Niemand hoeft de pijn van het verlies nog te verstoppen
Vertrouwen tussen Staten
en CS nog niet hersteld'
Lader te
met gedenkplaatjes bij duinovergang Westenschouwen
ZEELAND 3
Vopak neemt uitbreiding in gebruik
die op de bordjes staan.
Die laatste tekst staat op een
plaatje voor Tom Duinhouwer, ge
plaatst door zijn ouders. Zijn va
der, Ed Duinhouwer uit Spijkenis-
se, haalt herinneringen op aan
zijn zoon, die op 38-jarige leeftijd
overleed. „Je zou bijna kunnen
zeggen dat Tom hier is opge
groeid", vertelt hij. „We gingen ie
der jaar met het gezin naar de cam
ping in Burgh-Haamstede. Tom
heeft er als kind zelfs zijn eerste
stukje gelopen."
En dat is hij er altijd blijven
doen. Twee weken voordat Tom
op vakantie in Spanje plotseling
overleed, wandelde hij nog met
zijn ouders en zijn gezin over het
strand langs de Noordzee.
Na de uitvaart waren Ed en
zijn vrouw op zoek naar iets tast
baars om Tom te herdenken. „Het
bordje is voor ons een punt waar
we steun aan hebben. Ik ga vaak
naar de duinen toe. Als ik daar op
een bankje zit, blijven de tranen
over mijn wangen lopen. Hij was
nog zo jong en ik mis hem
enorm." Dat moment aan zee
lucht op, zegt Ed, „Daarna kan ik
weer met een goed gevoel verder."
Ook Rob Mastenbroek uit
Burgh-Haamstede plaatste een
bordje op het hekwerk. 'Mooie her
inneringen bij het ruisen van zee
en wind', liet hij erin graveren
voor zijn overleden vrouw Jobje
Meijer. „Een jaar nadat we hier
kwamen wonen en een oud huis
je kochten, kwamen we erachter
dat Jobje dikke darmkanker had",
vertelt hij. „In moeilijke tijden
hebben we samen veel op de bank
jes bovenop de duinen van Wes
tenschouwen gezeten. Er hingen
toen al wat plaatjes en Jobje vond
het een mooie gedachte om ook
een plekje op het hek te krijgen,
als ze er niet meer zou zijn."
Rob gaat er meestal drie keer in
de maand naartoe. „Het is een
rustpunt waar ik even kan naden
ken. Door het gedenkplaatje heb
ben familie en bekenden een plek
om haar te herinneren en zo kun
nen ze zien dat we haar niet zijn
vergeten. Jobje was een pracht
vrouw."
De trap, bankjes en het hek
A
'Als ik daar op een
bankje zit, blijven de
tranen over mijn
wangen lopen'
zijn eigendom van de gemeente.
Het is daar en bij het Uitvoerings-
bedrijf bekend dat er bordjes op
worden bevestigd. Er is volgens
een woordvoerder van de gemeen
te Schouwen-Duiveland nooit van
tevoren toestemming gevraagd
door nabestaanden, maar het is in
de loop der jaren zo ontstaan en
dat wordt gedoogd.
Sterker nog: als er bijvoorbeeld
planken worden vervangen, wor
den de bordjes door de beheerders
opnieuw geplaatst.
Als het te gek wordt, zal de ge
meente alsnog overwegen om het
plaatsen van de herdenkingsplaat
jes op de een of andere manier te
gaan reguleren. Voorlopig laten ze
het uit mededogen toe.
Er is geen ambtenaar of
stichting aan te pas ge
komen. Individuele
burgers besloten dat
daar, op die duinovergang, bij
het geruis van de af- en aanrol
lende golven, een plekje moest
komen voor die dierbare overle
dene.
Iemand was eerst; anderen
volgden het voorbeeld. Wat be
weegt mensen herdenkings-
plekken te maken op openbare
plekken? Onder meer uitvaart-
verzekeraars (Monuta, Yarden)
en onderzoekers verdiepten
zich in die vraag.
