U moet Douwe Eisenga maar downloaden
Vlissingen van bijna-Kunststad van het Jaar naar cultureel niemandsland
12 ZEELAND
Verdwijnen expositieruimte leidt tot
verbittering in sector. „Het is zo gemeen
dat ze elke keer de kunst pakken."
VLISSINGEN. In 2008 en 2009 ein
digde Vlissingen nog in de top-3
bij de verkiezing van de Kunst
stad van het Jaar. Van dat imago is
weinig meer over, zeker niet nu
expositieruimte Willem3 - samen
met De Vleeshal en Galerie van
den Berge decennialang toonaan
gevend in Zeeland - heeft aange
kondigd eind dit jaar de deuren de
finitief te sluiten. Reden: de aan
houdende bezuinigingen.
De Zeeuwse kunstwereld is te
leurgesteld en deels zelfs verbit
terd. Vijf mensen uit de sector rea
geren:
„Het is verschrikkelijk wat er alle
maal gebeurt. Het voelt alsof de
bodem onder mijn bestaan wordt
weggeslagen. Kunst is helemaal
niet elitair, maar maakt de stad
juist levendig, bewoonbaar en ver
rassend. Het is zo gemeen dat ze
elke keer de kunst pakken. En dat
voor die paar centen. Dat gaat ner
gens over. Ze helpen bewust de
hele infrastructuur die is opge
bouwd om zeep. Daarmee ver
dwijnt ook de scene die zo'n stad
voedt. De kunst overleeft altijd,
maar je hebt wel plekken nodig
voor experiment en waar je din
gen kunt zien. De kunstenaars die
nu op de academie zitten kunnen
bijna nergens meer terecht."
'Er is in Zeeland, op de
Vleeshal na, geen visie
op beeldende kunst. Er
is veel verkwanseld'
„Het bericht over de sluiting heeft
me niet overvallen. De Cultuur-
werf, waaronder de \Villem3 valt,
heeft direct na mijn vertrek het ac
cent zelf verlegd en daarmee een
eerste aanzet geheven. Daarnaast
speelde de drastische bezuiniging
door de gemeente. De ontwikke
ling maakt me gematigd droevig.
We zijn in Vlissingen terug bij af.
Aan de ene kant betreur ik het,
maar ik weet ook dat de kunst
haar weg zal blijven vinden. Ik zie
al allerlei nieuwe initiatieven ont
staan, zoals Arthouse Zeeland.
Die spirit spreekt me enorm aan."
„Sluiting van de Willem3 is bar
baars. Er is in Zeeland, op de
Vleeshal na, geen visie op beelden
de kunst. Er is veel verkwanseld.
De laatste vijftien jaar is het al
leen maar bergafwaarts gegaan. Er
worden al lang geen aankopen
meer gedaan. Het geld dat er nog
wel is, zit in salarissen om mede
werkers van organisaties te beta
len en de gebouwen waarin ze
werken. De kunstenaars zelf is
men vergeten. Zeker voor de loka
le kunstenaars is dat een pijnlijke
situatie. Voor velen is het onmoge
lijk om hier zonder bijverdiensten
van hun werk te leven. Uiteinde
lijk zullen kunstliefhebbers nog
nauwelijks naar Zeeland komen.
Er is geen podium meer. Dat is zo
jammer."
„Het is echt wel spijtig dat de Wil-
lem3 moet sluiten. Ik heb er ver
schillende tentoonstellingen ge
daan en ik vond dat het artistiek
heel goed werd geleid. De laatste
periode zag je wel de afbouw en
ook het inkrimpen van de ruimte.
Er lagen naar mijn idee genoeg
mogelijkheden, zoals het opzetten
van netwerken en het uitnodigen
van internationale kunstenaars
voor residenties in Vlissingen. En
kunst trekt nu eenmaal toeristen
naar een stad. Aan de kunstenaars
zal het in elk geval niet liggen,
want het bloeit enorm. Zij moe
ten nu vooral hun eigen weg gaan
zoeken. Ik denk wel dat dat kan."
„Het wordt wel heel erg drama
tisch in Zeeland. Cultuur wordt
steeds meer alleen gezien als gro
te activiteiten. Kleinschalige ten
toonstellingen scoren steeds min
der, omdat het grote publiek moet
worden aangesproken. Het gevolg
is wel dat kunstenaars in de regio
steeds minder kunst kunnen zien,
terwijl het zeker voor jongeren
vaak een stap te ver is om naar gro
te musea te reizen. Het is juist be
langrijk dat mensen regelmatig
worden geconfronteerd met beel
dende kunst en dat er ontmoe
tingsplekken zijn waar erover kan
worden gediscussieerd. Dat dis
cours ga je echt missen."
