Burgemeesters:
meer crimineel
geld afbakken
Langer wonen in
'aanklikbaar9 huis
I
NIEUWS 5
het mee. Maandag zaten er vol
gens het Centraal Orgaan opvang
Asielzoekers (COA) ruim 32.000
vluchtelingen in de centrale op
vang. In 2012 waren dat er bijna
15.000. In 2001 zaten er meer dan
83.000 vluchtelingen in de azc's.
Nee, niet per definitie. De Immi
gratie- en Naturalisatie Dienst
(IND) toetst of ze recht hebben
op asiel. Asielzoekers uit een vei
lig land, maken in principe geen
kans. Ook mensen die de boel
proberen te flessen of oorlogsmis
daden begingen, worden terugge
stuurd. In de praktijk blijkt dat
de meeste mensen uit Syrië mo
gen blijven. Ze krijgen een tijde
lijke verblijfsvergunning voor
vijfjaar. Als ze hun inburgerings-
diploma behalen, kunnen ze een
definitieve vergunning aanvra
gen. Die kan geweigerd worden,
bijvoorbeeld als het veilig is in
het land van herkomst.
Ja. Ongeveer tienduizend per
jaar. Tenminste: het is de bedoe
ling dat ze ons land verlaten. Van
ongeveer de helft weet de Dienst
Terugkeer en Vertrek niet of ze
dat ook hebben gedaan. Mogelijk
verblijven zij nog (illegaal) in Ne
derland. Onder de mensen voor
wie in 2014 een terugkeerproce-
dure liep, waren veel Armenen,
Afghanen en Irakezen.
Met de toename van het aantal
vluchtelingen lopen ook de kos
ten op. Het COA en de IND heb
ben meer personeel nodig, bij
voorbeeld, en er moeten ook
meer opvanglocaties gehuurd
worden. In jaren met veel in
stroom is het ministerie van Justi
tie hier ruim 1 miljard euro aan
kwijt, blijkt uit de rijksbegroting.
In 'normale jaren' liggen de kos
ten rond 700 miljoen euro per
jaar. Het gaat dus om 40 tot 60
euro per inwoner per jaar. Daar
naast zijn er nog de kosten voor
bijstandsuitkeringen van werklo
ze statushouders. Daar staat te
genover dat werkende vluchtelin
gen bijdragen aan de economie.
Wie zijn procedure afwacht in
een azc en zich aan de huisregels
houdt, krijgt eet- en leefgeld. Per
week is dat voor een alleenstaan
de 44,66 euro voor eten en 12,95
euro voor andere uitgaven. Vluch
telingen die een verblijfsvergun
ning krijgen, mogen werken. Dat
lukt niet altijd: twee op de drie
heeft geen werk, stelt Vluchtelin
genwerk. Werkloze vluchtelin
gen hebben net als andere Neder
landers recht op bijstand.
Het beeld dat alle
vluchtelingen arme
sloebers zijn, klopt
niet. Veel Syriërs
zijn goed opgeleid
Voor een vluchteling
anno 2015 is een
smartphone geen
luxeproduct, maar een
levensredder
Voor een vluchteling anno 2015 is
een smartphone geen luxepro
duct, maar een levensredder.
Smokkelaars communiceren via
WhatsApp, vluchtelingen stippe
len er de route in het grensge
bied mee uit of bellen er de kust
wacht mee als hun boot in pro
blemen raakt. Een selfie maken
als je uit de rubberboot op Kos
stapt, hoeft natuurlijk niet per se,
maar is wel fijn voor de familie
die achtergebleven is. Sowieso:
Syrië is geen onderontwikkeld
land. Ook daar bezitten de mees
te mensen een smartphone. In
Turkije of Griekenland een lokale
sim-kaart erin en appen maar.
Dat beeld zou je wel krijgen als
je kijkt naar de grote opvanghal-
len in Zwolle en Goes. Wie kijkt
naar de tv-beelden vanuit Mace
donië en Hongarije ziet juist veel
gezinnen met kleine kinderen.
Dat zal ook zijn omdat gezinnen
het beter 'doen' op tv. Volgens
het COA is 57 procent van de
mensen die nu in de opvangcen
tra zitten 'alleen'. Het zullen voor
al mannen en jongens zijn. Man
nen weten dat ze hun gezin mo
gen laten overkomen. Het is goed
koper én bespaart vrouw en kin
deren een hachelijke reis.
Willen ze niet zeggen. Zomaar el
ke trein of (verdachte) bestelbus
die Nederland binnenkomt uit
pluizen mag niet, want Neder
land is onderdeel van het Schen-
gen-gebied waarbinnen iedereen
vrij mag reizen. Vorig jaar zomer,
toen er opeens veel Eritreeërs
naar Nederland kwamen, pro
beerde de marechaussee bij grens
overgang Hazeldonk (bij Breda)
zo vaak mogelijk de Euroli-
nes-bus van 15.30 uur uit Saraje
vo te controleren. Want daar za
ten vaak Eritreeërs in. De mare
chaussee moet zich houden aan
de nogal expliciete Schengenre-
gels. Zo geldt voor treinen: per
dag controle in ten hoogste twee
treinen per traject en ten hoogste
acht treinen in totaal en per trein
in ten hoogste twee treincoupés.
