Teleurstellende Bondsong
van popster Sam Smith
'Je hebt zo veel
voetstappen
in andere levens
achtergelaten'
m
CULTUUR SHOW 31
Toneelstuk 'Harry Potter*
wordt in twee delen geknipt
Harry Potter and the cursed child
wordt een tweedelige theater
voorstelling. Dat maakte schrijf
ster J.K. Rowling bekend via
Twitter. Eerder dit jaar kondig
de Rowling aan een nieuw ver
haal rond Harry Potter exclu
sief naar het Londense theater
te brengen. Nu blijkt het ver
haal te uitgebreid om in één
voorstelling te passen. „Vanwe
ge de epische aard van het ver
haal wordt Harry Potter and the
cursed child opgedeeld in twee
delen", aldus Rowling.
Op de website Pottermore rea
geren schrijver Jack Thorne en
regisseur John Tiffany ver
heugd op het nieuws. „Het
mag duidelijk zijn dat ik het ge
weldig vond toen we besloten
het in twee delen te doen", ver
telt Thorne. „Ik heb nooit eer
der aan iets als dit gewerkt",
voegt Tiffany toe. „Normaal ge
sproken bewerk je bestaand ma
teriaal of schrijf je een com
pleet nieuw stuk. Met Harry
Potter and the cursed child heb
ben we de unieke kans om en
kele van de meest gevierde boe
kenseries te verkennen."
Stromae toch
naar Kinshasa
en Kigali
Stromae gaat zijn
tournee door Afri
ka, die hij eerder dit
jaar moest afbre
ken, alsnog afma
ken. De zanger reist
na zijn Amerikaan
se tour door naar
Congo en Ruanda.
Stromae zag zich ge
noodzaakt zijn con
certen in Kinshasa
(Congo) en Kigali
(Ruanda) in juni af
te blazen wegens
ziekte. Hij werd ge
veld door een reac
tie op een malaria
medicijn.
Personeel
A-Film staat
op straat
Het personeel van
distributeur A-Film
staat definitief op
straat. De BV
A-Film Personeel is
deze week failliet
verklaard. Het treft
volgens directeur
Sim van Veen acht
tien medewerkers.
Distributeur
A-Film vroeg on
langs uitstel van be
taling aan wegens fi
nanciële proble
men. Het is nog on
duidelijk wat er
met de rest van het
bedrijf gebeurt.
Bill Cosby
raakt meer
eretitels kwijt
De Amerikaanse ac
teur en komiek Bill
Cosby (78) is zijn
erediploma's van de
universiteiten van
Fordham en Mar
quette kwijtge
raakt. Beide christe
lijke universiteiten
willen niets meer
te maken hebben
met de van sek
sueel misbruik ver
dachte Cosby. De
universiteit van
Spelman dumpte
hem al eerder. De
komiek wordt nog
niet vervolgd.
Vaste ingrediënten voor
het liedje dat traditio
neel de nieuwe James
Bondfilm omlijst zijn er
eigenlijk niet. Behalve dan op ge
zette tijden een stevige lik fluwe
len strijkers en een onsje klette
rende koperpartijen. En dat maakt
de onthulling van de song altijd
tot een spannende aangelegen
heid.
De artiesten die de eer te beurt
valt de film rond 's werelds meest
onverschrokken geheim agent 007
van het openingsnummer te voor
zien, putten vooral uit hun eigen
idioom.
Zo is er het gezwollen pathos
met groot orkest van Shirley Bas-
sey (Goldfinger, Diamonds are fore
ver) bij voorbeeld, de hoekige ja
ren 8o-pop van Duran Duran (A
view to a kill), de soulvolle benade
ring van Gladys Knight Licence to
kill), de beschaafde rock van Paul
McCartney 8c Wings Live and let
die) en natuurlijk de aangeboren
blues van Adele SkyfallIeder
kleurt zijn muzikale visie op het
fenomeen Bond op eigen wijze in.
In dit opzicht mag Writing's on
the wall van Sam Smith (23) een le
lijke teleurstelling heten. Waar
zijn voorgangers in vocaal opzicht
vrijwel zonder uitzondering bal
len toonden, daar komt de trendy
Britse zanger op de proppen met
een ballade, gemarineerd in valse
romantiek en vertolkt met een
jengelende semifalsetstem.
Een platgetreden pianoriedel,
gevolgd door een orkestrale pasti
che vol moddervette violen en
wel erg belegen blaaspartijen
(Mantovani meets James Last)
moeten het bioscooppubliek op
warmen voor Spectre. En dan dat
refrein: 'Hoe kan ik leven?/Hoe
kan ik ademhalen?/Als jij hier niet
bent stik ik'. Bij TROS Muziekfeest
op het plein komen we intelligente
re teksten tegen.
Als begintune voor een nieuwe
prinsessenfilm van de Disneystu-
dio zou het nummer (in 20 minu
ten geschreven, aldus de trotse
Smith) bepaald niet misstaan heb
ben. Maar als voorgerecht van een
Bondfilm, traditioneel dé cinema
tografische ode aan de mannelijk
heid, is deze waterige Bee
Gees-pastiche ronduit een valse
noot.
Jr enny Erpenbeck, op 12 mei
1967 in Oost-Berlijn geboren,
is even in Nederland om de
Europese Literatuurprijs in
tvangst te nemen. Het
is de prijs voor de beste
Europese hedendaagse
roman die in het afgelo
pen jaar in het Neder
lands is vertaald: Een
handvol sneeuw.