Soms, eigenlijk heel zelden,
kom je iets tegen waarvan
je denkt: ja. Een rilling nes
telt zich tussen je schou
derbladen. Er gebeurt iets, je wilt
anderen tot stilte manen. Ssssst,
luister nou eens mee.
Dat is wat muziek kan doen.
Moet de muziek die mij rillin
gen bezorgt u ook in vervoering
brengen? Welnee. Wat zou de we
reld saai worden. Zitten we al met
z'n allen hele dagen op Facebook
en andere digitale communicatie
middelen, en dan roepen we ook
nog eens allemaal hosanna over
dezelfde componist, dezelfde zan
ger, dezelfde gitarist.
Dat zou wat zijn.
Wat ik u wil aanraden is heel
eenvoudig. Luister eens naar de
muziek van Douwe Eisenga. Een
componist in Middelburg. Hij
heeft net vijf nieuwe albums
uitgebracht. U kunt ze vinden op
zijn site. Voor een vriendenbedrag
kunt u ze downloaden. Heel mo
dern en toch ook weer simpel alle
maal.
Dat heb ik gedaan.
Ik heb de muziek van Eisenga
beluisterd. Daar moet ik iets bij
vertellen. Heel lang geleden, pak
weg veertig jaar, ontdekte ik de
Belgische componist Wim Mer-
tens. Op het eerste oor hele simpe
le muziek, met veel herhalingen
en een consequent donkere drive
die goed klonk in mijn aan pop-
muziek gewende oren. Ik was bin
nen de kortste keren verkocht. A
Man of No Fortune and With a Na
me to Come, The Belly of an Archi
tect, Shot and Echo. Als de cd's het
overleefd hebben, draai ik ze nog
steeds. In het vervolg daarvan flak
kerde een korte liefde op voor Mi
chael Nyman. Toen vooral bekend
van zijn filmmuziek. Ook hem
dichtte ik eeuwigheidswaarde toe.
Maar dat bleek niet te kloppen, er
kwam een moment dat zijn gedre
venheid in mijn oren gedram
werd. Daarna diende Simeon ten
Holt zich aan. Niet zo lang, met
zijn Canto Ostinato kabbelt hij wel
heel gemakkelijk uit het gehoor.
Douwe Eisenga.
Grappig hoe een mens zich laat
invullen. Je komt een bebrilde
man tegen. Enkele dagen later zie
je hem met een schare kinderen
bij de friteskraam. Weer even la
ter hoor je tot je niet geringe ver
bazing dat de man muziek
schrijft. Muziek? Laat maar eens
horen. The Piano Files, Rose Road -
City Lines, House of Mirrors. Wat
bleek? Die man bij de friteskraam
maakte de mooiste minimal mu
sic die je tot dan toe kende en
noemde dat maximal music. Dou
we Eisenga is zijn naam.
De mooiste minimal Music, dat
klinkt overdreven.
Zeker. Maar dat is het niet. Vol
gens mij dan. Eisenga tovert in
zijn klankspel werelden in mijn
hoofd waar hovelingen elkaar het
hof maken, waar rivieren buiten
hun oevers treden, waar spiegel
beelden je opeens de hand reiken,
waar een zomerbries in je nek kie
telt. Wat ook telt, op een luie zon
dagmiddag kan ik op deze muziek
de hele wereld bereizen. Met mijn
ogen dicht.
Downloaden dus, dat is het bes
te advies dat ik u kan geven.
'Sluiting Willem3 is barbaars'
door Rolf Bosboom
Loek Grootjans, kunstenaar. Vestig
de zich enkele jaren geleden in Vlis
singen, juist vanwege - onder meer -
het kunstklimaat:
Jan van Munster kunstenaar
Leon Riekwell, kunstenaar. Van 1988
tot 2012 was hij coördinator beelden
de kunst in Vlissingen en daarmee
verantwoordelijk voor de Willem3:
Jan van Munster, kunstenaar. Geves
tigd in en bij de vroegere watertoren
in Oost-Souburg:
Jan De Nys, werkte via zijn galerie In
Situ in Aalst (B) veelvuldig samen
met de Willem3:
Tom van den Berge, galeriehouder in
Goes. Staat zelf onder druk omdat
de gemeente de huur van zijn ruimte
heeft opgezegd:
Bezoekers bekijken het werk van Johnny Beerens, de op een na laatste expositie in de Willem3. foto Lex de Meester
RECENSIE
door Jan van Damme
Douwe Eisenga
www.douweeisenga.com