Twaalf burgemeesters en het
Openbaar Ministerie lanceerden
hun plan gisteren. De burgemees
ters van onder meer Amsterdam,
Rotterdam, Den Haag, Utrecht en
Eindhoven pleiten samen met
OM-topman Herman Bolhaar
voor extra geld om zware crimina
liteit te bestrijden.
Ze willen lokale 'afpakteams'
opzetten en crimineel vermogen
terugwinnen. Zo verdient de in
vestering zichzelf makkelijk terug,
is de gedachte.
„Innovatief plan", reageert Van
der Steur. „We moeten er alles
aan doen om te zorgen dat mis
daad minder interessant wordt."
Hij bekijkt met minister Dijssel-
bloem van Financiën of het idee
van de burgemeesters haalbaar is.
„Het zou een fundamentele wijzi
ging van de begrotingsregels bete
kenen."
De politie, het OM en de Belas
tingdienst werken nu al nauw sa
men om criminelen geld af te pak
ken. Vorig jaar leverde dat de
schatkist 136 miljoen euro op. Uit
onderzoek in opdracht van de bur
gemeesters blijkt dat dit slechts 1
procent van het totale criminele
vermogen is. Van der Steur heeft
'geen idee' of dat percentage
klopt. „Niemand weet hoeveel cri
minelen precies verdienen. Ik
weet wel dat we elk jaar meer geld
van ze afpakken."
Het Openbaar Ministerie er
kent dat er al veel wordt gedaan
om criminelen armer te maken.
„Maar er kan meer. Daar is de op
roep van de burgemeesters en het
OM op gericht", zegt woordvoer
der Merel van Leeuwen.
tor
'We moeten er alles aan doen
om te zorgen dat misdaad
minder interessant wordt'
Ouderen blijven langer vitaal en
zelfstandig als ze in hun eigen, ver
trouwde omgeving kunnen blij
ven wonen, meent Gradus op ba
sis van zijn persoonlijke ervarin
gen. „Wie eenmaal in een ver
pleeghuis zit, blijft daar vaak
ook."
Met zijn organisatie Zorgwo-
nen richt Gradus zich op oplossin
gen waardoor ouderen, maar ook
anderen met een fysieke beper
king langer thuis kunnen blijven
wonen. „Vaak voldoet hun wo
ning niet en hebben ze moeite
met traplopen, aankleden, naar
het toilet gaan en schoonmaken."
De oplossing: een 'aanklikbare'
woning. Door de achterpui, raam
of muur van de bestaande woning
te verwijderen, wordt door mid
del van een sluis de gelijkvloerse
zorgwoning aan de eigen hoofd
woning gekoppeld.
De prefab-unit is voorzien van
hightechgemakken, zoals senso
ren, camera's en gps-gestuurde ap
paraten die bij een calamiteit sig
nalen naar een centrale, mantel
zorger of familie sturen. Door de
zorgwoning direct aan de woonka
mer te bevestigen, blijft die woon-
kamer in functie. De zorgwoning
heeft een slaapgedeelte en badka
mer. Er zijn twee typen: een een
persoons van 24 vierkante meter
(vanaf 45.000 euro) en een twee
persoons van 34 vierkante meter
(vanaf 60.000 euro).
Gradus: „We zoeken financiers
waardoor we de units kunnen ver
huren. In de legpuzzel die is ont
staan sinds de overheveling van
zorgtaken aan gemeenten moeten
partijen opstaan die deze voorzie
ning voor iedereen bereikbaar ma
ken." Hij denkt aan verzekeraars.
Om de kosten te drukken,
koopt Zorgwonen de aanklikbare
woning terug als die niet meer no
dig is. Het eerste prototype is ko
mende week te bewonderen op de
SoPlusBeurs in Utrecht.
ZATERDAG 12 SEPTEMBER 2015
Vluchtelingen proberen te slapen op het spoor vlakbij de grens van Griekenland met Macedonië. De meeste
asielzoekers zijn de oorlog in Syrië ontvlucht, foto Alexandras Avramidis/Reuters
6) MOGEN DE MENSEN DIE
HIERHEEN KOMEN BLIJVEN?
7) ZETTEN WE NOG ASIELZOE
KERS UIT?
8) WAT KOSTEN VLUCHTELIN
GEN ONS?
9) HOE VOORZIEN ZE IN HUN
LEVENSONDERHOUD?
10) WAAROM HEBBEN ZE EEN
IPHONE BIJ ZICH?
11) ZIJN HET ALLEMAAL MAN
NEN DIE KOMEN
12) HEEFT DE NEDERLANDSE
MARECHAUSSEE HET AANTAL
GRENSCONTROLES VER
HOOGD?
door Deborah Jongejan
DEN HAAG. Minister Ard van der
Steur van Veiligheid en Justitie on
derzoekt of het mogelijk is ge
meenten 50 miljoen euro te geven,
waardoor ze meer geld kunnen af
pakken van criminelen.
Ard van der Steur
minister van Veiligheid en Justitie
door Miel Timmers
EINDHOVEN. Vijfjaar was lang Wilf-
ried Gradus (56) mantelzorger
voor zijn vader en moeder. Zij ver
huisden in die periode naar een
aanleunwoning en later naar een
verpleeghuis. Dat bracht de Eindho-
venaar op het idee van een 'aanklik-
bare woning'.
Wilfried Gradus bij zijn 'aanklikba
re' woning, foto Jean Pierre Reijnen