„Natuurlijk was ik ver
rast", zegt Erpenbeck.
„Dat boek is uit 2012, ik
heb intussen jaren aan
een nieuw boek gewerkt
dat net in Duitsland is
uitgekomen."
In Een handvol sneeuw laat Er
penbeck al meteen een acht maan
den oud meisje sterven, om dat
zelfde kind weer levend te schrij
ven. Om haar vervolgens nog drie
keer te laten sterven en weer uit
de dood te laten herrijzen. En
haar verschillende levens laat le
ven. Zo neemt ze de lezer mee
door de geschiedenis van Europa
in de twintigste eeuw. Van de ge
boortegrond in Galicië naar We
nen tijdens de Eerste Wereldoor
log, Moskou vlak voor de Tweede
Wereldoorlog en het Berlijn van
voor en na de val van de Muur.
Voor een deel gebaseerd op het le
ven van haar overgrootouders.
Een prachtige roman, waarvoor
ze eerder de Independent Foreign
Fiction Prize kreeg, de prijs voor
de beste niet-Engelse ro
man die in het Engels
werd vertaald. Met ook
nog vier Duitse prijzen
komt het aantal prijzen
dat Erpenbeck voor Aller
Tage Abend kreeg op zes.
Erpenbeck lacht. „'Es
ist noch nicht aller Tage
Abend' is een Duitse uit
drukking. Iedere Duitser
weet welke woorden er
voor aller Tage Abend ko
men. Het betekent zo
iets als 'het is nog niet gebeurd',
of'het is nog niet beslist'. Ik vind
de vertaling in het Nederlands
heel goed, want wat zou er zijn ge
beurd, zoals ik ook beschrijf, als
de vader of de moeder een hand
vol sneeuw over de borst van het
meisje had gewreven. Was het
meisje dan blijven leven?"
Wat van Een handvol sneeuw een
what if-roman maakt, want Erpen
beck doet het onmogelijke. „Het is
een obsessie, iets wat mensen zo
graag willen. En ik doe het, ik haal
een dode weer terug in het leven.
Want je kunt niet schrijven over
de dood zonder over het leven te
schrijven.
„Wat verandert iemands leven
in een ander leven? De nagedach
tenis. Dus de dood. De dood is bij
mij een overgang naar een ander
leven. De dood zegt iets over ie
mand. Hoe denkt men over ie
mand die is overleden? Dat vind
ik interessant. Ook omdat elemen
ten uit de eerdere levens en verha
len in de volgende levens en ver
halen terugkomen.
„Het mooie is," vervolgt ze, „dat je
op die manier een leven verschil
lende kanten op kunt laten gaan.
Je personages verschillende keu
zes kunt laten maken. Omdat de
geschiedenis steeds verandert.
Omdat biografieën steeds verande
ren, zoals die van het meisje in de
roman. Hoe herinneringen veran
deren. Alles is constant in bewe
ging-"
Een handvol sneeuw is een roman
over overleven. En tegelijkertijd
een ode aan het leven. „Over niet
vergeten worden, levens die voort
leven in andere levens."
Ze verduidelijkt: „Je hebt zo veel
voetstappen in andere levens ach
tergelaten. Alles wat je zei of deed,
is ergens opgeslagen in andere le
vens, groeit daar misschien nog
wel. Je kunt niet leven zonder spo
ren te hebben achtergelaten.
„Het gaat er dus om hoe iemand
verandert terwijl hij al iemand is.
En over hoe je denken over ande
ren verandert. Mijn moeder is een
jaar getrouwd geweest met een
man. Een ongelukkig huwelijk
was dat. Ik heb die man nooit
meer gezien. Ondanks die nare
tijd leerde hij mij hoe ik als 7-jarig
meisje mijn rug moest afdrogen
nadat ik in bad was geweest."
Ze doet het voor, laat met twee
handen de denkbeeldige hand
doek over haar rug gaan. „Elke och
tend als ik me na het douchen af
droog, moet ik aan hem denken.
Terwijl hij misschien vijf minu
ten nadat hij mij dat had geleerd,
al was vergeten dat hij mij zoiets
eenvoudigs had bijgebracht. Zo
leeft hij toch nog voort in de ge
dachten van iemand."
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 2015
THEATER
MUZIEK
FILM
THEATER
Het blijft een spannend moment:
de onthulling van het liedje dat de
nieuwe James Bondfilm omlijst.
Spectre, die de volgende maand in
ons land in première gaat, moet
het stellen met Writing's on the
wall van Sam Smith. Geen gelukki
ge keuze, vindt Arno Gelder.
door Arno Gelder
Sam Smith foto Brad Barket/Getty
TOP 10 BESTE BONDSONCS
1
A view to a kill - Duran Duran
2
For your eyes only
Sheena Easton
3
License to kill Gladys Knight
4
Skyfall - Adele
5
Goldfinger - Shirley Bassey
6
Live and let die
Paul McCartney Wings
7
Thunderball - Tom Jones
8
From Russia with love
Matt Monro
9
The living daylights - A-hu
10 Nobody does it better
(The spy who loved me)
Carly Simon
Jenny Erpenbeck: „De dood zegt iets over iemand." foto Katharina Behling
door Maarten Moll
De Duitse schrijfster Jenny Erpen
beck won de Europese Literatuur
prijs voor haar roman Een handvol
sneeuw. „Ik haal een dode weer te
rug in het leven."
Jenny Erpenbeck - Een handvol
sneeuw. Vertaling Elly Schippers. Van
Gennep, 18,90 euro.
