9.000
Rijke Golfstaten houden deur
gesloten voor vluchtelingen
De vluchtelingenproblematiek kan de coalitie
in problemen brengen. Maar de EU biedt uitkomst.
NIEUWS 3
DEN HAAG. Het is ouderwets balan
ceren voor premier Mark Rutte
(WD) nu het kabinet peinst over
hoe ze wil omgaan met de vluchte
lingenstroom. Rutte moet zijn ei
gen, terughoudende partij op één
lijn zien te krijgen met de PvdA,
die ruimhartig wil zijn.
Intensief mailverkeer vanuit
het ministerie van Veiligheid en
justitie, gistermiddag. De ambte
naren mailen druk op en neer met
VVD-fractieleider Halbe Zijlstra
en PvdA-leider Diederik Samsom.
„De onderhandelingen zijn op
een haar na gevild", klinkt het in
coalitiekringen.
Mogelijk vandaag al ligt er een
Vluchtelingenbrief aan het parle
ment waar beide coalitiepartners
mee kunnen leven. En zeker zo be
langrijk: die ze kunnen uitleggen
aan hun achterban. Het kabinet -
onder aanvoering van 'Houdini'
Mark Rutte - stevent weer eens af
op een compromis. „Niemand is
op een nieuwe kabinetscrisis uit",
zegt een ingewijde. „Iedereen is
bereid over z'n eigen schaduw
heen te stappen in deze kwestie."
Verstandhuwelijk
Toch is er geen ingewikkelder
twistpunt voor deze coalitiepart
ners dan de huidige vluchtelingen
stroom vanuit Syrië. Asielbeleid is
toch al de open zenuw van het ver
standshuwelijk.
Het is de lijn van ruimhartige
hulpverlening (PvdA) versus mini
male opvang (WD). De bed-bad-
en-broodcrisis rond opvang van il
legalen werd ook maar net over
leefd met een handig geformu
leerd akkoord. Geen van de par
tijen kan het haar kiezers verko
pen openlijk als eerste uit het
schuttersputje te kruipen.
Samsom greep vorige week nog
zelfverzekerd het Dikke-Ik-debat
aan om zijn zorgen te uiten. Want
er moest 'alles op alles' worden ge
zet voor 'een antwoord' op het
'vluchtelingendrama'.
Rutte zag het maar knikkend
aan. Donderdag wacht hem een
debat over de problematiek. Op
een standpunt is hij nog niet be
trapt. Waar Angela Merkel, (Duits
land) David Cameron (Groot-Brit-
tannië) en Francois Hollande zich
uitspreken, ontwijkt hij iedere
vraag. In april sprak Rutte nog
van een Afrikaans probleem, maar
het vraagstuk rammelt nu aan de
deur van z'n coalitie.
Hij weet daarbij ook nog eens
een hijgende WD-fractieleider
Halbe Zijlstra in zijn nek. Die ver
bond zich via opiniestukken per
soonlijk aan een 'harde' asiellijn.
Onder zijn bewind trompetterde
de partij nog dat de Europese gren
zen dicht moeten. Bovendien is
Zijlstra het beu nederlagen te lij
den. Zeker sinds hij Ruttes gebro
ken verkiezingsbelofte ('geen geld
meer naar de Grieken') geaccep
teerd moest krijgen in z'n fractie.
Maar zie daar: de coalitiediscussie
heeft er een dimensie bij. De Euro
pese plannen voor de vluchtelin
genstroom lekten al uit. Dat biedt
kansen. Want terwijl Samsom en
Zijlstra elkaar dit weekeinde met
rust lieten, komt vanuit Brussel
het signaal dat de Europese com
missievoorzitter Juncker aan
stuurt op een verdeelsleutel.
Nederland zou volgens die le
zing zo'n 9.000 vluchtelingen
moeten opnemen (zeker 7.000
extra, voor de zomer had Neder
land al de opvang van 2.000 vluch
telingen toegezegd). Al waagt de
coalitie zich vandaag waarschijn
lijk niet aan concrete getallen, de
verwachting is dat het daar op
neerkomt. Het is een aantal dat de
PvdA ongeveer in het hoofd had.
