Maker blij met
sloop kunstwerk
Engels tv-jurylid bekent
moord in Amsterdam
NIEUWS 15
Een officiële naam heeft het niet,
maar Van Munster noemt zijn
werk tussen het stadshuis en het
oude hoofdpostkantoor zelf De
Nooduitgang. De twee enorme
granietblokken maskeren immers
het noodluik en de luchtinstalla-
tie van de atoomkelder eronder,
ooit aangelegd om het stadsbe
stuur en de telefooncentrale van
de toenmalige PTT een veilig
heenkomen te bieden in tijden
van oorlog.
„Het was destijds een leuke en
spannende opdracht", zegt Van
Munster. Maar inmiddels wil hij
niet meer met het object worden
geassocieerd. Daarom ontbreekt
niet alleen een naambordje op de
Coolsingel, ook op internet is
geen enkele link tussen werk en
kunstenaar meer te vinden. De
sporen zijn met succes gewist. De
Nooduitgang verkeert al jaren in
erbarmelijke staat. Het beton is
vervuild, de lichtlijnen zijn ver
vangen door zwarte randen, de ku
bussen zijn beklad en tegen de ho
ge fundering zijn goedkope klin
kers gelegd. „Het lijkt wel een graf
heuvel", zegt Van Munster.
Toen in 1993 de bekendste
straat van Rotterdam weer werd
strakgetrokken, werd Van Mun
ster gevraagd een nieuw ontwerp
te maken ter renovatie van zijn
werk. „Ik vond het een eer dat ik
'Een kunstwerk dat niet
meer wordt onderhouden,
moet je gewoon weghalen'
opnieuw gevraagd werd, maar de
toenmalige wethouder vond het
te duur." Inmiddels staat de Cool
singel weer aan de vooravond van
een grootscheepse herinrichting
en moet het beeld nu helemaal
wijken. Van Munster vindt het al
lemaal prima. „Een kunstwerk dat
niet meer wordt onderhouden,
moet je gewoon weghalen."
Sokolec
plekken gezocht. Tevergeefs.
Oud-burgemeester Hans-Peter
Haustein van de gemeente
Deutschneudorf in het ertsge
bergte in Saksen heeft er zelfs
zijn levenstaak van gemaakt.
Haustein zoekt sinds de jaren '90
in de schachten en gangen van
verlaten lokale mijnen. Hij is er
van overtuigd dat hij hier op een
dag de vondst van de eeuw zal
doen.
De meeste nazi-schatten zijn
aan het einde en kort na de oor
log teruggevonden. Befaamd is
de vondst, in april 1945, door
Amerikaanse GI's, van een enor
me goudschat in een zout
mijn-complex bij Merkers, in de
regio Thüringen. Behalve duizen
den goudstaven en gouden mun
ten hadden de nazi's hier kunst
schatten uit Berlijnse musea op
geslagen - waaronder de wereld
beroemde buste van Nefertiti -
uit angst dat ze door het opruk
kende Rode Leger zouden wor
den ontdekt.
Op allerlei plaatsen had Hitier
zijn uit heel Europa geroofde
kunstcollectie onder laten breng
en: van het Beierse sprookjesslot
Neuschwanstein tot de uitge
strekte zoutmijnen van Altauss-
see, in Oostenrijk. De legendari
sche Amerikaanse Monuments
Men, de speciale geallieerde
kunstbrigade die in de voorste li
nies meetrok, wisten veel van die
kostbaarheden rond het einde
van de oorlog op te sporen. Maar
ze vonden niet alles.
In de twee jaar dat hij hier rond
zwierf en zelfs als prostitué werk
te, zou hij in het centrum van de
hoofdstad zijn aangevallen door
een 'wat oudere man met
een mes'. „Duidelijk een
junk. Ik moest me om
draaien en alles wat in
mijn tas zat aan hem ge
ven", zegt De Mooi die in
Engeland vooral bekend is
als panellid van een quiz.
De Mooi zou daarna zijn ontsto
ken in woede en de man een paar
klappen hebben gegeven om hem
vervolgens in de gracht te duwen.
„Ik geloof zeker dat ik hem heb
vermoord", zegt De Mooi in het
boek My Journey From the Streets to
the Screen. Maar ook zegt De Mooi:
„Ik heb geen idee wat er met hem
is gebeurd."
Veel details over waar de
'moord' plaatsvond, geeft hij niet.
Het Openbaar Ministerie in Am
sterdam zegt dat de zaak nu ver
jaard zou zijn. „Sinds een aantal
jaar kunnen moordzaken niet
meer verjaren, maar dat geldt nog
wel voor moorden uit 1988", zegt
Evert Boerstra van het OM. De po
litie Amsterdam gaat wel in de ar
chieven op zoek of er iets te vin
den is over onopgeloste zaken uit
1988 of lijken in de gracht. „Al kan
die junk ook gewoon weer uit de
gracht zijn geklommen",
zegt een woordvoerster.
CJ De Mooi (wiens ech
te naam Joseph Connagh
is, zijn artiestennaam ver
zon hij toen hij als model
ging werken in Nederland)
wil niet reageren. Zijn ma
nager zegt dat er afspraken zijn
met Britse kranten en dat meer de
tails zullen volgen. „Over het
boek én over deze zaak."
In de moordlijst van misdaad
journalist Henkdrik-Jan Korterink
komt één zaak voor 'die het zou
kunnen zijn': Op 1 juni 1988 werd
in het IJ het lichaam gevonden
van een onbekende man.
DINSDAG 8 SEPTEMBER 2015
door Yvonne Keunen
ROTTERDAM. Zijn kunstwerk staat
al 40 jaar pontificaal op de Rotter
damse Coolsingel, maar binnen af
zienbare tijd moet het wijken voor
een nieuwe zijstraat, jan van Mun
ster (76) is er niet rouwig om. Wat
de internationaal werkende en in
Oost-Souburg woonachtige beeld
houwer betreft was zijn werk al
veel eerder gesloopt.
Jan van Munster beeldhouwer
illustratie Jamie Groenestein en Mark Reijntjens
Wlodarz
Jugowice <g>
Sobon
Osowka
Ondergronds
nazi-project
Kunstwerk 'De Nooduitgang' aan de Coolsingel. foto Sanne Donders Fotografie
De foto van de beruchte nazi-trein
prijkt inmiddels op T-shirts met daar
bij de opdruk WAUbrzych (Met de
AU van aurum ofwel goud.
door Victor Schildkamp
ROTTERDAM. De Engelse tv-per-
soonlijkheid CJ de Mooi 'bekent' in
een boek over zijn leven dat hij ie
mand heeft doodgeslagen in Am
sterdam. Dat zou zijn gebeurd in
1988, toen de nu 45-jarige De
Mooi door Amsterdam zwierf.