Wijkverpleging maakt zorgpremie duurder
Veel bedrijven veranderen de beoordelingsgesprekken met hun werknemers
fl
ECONOMIE 23
rl
De beoordeling van
werknemers moet
anders. 'Mensen zijn
niet in cijfers of letters
te vatten', zegt een
consultant.
Miljoenen werknemers
moeten er komende
maanden weer aan gelo
ven: krijgen zij voor hun
inzet van afgelopen jaar een fraaie A,
B of C van hun baas of dreigt een
D'tje of - erger - een E? Er is een ken
tering. Het geven van cijfertjes past
niet langer in deze 21e eeuw, vinden
steeds meer bedrijven.
Het lijkt te mooi om waar te zijn.
Bij Finext in Voorburg mogen de me
dewerkers hun eigen beoordeling
schrijven. „Op basis van je verslag
kun je vervolgens een salarisverho
ging indienen", vertelt medewerker
Wesley Schulpe. Wat extra bijzonder
is: niet de manager beslist over het
verzoek, maar het hele team. „Je gaat
met elkaar in gesprek of je de verho
ging verdient." Uiteindelijk rolt er
een bedrag uit. Schulpe: „Je kunt
méér of minder krijgen. Beide is voor
gekomen." De onconventionele be
oordeling gebeurt al sinds 1999 en
werkt uitstekend. „Je eigen teamle
den weten veel beter hoe je functio
neert dan bijvoorbeeld de HR-afde-
ling die je een paar keer per jaar ziet."
Werd Finext lang als curiositeit en
raar voorbeeld gezien, de laatste jaren
is er een kentering gaande. Steeds
meer bedrijven vinden dat het sys
teem waarbij het personeel een cijfer
of letter krijgt volledig achterhaald is.
Begin dit jaar waren er al 31 grote
bedrijven in Amerika met in totaal
1,5 miljoen medewerkers die het cij
fertjessysteem hadden afgeschaft,
schrijft de prestigieuze Harvard Busi
ness Review deze week. Of ze experi
menteerden met nieuwe vormen van
'stack ranking' zoals het in het Engels
heet. Daaronder prominente bedrij
ven als Microsoft, GE, Cigna en con
sultant Deloitte.
De trend versnelt bovendien,
want deze maand is het aantal grote
bedrijven gegroeid naar 51 stuks. Uit
onderzoek van researchbureau Bersin
9. Excellent
7. Ruim voldoende
4. Onvoldoende
3. Slecht
'De mening
van directe
collega's is
minstens zo
belangrijk'
blijkt bovendien dat 70 procent van
de bedrijven hun beoordelingssyste-
matiek momenteel herevalueren.
Ook hier in Nederland denken
steeds meer bedrijven na over veran
deringen in hun beoordelingssyste-
matiek. „Dat cijfertjes geven is een
farce", vertelt Fieke Arts, HR-verant-
woordelijke bij House of Performan
ce. Enkele jaren terug besloot het or
ganisatieadviesbureau alle beoorde
lingsgesprekken te schrappen. „Je
tuigt een heel circus op, terwijl een
evaluatiemoment niet nodig is als je
elkaar constant feedback geeft en be
geleidt."
Bij Google krijgen werknemers
wél een beoordeling, maar niet enkel
op basis van het oordeel van de mana
ger. „De mening van directe collega's
is minstens zo belangrijk", vertelt
Mark Jansen van Google.
Consultant Wim van Dam, hij
schreef een boek over het beoorde
lingsgesprek, is blij met alle verande
ringen. Hij spreekt van gemaakte
meetbaarheid. „Met die cijfers en let
ters trachten bedrijven en organisa
ties een wetenschappelijk sausje te
gooien over menselijk gedrag." Schaf
het af, luidt zijn advies. „Je wilt als
werkgever individuele verantwoorde
lijkheid kweken en je personeel zelf
met input laten komen. Dat lukt niet
met het geven van rapportcijfers
waarbij je je medewerkers als kleine
kinderen behandelt. Mensen zijn
niet in cijfers te vangen."
Uit onderzoek blijkt bovendien
dat promoties doorgaans niet worden
gegund op basis van de zogenaamde
meetbare prestaties. „Leidinggeven
den geven die toch vooral aan men
sen die ze zien zitten."
Niet alleen voor de medewerkers,
ook voor leidinggevenden is het be
oordelen lastig. „Te vaak hanteren ma
nagers een geforceerde 'normaalver
deling'", zegt hoogleraar Charisse
Freese van de Universiteit van Til
burg. „Twee medewerkers zijn goed,
twee slecht, de rest zit in het mid
den." Die verdeling is een handige
houvast, maar kunstmatig, stelt ze.