Uitweg
Voor de WD kan zo'n 'bevel' van
uit Europa een uitweg zijn. Rutte
en Zijlstra kunnen aan hun partij
prima uitleggen dat ze mee moe
ten in zulke grootschalige, door
Europa gedicteerde plannen. Ze
ker als Zijlstra benadrukt dat de
opvang van vluchtelingen in de re
gio een impuls krijgt. En dat de
oversteek in gammele bootjes -
nu echt - wordt aangepakt.
WD-hardliners die nog dwars
willen liggen, hebben de wind
niet mee. Zeker na de foto van het
aangespoelde jochie Aylan breng
en veel Nederlanders hun overbo
dige spullen naar asielzoekerscen
tra. Op radio en tv (NPO, RTL
Late Night) worden acties op touw
gezet. „Ook WD'ers willen geen
dode jongetjes op het strand",
stelt een prominente liberaal.
Dus zet Rutte koers op een
compromis. Zeker na de voorgaan
de ruzies (bed-bad-brood, zorgcri-
sis) wil hij dolgraag nu eens een
kabinetsperiode uitzitten. „En",
zegt een ingewijde: „We zijn ook
gewoon een beetje 'crisismoe."
ROTTERDAM. „Ik hoop
dat de Arabische staten
mijn kinderen zien,
misschien helpen ze
dan. En besparen ze an
deren ons noodlot."
Snijdende woorden
van Abdullah Kurdi op
de begrafenis van zijn
zoon Aylan. De ver
dronken peuter op het
Turkse strand werd
een symbool van de el
lende van Syrische
vluchtelingen.
Velen in de Arabische
wereld zijn boos over
de pijnlijke afwezig
heid van de rijkste ge
loofsgenoten: de Golf
staten en Saudi-Arabië.
Hun nieuwszenders
staan bol van het leed,
maar om de broeders
in groten getale op te
vangen: ho maar. Er
zijn wel veel Syriërs in
de Verenigde Arabi
sche Emiraten, maar
dat zijn vooral gastar
beiders.
Arabische spotprentte
kenaars leggen de vin
ger op de zere plek. Zo
als de cartoon van de
sjeik die een met prik
keldraad afgeschermde
deur van zijn land
dichthoudt, maar wel
zo vriendelijk is wan
hopige Syrische vluch
teling te wijzen op een
deur met de EU-vlag er
op. Of een variant: een
belerende vinger naar
Syrische vluchtelingen
die in een gammel
schip stappen richting
Europa maar een opge
stoken duim naar de re
bellen die oorlog voe
ren in Syrië. De rol van
de Golfstaten en Saudi-
Arabië in het conflict is
bepaald niet vrijblij
vend. Geld en wapens
gaan naar de meest ex
treme rebellen.
Volgens Amnesty Inter
national hebben de zes
Golfstaten 'nul' opvang
plaatsen ingericht. Dat
steekt schril af tegen
de inspanningen van ar
mere Arabische landen
als Egypte, Jordanië en
Libanon die respectie
velijk 133.000,628.000
en 1,2 miljoen Syriërs
hebben binnengelaten.
De landen zelf vinden
de kritiek onterecht.
Volgens woordvoer
ders spenderen zij geza
menlijk vele honder
den miljoenen euro's
aan humanitaire hulp
in opvangkampen.
DINSDAG 8 SEPTEMBER 2015
Premier Rutte en WD-fractievoorzitter Zijlstra, gisteren na een coalitie-overleg. Rutte zwijgt tot nu toe over de opvang van meer asielzoekers. Zijlstra is van de harde lijn. foto Bart Maat/ANP
Rutte wil écht geen ruzie
door Tobias den Hartog
en Laurens Kok
Voorzitter van de Europese
Commissie Juncker stuurt aan op
een verdeelsleutel. De verwachting
is dat Nederland 9.000
vluchtelingen moet gaan opvangen.
door Bob van Huët
