bij het onderwijs
NIEUWS 17
YouTube is
ook een prima
(bij)leslokaal
te mee, logisch dat ook kinderen
in de basisschoolleeftijd dat lastig
vinden. Als je niet weet wat je
niet weet, weet je ook niet waar
naar je moet zoeken."
Toch is moeder Willemsma
vooral blij dat de school in Mon-
nickendam is opgericht. „Dan kun
je wel zeggen: eerst eens kijken
wat het wordt, maar als iedereen
de kat uit de boom kijkt, komt er
nooit vernieuwing in het onder
wijs." Er is nog een voordeel, dat
niks met de technologie te maken
heeft: op Axels oude school waren
alle docenten vrouw. Op de nieu
we school staan juist meer man
nen voor de klas. „Ik vind meer di
versiteit op de basisschool ook
heel belangrijk."
Een LED-lampje is eigenlijk
een kattenluikje. Een kat
opent het luik door hard ge
noeg te drukken, een
LED-lamp brandt pas als de
spanning hoog genoeg is.
Dit is het begin van een na
tuurkundeles van Jan Willem
Eckhardt op YouTube. De do
cent wis-, schei- en natuur
kunde begon drie jaar gele
den met de filmpjes toen een
leerling een paar lessen
had gemist. Hij stuurde hem
door naar Khan Academy, de
grootste Amerikaanse aanbie
der van gratis YouTube-les-
sen. „Het Engels bleek toch te
ingewikkeld. Toen dacht ik:
dat kan ik ook."
Inmiddels heeft hij vijfhon
derd video's online staan - de
populairste werd bijna 20.000
keer bekeken - en heeft hij
een eigen bedrijfje in bijles
sen opgericht. Ook geeft hij
drie dagen per week gewoon
les, op scholen in Soest en
Zeist.
De YouTubelessen maakt hij
tussendoor. „Geef me een on
derwerp, geef me een came
ra, geef me 5 minuten en ik
heb het aan elkaar gepraat",
zegt Eckhardt. „Ik doe niet
aan vooraf bedachte teksten.
Ik sta al vijftien jaar voor de
klas, ik heb genoeg voorbeel
den zoals het kattenluikje."
Kunnen zijn digitale lessen
de lessen in de klas vervan
gen? „Absoluut niet! Uit on
derzoek is gebleken dat klas
sen die alleen video's kijken
structureel een heel of half
punt lager scoren op proef
werken." Zijn lessen zijn echt
alleen bedoeld voor leerlin
gen die na de les wat extra uit
leg kunnen gebruiken.
nisch scherm waarop informatie
en afbeeldingen worden geprojec
teerd. De opmars van die digibor
den wordt gestuit door de tabiets,
waardoor meer individueel en
minder klassikaal onderwijs gege
ven wordt.
Schoolboek
Inmiddels zijn er 25 scholen die
enkel met de tablet onderwijs ge
ven, maar de mobiele schermen
duiken ook op op scholen die zich
geen iPadschool noemen. Uitge
ver Malmberg voorspelde vorig
jaar al dat het schoolboek in 2019
helemaal is vervangen door tab-
Iets. De lesstof komt dan digitaal
beschikbaar.
In principe kan een tablet het
boek vervangen, zegt hoogleraar
onderwijskunde Liesbeth Kester.
Op een tablet wordt tekst gecom
bineerd met beeld. Dat kan prima
zijn, zegt Kester, die gespeciali
seerd is in multimediaal leren: „Er
is niks mis met spelenderwijs le
ren. Maar iets wat leuk is, is niet
per definitie leerzaam."
Kester, verbonden aan de Uni
versiteit Utrecht, waarschuwt er
voor het medium - de tablet in
dit geval - centraal te stellen. „Er
valt nog wel wat af te dingen op
de adaptiviteit, het idee dat de les
stof zich aanpast aan het niveau
van de leerling en andersom. Dat
zelfsturend vermogen is lastig
voor scholieren. Studenten op de
universiteit hebben daar nog moei-
turen. Daar moet je bij Willems
ma niet mee aankomen. „Ik moet
mezelf ook dwingen mijn tele
foon neer te leggen en de compu
ter uit te zetten. Dat is nu een
maal de dagelijkse realiteit. Boven
dien hebben wij het voorrecht dat
we in een plaats wonen waar ze
veel kunnen buitenspelen." De ta
blet gebruiken om er de hele dag
spelletjes op te spelen, kan niet.
Die optie kan de docent uit- en
aanzetten.
In steeds meer klaslo
kalen moest het
krijtbord al
plaatsmaken
voor een digi
bord, een
groot elektro-
heeft. Willemsma: „Soms denk ik
wel eens: dat had ik Elyne ook wel
gegund."
In 2013 opende de eerste iPad
school haar deuren. De Steve Jobs-
school werd vernoemd naar de op
richter van Apple en geestelijk va
der van de iPad. Het initiatief voor
de iPadschool kwam van opinie
peiler Maurice de Hond, die zag
dat zijn peuterdochter diersoorten
dankzij een app vliegensvlug uit
haar hoofd had geleerd.
Er kwam direct kri
tiek. Kinderen zou
den alleen spelle
tjes spelen en
voortdurend
naar een
schermpje
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 2015
Ook de gewone school
gaat vaker aan de iPad
Sybrich Willemsma m
op een klassieke school
die naar een iPadschool
Willemsma met links Elyne, die
zit, en rechts Axel,
een iPadschool gaat.
foto Jacqueline de Haas, illustratie Hanco Kolk
