naar een concertje.
Dat kan voor frictie zorgen."
Imke: „Wij zijn geen ruziemakers.
Er wordt niet met deuren gesmeten
en onze spullen blijven heel. Maar
wij zijn er ook nog, hè? Eén keer
per jaar gaan we zonder de meisjes
een weekend weg. Die moeite moet
je nemen."
Peter: „En in de zomer gaan we met
z'n vieren. Ik vind het belangrijk
dat we die vakantie met ons gezin
doorbrengen en met niemand an
ders rekening hoeven te houden."
Imke: „Om luxe geven we niks. Ik rij
voor het eerst in een auto met elek
trische ramen, maar word vooral
blij van de cassettespeler waarmee
ik oude bandjes draai. Onze tv- en
dvd-speler zijn tweedehands."
Peter: „We hebben wat geld opzijge
zet voor de meisjes. Als de auto ka-
potgaat, gebruiken we dat geld. Ik
word niet blij van een dikke spaar
rekening. Ik ben eigen baas, maar
geen harde ondernemer."
Imke: „Dat is een verschil tussen
ons; ik vind dat jij meer uit je kwa
liteiten kan halen. Je bent creatief
én praktisch en hebt vaak ontzet
tend goede ideeën. Daar mag je
best voor worden beloond."
Peter: „Het ontbreekt mij inder
daad aan zakelijk instinct. Als ik
een nieuwe opdracht krijg, wil ik
eerst de klant persoonlijk zien en
spreken. Ik geef liever geen presen
tatie; een ontwerp pakt je of niet.
Ik bereken mijn prijs op basis van
mijn uren, ik heb geen minimaal
tarief. Dat is toch fair? Dan maar
geen dikke BMW. Ik word veel ge
lukkiger van mijn oude Volkswa
genbusje. En van mijn gezin. Daar
is geen cent tegen opgewassen."
Een studententeam
van de Technische
Universiteit Delft
heeft in Boston de we
tenschapswedstrijd
iGEM gewonnen. Hun
3D-printer van K'NEX
gebruikt een eigen
handig gecreëerde
bacterie als inkt.
In de bacterie is een stukje
DNA geplaatst waardoor
deze nieuwe eigenschap
pen krijgt. Het geprinte
filmlaagje kan daarna
dienen als onderzoeksma
teriaal naar bijvoorbeeld
medicijnen en cosmetica.
Tandplak is een bekend
voorbeeld: het is een nau
welijks zichtbaar laagje op
en tussen tanden en kie
zen. Het bestaat hoofdza
kelijk uit bacteriën die
ontstekingen en gaatjes
kunnen veroorzaken. „In
de natuur produceren niet
alleen bacteriën, maar ook
algen en schimmels zo'n
biofilm," zegt deelnemer
Marit van der Does. „Het
is erg lastig te verwijde
ren." Zo'n filmlaagje kan
voorkomen dat antibiotica
of een andere stof werkt.
Speelgoed printer
Er is om die reden veel
commerciële en weten
schappelijke interesse in
biofilms (en het bestrijden
ervan). De Delftse studen
ten ontwikkelden een te
genhanger van het
filmlaagje: ze ontwierpen
'goedaardige' bacteriën die
laagje voor laagje worden
uitgeprint tot een biofilm.
„Groot voordeel van ons
filmlaagje is dat de bacte
riën gemakkelijk te struc
turen zijn en eenvoudiger
te onderzoeken."
De studenten maakten
hun printer van het speel
goedmateriaal K'NEX.
Printen met een inktj et-
printer bleek technisch las
tig, terwijl een
professionele 3D-printer te
duur is. „Met de K'NEX-
printer hebben we een
snelle, goedkope stan
daardmethode gecreëerd
voor onderzoek in medi
sche en industriële toepas
singen," aldus teamleider
Marit van der Does.
De iGEM is een wereld
wijde, jaarlijkse studenten
wedstrijd op het gebied
van synthetische biologie.
Meer dan vijfduizend stu
denten namen eraan deel.
Ook Eindhoven en Gronin
gen stuurden een team.
In oktober staan we stil bij borstkan
ker. ledereen kent wel een vrouw die
ermee te maken heeft (gehad).
Steeds meer auteurs gaan het
onderwerp kanker niet uit de weg.
Online
dinsdag 6 oktober 2015
Meedoen aan deze rubriek?
Mail naar redactie@pzc.nl.
Dankzij
de 3D-
printer van
speelgoed
materiaal
wonnen
studenten
een grote
weten
schaps
wedstrijd.
FOTO NOS
(SARNOUDKLUITERS
Kanker
voorkomen
doe Je ook zelf
Kankerkki
l* HAKll
HHp
SPIEGEL
KANKER VOORKOMEN DOE JE OOK ZELF
Ongeveer de helft van de mannen
en ruim een derde van alle vrou
wen komt met kanker in aanraking.
David Khayat bundelde alle
wetenschappelijk bewezen anti-
kankeradviezen. Lannoo 19,99
DE KANKERKLAS
Vijf ouders van leerlingen uit
één klas hebben kanker, onder wie
auteur Corien van Zweden. Wat
gebeurt er in hun leven en met
hun gezinnen?
Uitgeverij Cargo, 19,90
DE HAND OP DE SPIEGEL
Nadat haar man aan slokdarm
kanker overleed, verschijnen er
handafdrukken op de spiegel.
De nuchtere Janis Heaphy Durham
spreekt er wetenschappers over.
Kosmos, 19,99
Japan kent er al dertig jaar een term
voor: shinrin-yoku, oftewel bosbaden.
Vogelgezang of de (herfst)kleuren van
een bos halen je uit de beeldscherm
modus. Een verblijf in een bos leidt al
na twintig minuten tot een positief ef
fect. Het zorgt voor een lagere hart
slag, heeft een positief effect op de
zenuwactiviteit en verlaagt stressge-
voelens. De trend is overgewaaid naar
het Westen. Niet vreemd: recente stu
dies melden dat mensen dagelijks vijf
tot zeven uur aan een scherm (pje)
zijn gekluisterd. Hightech-bedrijven
zoals Microsoft halen werknemers,
met soms tienduizend e-mails per dag,
offline om te 'bosbaden'. ^arndudklurirs
iiS, -
r,>A: -