Peter Groote en Mirjam Klaas-
sens van de Rijksuniversiteit
Groningen keken naar bermmo
numenten en concluderen dat
een voorheen betekenisloze
plek door een monument - of
een herinneringsbordje - ook
voor anderen een speciale plek
kan worden. In het geval van
de duinovergang bij Westen-
schouwen versterkt elk vol
gend bordje dat effect.
Maar anders dan bij bermmo
numenten, zijn er op de over
gang alleen vreugdevolle associ
aties: daar genoot de overlede
ne van de zee, van de natuur,
het leven. En dus is het dé plek
bij uitstek om in gedachten
'weet je nog?' en 'ik mis je' te
zeggen tegen de dierbare over
ledene.
Uitvaartverzekeraar Yarden,
die elk kwartaal onderzoek
doet naar trends op het gebied
van herinneren en afscheid ne
men, stelt dat er een verande
ring gaande is in de manier
waarop we omgaan met de
dood. Openlijk verdriet was
vroeger bijna taboe. Nu delen
we steeds meer emoties op so
cial media als Facebook of op
bijzondere herdenkingsplaat
sen. Verdriet een plaats geven,
de doden gedenken en daar
mee ook het feit dat ons eigen
leven eindig is: we doen het
meer en meer samen. En ook
vaker, zegt een woordvoerster
van Yarden.
Daarom worden op momenten
dat het verlies van een geliefde
extra gevoeld wordt - Valen
tijnsdag, Moeder- en Vaderdag
- openbare herinneringsbijeen
komsten gehouden in uitvaart
centra en crematoria.
Voor wie géén eigen plekje
heeft, op de duinovergang bij
de zee.
Gisteren vonden de laatste
hoorzittingen plaats. In totaal
zijn negen betrokkenen gehoord.
Een belangrijk thema was de
verhouding tussen Gedeputeerde
en Provinciale Staten. In meerde
re verhoren werd uitgesproken
dat er sprake is van wederzijds
wantrouwen. Dat is ontstaan tij
dens de debatten over de ver
vroegde uittreding van oudere
ambtenaren. Schönknecht was
toen nog Statenlid en de commi-
sie vroeg haar wat ze destijds
vond van de informatievoorzie
ning. Ze zei 'niet blij' te zijn met
In meerdere verhoren over de
Sloeweg werd uitgesproken
dat er sprake is van wederzijds
wantrouwen.
de manier waarop die besluiten
werden genomen, omdat de Sta
ten daar onvoldoende bij werden
betrokken. „Ik betreur het zeer
dat we er in de vorige collegepe
riode kennelijk niet in zijn ge
slaagd het vertrouwen te herstel
len." Volgens haar heeft het 'dra
ma van de Sloeweg' de onderlin
ge problemen wel bespreekbaar
gemaakt. „Door het debacle rond
de Sloeweg vragen we ons af hoe
we het beter kunnen doen, trans
paranter kunnen zijn."
VLISSINGEN-OOST. Vopak Terminal
Vlissingen neemt vandaag zes
nieuwe opslagtanks in gebruik.
Met de uitbreiding, waarmee
Vopak medio vorig jaar begon,
kan het bedrijf bijna 37.000 kubie
ke meter chemische gassen en
vloeibaar gas meer opslaan. De ca
paciteit bedraagt nu 169.000 kubie
ke meter gas. Vopak breidde uit
door de groeiende vraag naar gas
sen als propaan en butaan (lpg).
Plaagdier bestrijding
Zeeuws-Vlaanderen
DONDERDAG 24 SEPTEMBER 2015
herdenken aan het strand
*i
Ed Duinhouwer herdenkt zijn zoon
door Ondine van der Vleuten
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG. De impact van het
fiasco rond de Sloeweg is groot,
zowel op het vorige als op het hui
dige college van Gedeputeerde
Staten. Dat verklaarde gedeputeer
de Carla Schönknecht gisteren
voor de onderzoekscommissie
Sloeweg.
Zeeland 10 en 11: Wat ging er mis
en hoe kan het beter?
Preventie en bestrijding van
De kunst van plaagdierbestrijding
0115 - 530 585 lader@zeelandnet.nl