„Een bedrijf of team hoeft daar na
tuurlijk helemaal niet aan te voldoen:
een goede baas laat zijn of haar hele
team goed draaien."
Probleem is ook dat de beoorde
ling bij de meeste bedrijven aan
loonsverhoging is gekoppeld. De nor
maalverdeling móet dan aangehou
den worden. „Als de leidinggevende
te veel hoge cijfers uitdeelt, wordt de
financieel directeur immers niet
blij", zegt Van Dam. „Dan wordt het
dus helemaal een toneelstukje."
Hoe het dan volgens Van Dam wél
moet: beoordeel werknemers of ze ge
schikt zijn voor hun functie. „Is het
antwoord ja', geeft dan enkele aan
dachtspunten en is het antwoord
'nee': kom met een verbetertraject."
In dat systeem kunnen nog steeds
bonussen worden gegeven.
De aangekondigde premieverho
ging van zorgverzekeraar DSW is
goed nieuws, want die stijging -
van 95 euro dit jaar naar 98,75 in
2016 - is kleiner dan het kabinet
had verwacht. Op Prinsjesdag
ging men uit van een premiestij
ging van 7 euro per maand, tot
een jaarpremie van 1.243 euro. Het
eigen risico in de zorg stijgt vol
gend jaar met een tientje naar 385
euro per jaar.
Op jaarbasis stijgt de premie van
DSW naar 1.185 euro. De hogere
zorgpremie komt volgens de verze
keraar onder meer door de vergrij
zing en nieuwe, dure medicijnen.
Ook de overheveling van de kos
ten van de wijkverpleging naar de
zorgverzekeraars zorgt voor pre
miestijging.
„Onze premie was al laag, wij
gaan anders dan het kabinet uit
van lagere zorgkosten dan be
groot", zegt bestuursvoorzitter
Chris Oomen van DSW. Dat geldt
volgens hem over de hele linie -
van ziekenhuis tot huisarts en psy
chotherapeut. „Alleen aan de wijk
verpleging, sinds vorig jaar overge
heveld naar de zorgverzekerings-
wet, zijn wij meer geld kwijt dan
eerst gedacht." Zonder de wijkver-
'Wij gaan anders dan
het kabinet uit van
lagere zorgkosten
dan begroot'
pleging zou de premie volgens
Oomen minder zijn gestegen.
De relatief kleine verzekeraar
DSW is traditiegetrouw de eerste
die de nieuwe maandpremie be
kendmaakt. DSW biedt alleen een
polis waarbij verzekerden bij elke
zorgverlener terechtkunnen.
Vorig jaar verhoogde de verze
keraar uit Schiedam de maandpre
mie niet, terwijl het kabinet was
uitgegaan van een tientje extra
per maand. De grote verzekeraars
volgden DSW dat jaar niet, blijkt
uit een overzicht van vergelijkings
site Independer: hun klanten
moesten 4 tot 14 procent meer
gaan betalen. „Wij hebben vorig
jaar ingeteerd op ons eigen vermo
gen, daarom moeten we nu extra
rekenen", zegt Oomen. Hij acht
het goed mogelijk dat concurren
ten de zaak omkeren: dit jaar een
grote stijging, komend jaar veel
minder.
Deze grote verzekeraars bieden
steeds meer varianten, waarin
klanten bijvoorbeeld korting krij
gen omdat ze alle declaraties af
handelen via internet of accepte
ren dat ze niet meer overal terecht
kunnen. DSW ziet dat als mislei
ding van de klant. Afgelopen jaar
waren er klachten van mensen die
voor zo'n budgetpolis hadden ge
kozen en pas daarna ontdekten
dat ze niet meer overal terechtkun
nen. Verzekeraars die deze variant
aanbieden, zeggen dat dit alleen
geldt voor sommige ingrepen, die
bovendien van tevoren gepland
kunnen worden.
DONDERDAG 24 SEPTEMBER 2015
'Cijfertjes geven is een farce'
door David Bremmer en Emiel Poeiert
A
A
r.
C
E
Mark Jansen Google
door Edwin Kreulen
SCHIEDAM. Zorgverzekeraar DSW
presenteert traditiegetrouw als eer
ste de ziektekostenpremie voor ko
mend jaar. Klanten van DSW moe
ten in 2016 bijna 4 euro per
maand meer betalen.
Chris Oomen topman DSW
