naar zonde in Zeeland
De nieuwe menners
moeten snel opstaan
De zware strijd tegen
demonen uit verleden
vind dat politici de verantwoordelijk
heid moeten nemen om zaken echt
goed uit te leggen en te komen tot
een eerlijke afweging van belangen.
Dat is een lange weg. Je moet daar
een soort moed voor hebben, ook als
zaken ingewikkeld zijn."
te krijgen om de film te kunnen
maken. Freek de Jonge lanceerde
vorig jaar bij het festival daarvoor
een crowdfundingscampagne,
die uiteindelijk de benodigde
21.500 euro opleverde. In totaal
deden 163 mensen en tien organi
saties een gift.
Daarnaast slaagde Ruben erin
veel ervaren mensen aan zich te
binden. Freek de Jonge verleende
alle medewerking en heeft, als
boze boer, een bijrol in de film.
Monique van de Ven leende haar
stem. Onder anderen Fay Lovsky
zorgde voor de muziek bij de
film. Voor de belangrijkste rollen
strikte Ruben Nick Golterman
(eerder te zien in onder meer
Bro's before ho's en Aanmodderfak-
kerals Freek en de uit Kruinin-
gen afkomstige actrice en cabare
tière Yentl Schieman. In een van
de kleinere rollen is bijvoorbeeld
Maikel Harte te zien.
Het verhaal - in zwart-wit ge
filmd - speelt zich af in 1964, als
Freek negentien jaar is en als
nieuwsgierige dichter vanuit
Goes regelmatig de oversteek
maakt naar zijn Zeeuws-Vlaamse
vrienden, tevens redacteuren van
Freek de Jonge
verleende alle
medewerking en heeft,
als boze boer, ook een
bijrol in de film.
literair tijdschrift Stiletto. Weke
lijks gaan ze uit in jazzcafé Porgy
en Bess. Opvoeding, taboe, ge
remdheid en conventie vormen
echter obstakels in Freeks zoek
tocht naar zonde.
„We moeten eigenlijk iets te
rugdoen voor de Terneuzena-
ren", zegt hij in de film tegen
zijn Goese vriend. Die kans dient
zich aan als zijn ouders op vakan
tie gaan en hij het rijk alleen
heeft. Het aanvankelijk onschuldi
ge feest mondt uit in wat een
keerpunt zal zijn in het leven
van de nog onervaren tiener.
Smederijen zijn allang geslo
ten, travailles staan onge
bruikt. Het zijn sporen die
herinneren aan de tijd dat
trekpaarden het landleven nog be
heersten. Stichting Het Werkend
Trekpaard Zeeland houdt dit le
vende erfgoed in ere, maar de orga
nisatie vergrijst, dunt steeds ver
der uit en maakt zich daarom gro
te zorgen over de toekomst.
De stichting vroeg Paul Colijn
van Remaco Multimedia in Goes
een documentaire te maken. Deze
dient een dubbel doel. De film
legt het erfgoed vast, maar tegelij
kertijd hoopt de stichting jonge
ren ermee te interesseren voor het
trekpaard. Nieuwe menners, zo heet
de documentaire dan ook. In elk
geval wil de stichting een discus
sie op gang brengen over het be
lang van het trekpaard voor de
Zeeuwse samenleving en zij
hoopt dat er nieuwe initiatieven
ontstaan waardoor het trekpaard
kan worden behouden.
In de jaren twintig waren er
38.000 trekpaarden in Zeeland ge
registreerd. Door de mechanisatie
in de landbouw nam dat aantal af,
een ommekeer die werd versneld
door de watersnood van 1953. In
middels is het werkend trekpaard
een zeldzaamheid geworden. Naar
schatting zijn er momenteel nog-
maar zo'n 350 trekpaarden in de
provincie.
De documentaire belicht diver
se gedreven leden van de stich
ting die dagelijks met trekpaarden
werken, zoals Cees Maurice uit
Nisse en Kees Mol uit Waarde.
„Het is een soort virus", zegt Mol
in de film. „Dat moet je voelen."
Trekpaarden worden steeds
meer in de sport ingezet, maar
In de jaren twintig waren er
38.000 trekpaarden in Zeeland
geregistreerd. Momenteel zijn
dat er nog maar ongeveer 350.
Maurice voelt er weinig voor daar
op in te spelen. „Ik zie geen toe
komst voor het tot sportpaard om
gevormde trekpaard. Dat is mis
schien een eigenwijs trekje, maar
ik blijf in de traditie fokken."
De vergrijzing in de sector
blijft een groot probleem, conclu
deert de film. „De nieuwe men
ners zullen snel moeten opstaan,
voordat het geluid van paarden
hoeven in de Zeeuwse straten ver
stomt en een uniek stuk historie
verloren gaat."
wee korte Zeeuwse films
- Out of the box en Het ge
sloten boek - belichten in
dringend het persoonlijke
verhaal en de trauma's uit het ver
leden van betrokkenen.
Pesten is het thema van Out of
the box, de vierde korte film van re
gisseur Bo van Scheyen. Deze is
gebaseerd op het leven van Jos
Houtzager, die in de film ook zich
zelf speelt. Hij ondervindt nog da
gelijks de gevolgen van het feit dat
hij in zijn jeugd werd gepest.
Het verhaal van de film gaat
over zijn Vlissingse band Sans Zu-
cre, die op zoek moet naar een zan
ger. Er wordt meteen gekeken
naar Jos, de toetsenist. Hij kampt
echter met faalangst, waardoor de
demonen uit het verleden weer
opspelen. Hij besluit ditmaal het
gevecht daarmee aan te gaan.
De film Het gesloten boek is het
relaas van singer-songwriter Elly
Kellner. Daarin blikt ze terug op
de eerste twaalf jaar van haar le
ven in Zeeuws-Vlaanderen, waar
in ze te maken had met verwaarlo
zing en 'emotionele mishande
ling'. De film, deels gebaseerd op
verloren gewaand materiaal uit
2000, opent dat gesloten boek.
de beweging
'Onder de oppervlakte', donderdag 17
september 19.00 uur zaal 1 (première,
met inleiding door Bas Heijne) en zater
dag 19 september 14.00 uur zaal 1Aan
sluitend aan de voorstelling van 19 sep
tember is er een debat, met Digna Sinke
en Coen Theuwis (Omroep Zeeland).
Na Film by the Sea is de documentaire te
zien in Cinema Middelburg (4 oktober),
CineCity Terneuzen (6 oktober), 't Beest
in Goes (8 oktober), het Ledeltheater in
Oostburg (11 oktober) en Fizi in Zierik-
zee (14 oktober).
Digna Sinke
'De overkant', zaterdag 12 septem
ber 18.15 uur zaal 1 (première, met
Q&A) en 18.30 uur zaal 3 (met
Q&A), zaterdag 19 september 11.45
uur zaal 1.
Kees Mol achter het zaaiwerktuig op de Dag van het Zeeuwse Trekpaard,
in april van dit jaar in Kwadendamme. foto Johan van der Heijden
'Nieuwe menners', zaterdag 19 sep
tember 13.30 uur zaal 2.
T
'Out of the box', zat. 12 sept.
11.00 uur zaal 6 (première, met the
mabijeenkomst over pesten na af
loop), zat. 19 sept. 13.45 uur zaal 5.
'Het gesloten boek', zaterdag 19
september 12.15 uur zaal 4.
