8 NIEUWS
VLUCHTELINGENCRISIS
„Mensen rondom een azc kunnen zich overvallen voelen,
maar het moet nu eenmaal snel", zegt COA-baas Gerard Bakker.
Opvallend: gemeenten bellen nu zelf dat ze willen helpen.
In de gangen, op de pleintjes en in el
ke kamer: overal zitten en staan asiel
zoekers. Elk hoekje van het asielzoe
kerscentrum Katwijk wordt benut,
het is afgeladen. Zeker sinds er afge
lopen zaterdag op stel en sprong hon
derdvijftig mensen extra moesten worden
geplaatst, want daar was in aanmeldcen
trum Ter Apel al helemaal geen plek meer
voor.
Tussen al die mensen is Gerard Bakker,
bestuursvoorzitter van het COA (Centraal
Orgaan opvang Asielzoekers) bezig nog
meer opvangplekken te regelen. Niet hon
derd, of tweehonderd, maar duizenden. De
stroom vluchtelingen die naar West-Euro
pa komt, neemt nog steeds toe. Inmiddels
melden zich 1.800 asielzoekers per week in
Nederland. „Mensen die al heel lang voor
het COA werken, zeggen: 'In de tijd van de
Balkan-oorlog kwamen er ook heel veel
mensen, maar nu zijn de pieken hoger.' Er
staat nu echt heel veel druk op de opvang."
Bakker werd in december 2014 benoemd
tot de baas van het COA. Hij kon direct aan
de bak. Om de hoek loerde al de enorme
vluchtelingencrisis waarin Europa zich mo
menteel bevindt. Op de stranden van Grie
kenland en de treinstations van Midden-
en Oost-Europa wachten duizenden vluch
telingen uit Syrië, Irak en Eritrea op hun
moment om naar West-Europa te komen.
Terwijl de Europese politiek ruziet over de
opvang, maakt het COA simpelweg elke
dag meer nieuwe bedden op.
Tot in evenementenhallen en tentpavil
joens toe. „Het lukt tot nu toe elke dag om
voor iedereen een bed te hebben. Ik ben er
trots op dat het lukt niemand op straat te la
ten slapen. Mijn mensen werken er heel
hard voor."
„Er zal nog meer nodig zijn. We vangen nu
In de tijd van
de Balkan-oorlog
kwamen er ook
heel veel mensen,
maar nu zijn
de pieken hoger'
al bijna 30.000 mensen op. Maar er komen
er 1.800 per week nieuw binnen. Daar kun
je dus elke week drie reguliere opvangcen
tra mee vullen. Het is heel urgent om nieu
we centra te openen."
„Ik word nu gebeld door gemeenten die uit
zichzelf opvangruimte aanbieden. Daar ben
ik blij mee. Nee, ik zeg niet welke gemeen
ten dat zijn."
„Het is ook een uniek probleem. Een pro
bleem van de hele maatschappij. We heb
ben nu zeventig locaties. En we spreken
nog met honderdtwintig gemeenten. Ik
doe een dringende oproep aan alle gemeen
ten hun verantwoordelijkheid te nemen.
Ga flexibel om met bouwplannen. Want er
moet nog meer ruimte komen en het moet
nog sneller."
„Dat gevoel kan ik me voorstellen. Ik kom
zelf ook op de informatieavonden waarop
we mensen inlichten. Normaal staat er een
'Er zitten 12.000
mensen in azc's te
wachten op woonruimte.
Die houden bedden
bezet die we goed
kunnen gebruiken'
procedure van 6 tot 9 maanden voor een
azc, maar die tijd hebben we nu niet. We
gaan op zo'n avond het gesprek aan. We ver
tellen dat er altijd beveiliging op het cen
trum is en dat er afspraken te maken zijn.
Is er overlast 's avonds? Dan kijken we of er
een hek aan de andere kant van het cen
trum open kan. Dan kweek je draagvlak. En
wat ik ook wil zeggen: bij elk nieuw cen
trum dat we openen, melden zich direct
vrijwilligers om te helpen. In Zwolle gaan
mensen mee naar de supermarkt om uit te
leggen hoe het daar werkt. In veel centra
worden winkeltjes geopend waar mensen
met kleding weggeven. Dat is Nederland
op zijn breedst. Er vliegen hier geen brand
bommen door de ramen zoals in Duitsland.
Ook daar ben ik trots op."
Op vier plekken in Nederland slapen net
aangekomen asielzoekers nu in noodop
vang: evenementenhallen vol stapelbed
den. De bedoeling was dat ze daar twee
nachten bleven en dan door konden naar
een betere opvangplek. Die paar nachten
zijn nu een paar weken geworden. Het pro
bleem: de uitstroom van vluchtelingen die
een verblijfsstatus hebben gekregen stokt.
Zij hebben recht op woonruimte, maar er
zijn in Nederland te weinig huurhuizen of
kamers beschikbaar. Ook daar ligt de bal bij
de gemeenten.
„Er wordt nu plek gevonden voor 600,
700 mensen per maand. Maar als er 1.800
per maand binnenkomen, waarvan het
overgrote deel vrij snel een verblijfsvergun
ning krijgt (Syriërs en Eritreeërs, red.)... Er
zitten 12.000 mensen in azc's te wachten
op woonruimte. Die houden bedden bezet
die we goed kunnen gebruiken."
„We proberen in de centra goed te commu
niceren dat het lang kan duren. Ondertus
sen moeten we innovatieve oplossingen ver
zinnen. Niet iedereen heeft een eengezins
woning nodig. Gemeenten zijn bezig kan
toorpanden om te bouwen. Of oude ver
pleeghuizen. Een flink deel van de Syriërs
die hier nu aankomt, is hoog opgeleid. We
helpen ze bij het vinden van een baan,
want als ze die vinden, kunnen ze een huis
kopen en hebben ze geen sociale huurwo
ning nodig."
Maar wat echt zou helpen, is een einde
aan de groeiende stroom vluchtelingen.
Straks richting het einde van de herfst, als
de Middellandse Zee wilder wordt, zullen
minder migranten de oversteek wagen.
„Wij kijken altijd naar overmorgen: binnen
kort komen de bungalows in de vakantie
parken weer beschikbaar..."
Gerard Bakker hoofd van het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers): „Ik ben er trots op dat het lukt niemand op straat te laten slapen.
Mijn mensen werken er heel hard voor." foto Evert-Jan Daniels
door Cyril Rosman
Begin 2015 zei u: we zullen dit jaar zeker
10.000 bedden extra nodig hebben. Volstaat
dat nog?
Staatssecretaris Dijkhoff deed dit weekend een
beroep op 'dappere wethouders' om geen nee
meer te zeggen tegen nieuwe centra. Werkt
dat?
Gemeenten die zelf aanbieden asielopvang te
openen. Dat moet een unicum zijn.
Dat is tegelijk vaak de kritiek van veel omwo
nenden van een nieuwe locatie. Die voelen
zich overvallen. Het COA gaat té snel.
Het leidt ook tot frustratie onder de vluchtelin
gen. In azc Overloon was vorige week een de
monstratie van zogenoemde 'statushouders'
die al een jaar lang wachten tot er woonruimte
voor hen is.
Ondertussen gaat het reizende circus van
COA-informatieavonden gewoon door.
