Eritreeër Tekle Izaz staat vluchtelingen bij als tolk
ZEELAND 17
De vluchtelingenstroom houdt aan.
De wanhoop is groter dan de vrees
om dood te gaan. Tekle Izaz uit
Oost-Souburg tolkt voor hen.
Als Tekle Izaz (67) uit
Oost-Souburg met
vluchtelingen spreekt
in hun eigen taal zijn
ze veel opener, zo
merkte hij. Dan komen ook de
meest schrijnende verhalen naar
boven. Izaz: „Die mensen hebben
echt niets meer te verliezen. Ze
weten dat de mensensmokkelaars
die ze betalen ze met gammele
bootjes vervoeren en dat de kans
dat ze sterven fifty-fifty is, maar
thuisblijven is geen optie. Daar is
geen toekomst en gaan ze elke dag
een beetje dood."
Izaz werkt al zo'n twintig jaar
voor Vluchtelingenwerk Zeeland.
Eerst als betaalde kracht, nu sinds
hij gepensioneerd is, als vrijwilli
ger. Vooral tolken doet hij veel,
want hij spreekt de taal van zijn
moederland Eritrea en kan zich
ook goed verstaanbaar maken in
onder meer Arabisch, Engels en
Italiaans. Dat zijn landgenoten nu
huis en haard achterlaten voor
een beter leven in Europa, kan hij
zich maar al te goed voorstellen.
„Jonge mensen in Eritrea zijn van
af hun zeventiende dienstplichtig,
zowel jongens als meisjes. Dit om
dat het land na een jarenlange oor
log nog altijd op gespannen voet
met buurland Ethiopië staat. Die
dienstplicht maakt het voor jonge
ren bijna onmogelijk om verder te
leren en een goede toekomst in
'Landen met een grote
invloed in het Midden-
Oosten moeten met
een oplossing komen'
het land op te bouwen. Daarboven
op komen nog de gevolgen van de
sancties die het straatarme land
door de Verenigde Naties kreeg op
gelegd. Onder meer vanwege de
vermeende steun die de Islamisti-
sche Shabaab-militie in buurland
Somalië van Eritrea kreeg. Negen
tig procent van de mensen die de
reis naar Europa wagen, kan niet
zwemmen, maar de wanhoop is
groter dan de vrees om dood te
gaan. En stel je voor dat het lukt..."
Voordat Izaz in 1989 het land
vanwege de oorlog ontvluchtte,
werkte hij als vertegenwoordiger
in landen als Irak, Syrië en Libië.
Plekken waar het volgens hem
goed toeven was destijds. „In Li
bië was prima gezondheidszorg
voorhanden, voor negentig pro
cent gesubsidieerd door de over
heid. Ook naar school gaan kostte
niets. Waar vind je zoiets in Euro
pa? Ik kwam op een universiteit
in Tripoli waar auto's voor de
deur stonden. Die bleken voor stu
denten. En in Irak? Daar was vol
op rijkdom. Ik sprak er mensen
die in Europa met vakantie gin
gen. Natuurlijk was de macht in
handen van dictators als Gadaffi
en Hussein, maar ik denk dat de
bevolking de weg naar democratie
uiteindelijk zelf wel had gevon
den. Dat Amerika Irak is binnenge
vallen is in mijn ogen de oorzaak
van de ellende die zich nu in diver
se landen in het Midden- Oosten
afspeelt. De Amerikanen hebben
in Irak niets opgelost en alleen
een grote puinhoop achtergelaten.
Ik geloof niet dat terroristische or
ganisaties als Islamitische Staat
zouden zijn ontstaan, zonder die
bemoeienis."
Wat of wie de oorzaak van de
problemen in de herkomstlanden
van vluchtelingen ook is, Izaz be
seft maar al te goed dat terugkij
ken hen niet kan helpen. Hij vindt
daarom dat Europa ze met open ar
men moet ontvangen tot ze weer
veilig kunnen terugkeren.
Wat daarvoor moet gebeuren?
„Landen met een grote invloed in
het Midden-Oosten, zoals Rus
land als wapenleverancier en Iran,
Jordanië en Turkije moeten met el
kaar aan tafel om tot een oplos
sing te komen. Bijvoorbeeld door
tijdelijk een overgangsregering
aan te stellen en de bevolking
daarna zelf hun leiders te laten kie
zen En IS? Die groepering is zo ex
treem, dat ze niet anders dan met
geweld bestreden kan worden."
Izaz vindt dat Europa tot de
rust is teruggekeerd tolerant moet
zijn ten opzichte van de nieuwko-
'Dit zijn echt geen
gelukszoekers, maar
mensen die een
veilige plek willen'
mers. „Dit zijn echt geen geluks
zoekers, maar mensen die een
heel leven achter zich hebben gela
ten omdat hun toekomst donker
is en ze zelfs moeten vrezen voor
hun buurman. Een veilige plek is
het enige dat ze willen. En lo
gisch, het leven is toch veel te kort
om onder dergelijke omstandighe
den te moeten leven? Dat er men
sen zijn die daar anders over den
ken, deert me niet. Zij behoren
niet tot de meerderheid."
Een warm welkom vindt Izaz
belangrijk, want juist de herinne
ringen aan die mooie gebaren
blijft de asielzoekers hun hele le
ven bij. „Toen ik hier kwam in
1989 met mijn vrouw en twee jon
ge kinderen zat ik in de trein van
Brussel naar Maastricht. We zaten
tegenover een Nederlandse man.
Ik raakte met hem aan de praat en
in Maastricht hielp hij ons met on
ze bagage toen hij honderd gul
den in mijn hand drukte. Ik was
verbaasd. Het ging mij echt niet
om dat geld, maar ik voelde mij
daardoor meteen zo welkom. Ik
dacht: 'Als de normale burger hier
al zo aardig is, dan moet het hier
met de regering ook wel goed zit
ten'."
„Natuurlijk heb ik het ook wel
moeilijk gehad, zo was het lastig
om een baan te vinden bijvoor
beeld. Maar als je proactief bent en
bijvoorbeeld regelmatig een praatje
maakt met mensen, integreer je
sneller. Dat initiatief moet je als
vluchteling zelf nemen. Na ruim
twintig jaar in Nederland is Zee
land nu mijn thuis. Als ik in Rotter
dam ben, verlang ik terug naar de
rust hier. Ik zou graag ooit nog eens
een bezoek willen brengen aan
Eritrea, maar zolang de huidige re
gering daar nog zit, doe ik dat niet.
Toch blijft het gemis er, altijd."
MAANDAG 5 OKTOBER 2015
Tekle Izaz: „Een warm welkom is belangrijk, want juist de herinneringen aan die mooie gebaren blijft de asielzoekers hun hele leven bij." foto Mechteld Jansen
'Europa moet tolerant zij n
door Wendy de Jong
Tekle Izaz
Tekle Izaz