Voorzitter FNV wil ten strijde trekken tegen de groeiende kloof tussen arm en rijk
24 ECONOMIE
Vakbondsleider Ton Heerts heeft zijn
buik vol van deze regering. „Een gotspe
hoe dit kabinet omgaat met mensen."
Op de vergadertafel in
zijn kamer op het
FNV-hoofdkantoor
in Woerden ligt een
fotoboek met de titel
Armer en Rijker. De
foto's laten het contrast zien tussen
'bad, boot en bubbels aan de ene
kant' én 'bank, brood en bijstand aan
de andere kant'. Zoals Ton Heerts die
verschillen noemt.
„Ik maak me zorgen om die
groeiende kloof', zegt de voorman
van de grootste vakbond, terwijl hij
net begint aan zijn lunch van twee
bruine boterhammen met ham en
kaas. „En ja, dat zeg ik, terwijl ik
mijn boterham met twee plakken
kaas beleg", grapt hij.
Dan ernstiger: „Steeds meer men
sen krijgen minder, en steeds minder
mensen krijgen meer. Directeuren
die zichzelf een nog hoger salaris toe
kennen, terwijl zij reorganiseren en
hun personeel de laan uitsturen. Zo
als in de zorg. Of bedrijven die jonge
ren uitknijpen met jeugdloon. Er
heerst een mentaliteit van 'ik lever
niet in, maar jij krijgt minder. Links
om of rechtsom. Het is niet meer
mensgedreven alleen nog loonkosten
gedreven. Er is iets mis met de mo
raal in ons land."
„Nou nee, dit gaat niet om mij. Ik zie
dat dit heel veel ongenoegen teweeg
brengt in de samenleving."
De ochtend van het interview was
Heerts nog aanwezig bij een actie
van ambulancepersoneel voor een
nieuwe cao. Ook daar is de onvrede
groot, zegt hij.
„Dertig ambulances en tachtig me
dewerkers waren vanochtend bijeen
in Amsterdam. Tsja, is dat veel? De
ene keer is er een handjevol mensen
bij een actie, de andere keer komen
er honderden of duizenden mensen
op af."
Sinds de vakbond bijna een jaar ge
leden beloofde meer acties te voeren
voor koopkracht en echte banen, is
het flink raak. In de metaal, in de
zorg, bij het ambulancepersoneel, de
politie, in de grafische media. Er
wordt volop gestaakt in ons polder
land.
„Hoezo amokmaker? We komen er
het liefst met overleg uit, maar als dat
niet wil lukken, dan gaan we actie
voeren en dat kan staken betekenen.
En ja, sinds de FNV zich vorig jaar als
versterkte vakbond presenteerde,
wordt er meer actiegevoerd. Maar ac
tievoeren, is niet iets dat je elke dag
moet doen. Het is geen wapen dat je
uit de kast trekt, omdat je je ver
veelt."
„Een vakbond die het grondrecht om
te staken ter discussie stelt, heeft
geen bestaansrecht. Het stakings
recht is decennia geleden verankerd
in internationale verdragen. In lan
den als Colombia en Zuid-Korea wor
den mensen vermoord omdat ze sta
ken. Hoe kun je dan het stakings
recht in de ban doen? Dan ben je als
vakbond binnen de dijken beland."
„FNV overlegt dagelijks over cao's en
als het nodig is, voeren we de druk
op met acties en demonstraties. En
we maken regelmatig de gang naar
de rechter. Vaak met succes. Laatst
nog met de Hongaarse ijzervlechters
tegen uitzendbureau AÓK. Dat moet
3,5 ton achterstallige lonen en vakan
tiegeld uitbetalen. Daarmee bewijzen
wij nog dagelijks ons bestaansrecht."
„Het beeld dat er minder cao's wor
den gesloten, is bezijden de werkelijk
heid. In juni hebben we nog een nieu
we bouw-cao afgesloten met een
loonsverhoging van 2,5 procent. Ook
in de ziekenhuizen hebben we succes
geboekt. Mensen met een tijdelijk
contract krijgen na één jaar een vast
contract. Grote werkgeversorganisa
ties als VNO-NCW en MKB-Neder-
land geven bovendien aan dat zij de
cao willen behouden. Het is ondoen
lijk met alle werknemers afspraken te
maken, dat zeggen ze zelf."
„Daarmee stak Rutte de lont in het
kruitvat. Wij hebben erop aangedron
gen om eerst te wachten op de bere
keningen. We hebben duidelijk de
boodschap overgebracht: doe dit niet,
dit gaat te snel, bij twijfel niet inha
len. Dat het kabinet onze kritiek als
loyale partner in het sociaal akkoord
bewust heeft genegeerd, zien we als
een grote aanval op de FNV."
„Plasterk hangt een mooi verhaal op,
terwijl hij dondersgoed weet dat die
5 procent voor een belangrijk deel
wordt betaald door een pensioenaan
slag die tot wel 15 procent oploopt
voor jongeren. Dat noemen wij geen
open en reëel overleg gericht op over
eenstemming, maar polarisatie en
chantage. Mocht Plasterk dit week
end tot bezinning komen, dan staat
onze lijn open."
„Rutte kan er zeker van zijn dat er
dan meer acties komen. Nietsdoen is
geen optie. Politiemensen, ambulan
cepersoneel, medewerkers van de be
lastingdienst, zij zijn het zat. Het gaat
mensen niet alleen om geld, maar
ook om waardering en respect. Hun
taken zijn de afgelopen jaren alleen
maar verzwaard. Een politieagent ver
telde me laatst dat hij van twee naar
drie weekenddiensten in de maand
gaat. En een ambulancemedewerker
zei me vanochtend dat een nacht-
'Meer geld
directeur,
terwijl er
personeel
weg moet'
door Natasja de Groot
U werpt zich op als moraalridder?
U lijkt meer een amokmaker dan een
overlegdier.
Staken is ook een middel waarmee de
vakbond kan laten zien dat zij nog be
staat. De Unie zwoer het stakingsrecht
eerder dit jaar af. Is staken nog van deze
tijd?
Maar staken is een mooie manier voor
FNV om zich te profileren. Gezien het
dalend aantal leden lijkt me zo'n strate
gie geen overbodige.
Opvallend is wel dat werkgevers vaker
een cao sluiten met een ondernemings
raad of kleinere vakbond, zoals Het Al
ternatief voor de Vakbond. FNV wordt
vaker buitenspel gezet. Heeft de FNV
zijn langste tijd gehad?
„Steeds meer men
sen krijgen minder, en
steeds minder mensen
krijgen meer", zegt
vakbondsleider
Ton Heerts.
foto Pim Ras
'We maken
regelmatig de gang
naar de rechter.
Vaak met succes.
Laatst nog met de
Hongaarse
ijzervlechters tegen
uitzendbureau
AOK. Dat moet 3,5
ton achterstallige
lonen
en vakantiegeld
uitbetalen.'
Net voor de zomer meldde premier Rut-
te dat ambtenaren voor 2015 en 2016
5,05 procent loonsverhoging krijgen.
FNV schitterde toen door afwezigheid...
Nu zegt minister Plasterk: accepteer dit
aanbod of anders blijven jullie op de nul
lijn. Wat vindt u daarvan?
Wat als dit echt het eindbod is?
