Tafeltennisbondscoach Oranje-vrouwen blijft achter vanwege verlopen paspoort
18 SPORT
Elena Timina komt haar eigen Rusland
niet in en volgt het EK tafeltennis op
internet. Dat frustreert haar enorm.
Timina prijst teamgeest Li Jiao en Li Jie
'Rusland is
op weg naar
een westerse
ontwikkeling
afgebogen.
Terug naar
macht en
kracht'
zich 'helaas ook een beetje Neder
landse te voelen'. Ze speelde voor Ne
derland en Timina zou nog vele ma
len het Wilhelmus horen als Euro
pees kampioen. In Peking en Londen
hoorde ze bij Team NL en vervolgens
trad ze in dienst bij de bond.
Het EK in Jekaterinaburg is in vol
le gang. Timina zit dagelijks achter
de computer, in de hoop dat de wed
strijden met Nederlandse vrouwen
op een 'tv-tafel' worden gespeeld, zo
dat ze kan meekijken. Los van haar af
wezigheid is dit een gemankeerd
Oranje. Linda Creemers ontbreekt,
Britt Eerland werd kort voor vertrek
ziek en Timina's zus Yana heeft de
zelfde paspoortproblemen.
Dat ze ook na het EK niet zomaar
'even' naar Rusland kan, is eigenlijk
voor latere zorg. „Ik hoop dat ik het
graf van mijn moeder nog kan bezoe
ken. Mijn beste vrienden wonen in
middels in Amerika, Engeland en Fin
land, maar ik heb ook nog vrienden
in Rusland die ik graag zou zien.
Maar dat mag van mij ook in Neder
land. Het punt is: als ze zeggen dat je
iets niet meer mag, voelt het alsof je
vrijheid wordt afgenomen."
Haar trots op Rusland heeft door
deze situatie een flinke knauw gekre
gen. Haar tafeltennisleven was prach
tig. „We hadden veel goede spelers,
gingen op trainingskampen en naar
toernooien, hadden fantastische
coaches. En als ik bekaf thuis kwam,
werd ik vol liefde door mijn ouders
ontvangen. Ik werkte aan mijn
droom."
De Sovjet-Unie van toen is het
land dat Timina zich herinnert. „Er
hing in de jaren tachtig en negentig
een frisse lucht. Die van een nieuwe
democratie. Nu kunnen we vaststel
len dat Rusland op weg naar een wes
terse ontwikkeling is afgebogen. Te
rug naar macht en kracht."
Vliegtuigen
In Nederland is Rusland momenteel
niet het populairste land. „Dat be
grijp ik, dat voel ik. Het is niet prettig
dat de sfeer in de wereld zo grimmig
is, dat er vliegtuigen uit de lucht val
len, maar vraag me niet naar een op
lossing." In dit Rusland herkent Timi
na zich bovendien niet. „De toon van
macht, in termen van wij tegen hun.
Ik herken het niet, begrijp het niet."
De verbondenheid is er niet meer.
Maar: „Als in september het eerste
eekhoorntjesbrood komt, ben ik een
Russin en wil ik plukken. Bij het EK
voetbal of op Koningsdag, ben ik de
eerste die oranje kleding aandoet. Als
ik een musical wil zien, ga ik naar
Londen. Wie ik ben? Weet ik veel."
niet meer in komt. Zowel Timina's
binnenlandse als internationale Rus
sische paspoort is verlopen en met
haar Nederlandse identiteitsbewijs
heeft ze geen recht op een visum
voor Rusland.
Onhandig
Bijzonder onhandig, nu het EK tafel
tennis in Jekaterinaburg wordt ge
speeld. Timina is sinds 2012 bonds
coach van de Nederlandse vrouwen.
„Aanvankelijk zei iedereen: het komt
wel goed. Al snel bleek dat de regels
in Rusland zijn aangescherpt en er
geen uitzonderingen mogelijk zijn."
Met Timina praten over het Rus
land van toen en nu, is fascinerend.
Ze weegt haar woorden, spreekt ze
krachtig uit, maar doet geen moeite
haar twijfels te verbergen. Voelt ze
zich nog Russin? Het is de vraag of,
wanneer en hoe ze het land ooit
weer in komt.
Er was een tijd, bijvoorbeeld in
1999, toen ze niet twijfelde. Net een
jaar in het bezit van de Nederlandse
nationaliteit zei ze: „Ik was Russisch,
ik ben Russisch, ik blijf Russisch."
Hoewel getrouwd met een Nederlan
der, was uitkomen voor Oranje geen
optie. Negen jaar later bekende ze
ARNHEM Natuurlijk
voelt Elena Timina
mee met Britt Eer-
land, die kort voor het
EK met een infectie in
het ziekenhuis beland
de. Minstens zo vaak
denkt de bondscoach
van het Nederlands ta-
feltennisteam aan Li
Jiao. De 42-jarige
speelster van Team
NL is geplaatst voor
de Olympische Spelen
van volgend jaar en
zou met het oog daar
op nu geen Europees
kampioenschap spe
len, maar omdat ook
Yana Timina en Linda
Creemers niet mee
doen en Jiao als bonds
coach van de Neder
landse mannen toch
al in Rusland was,
ging ze zondag zelf
maar weer achter de
tafel staan. De nood
was hoog, na drie ne
derlagen in de groep
dreigde voor Oranje
degradatie. Jiao voor
kwam dat met haar
optreden.
Thuis in Ede zag
bondscoach Elena Ti
mina het met lede
ogen aan. „Drie we
ken geleden heeft ze
nog een spuit in haar
pols gehad. Jiao zal al
tijd het team boven
zichzelf plaatsen. Al-
Is kind van Moskou
was Elena Timina, ge
boren in 1969, vroeg
wijs. Ze wist: wil je in
deze communistische
staat overleven, dan
moet je iemand zijn, iets betekenen.
Eén van de manieren is succesvol
worden in de sport. Al vroeg had ze
haar favoriet gevonden. Tafeltennis.
Ze was geen natuurtalent, door kei
hard te werken kwam ze er.
Het leven als topsporter in de
Sovjet-Unie was goed. Je zag wat van
de wereld, kon er goed van leven, het
land was trots op je en andersom. Ti
mina won met haar ploeg de Europe
se titel, haalde op twee Olympische
Spelen de kwartfinale en won in
1994 met, inmiddels, Rusland de
World Cup. Nog altijd is het de enige
keer dat China geen goud won. Het
leverde Timina de hoogste sport-
onderscheiding van het land op. Met,
bijvoorbeeld, een gegarandeerd pen
sioen als bijkomend privilege.
Het is dan ook moeilijk uit te leg
gen dat Timina, die in 1994 naar Ne
derland verhuisde en daar later ook
voor ging spelen, nu haar eigen land
mensen
die klaar
staan voor dit
land. Dat dat alle
maal gebeurt terwijl
ik hier gedwongen
thuis zit en ze niet
eens een knuffel kan
geven, is zó frustre
rend."
leen zien
we dat
t in Ne-
der-
land
veel te
weinig.
Het zijn
altijd de
zelfde
Als thuis
niet meer
thuis is
Elena Timina in geluk
kiger tijden, hier kan
ze wel Li Jie knuffelen.
foto Pro Shots
Elena Timina
door Rik Spekenbrink
Li Jiao
door Rik Spekenbrink