8? 3
DIEKSTRA
m
Ik vroeg of ze
zelfdodingsplannen
had,of gedachten
in die richting.
Die had ze
PRIJS/
KWALITEIT
EIND
OORDEEL
Het leven van mijn ouders is voor
een deel tot stilstand gekomen, die
ochtend in december. Hij is niet
dertig jaar geleden verdwenen; hij
is het nog elke dag. Veel mensen
denken - en sommigen zeggen het
ook: hou er nou eens mee op, sluit
het af en ga door. Het is alsof je
tegen een kreupele zegt dat hij
maar weer eens moet gaan lopen.
Je wilt het afsluiten, maar het is
niet afgesloten. Alles in je zegt:
eerst vinden, dan loslaten. Eerst
vinden, dan verder leven. Dus blijf
je zoeken, fysiek of in je hoofd ga je
steeds weer de paadjes af die je al
bent afgegaan.
Militairen
Ik heb jaren gehad dat ik op begra
fenissen jaloers was op de kist. De
dood is verdrietig maar duidelijk:
het levenloze lichaam in de kist
gaat de grond in, er gaat aarde
overheen. Geen twijfel mogelijk: hij
of zij staat morgen niet meer voor
de deur. Wij wachten nog steeds op
dat onvoorstelbare, verschrikke
lijke, verlossende bericht. Onlangs
dook er via Facebook een man op,
in 1985 nog een kind. Hij had
Maarten gezien. Hij kwam aanhol
len en vroeg de weg. Kort daarna
kwamen militairen, ook rennend,
vragen naar de vreemdeling. Hij
wees hen de verkeerde weg. Zegt
hij. Wij hebben weer een los eindje
om aan te peuteren.
Onze vader en moeder worden
ouder, maar gaan nog elk jaar naar
Chili, in de hoop een spoor te vin
den. Ze spreken nog steeds slecht
Spaans. De taal leren staat gelijk
aan toegeven datje hem voorlopig
niet zult vinden. Ze hebben op de
vulkaan een kruis opgericht. Maar
ten Melle Visser staat erop, er han
gen belletjes aan die klingelen in
de wind. Het is een plaats waar ze
bloemen leggen en tegen Maarten
praten, zolang het schuifje stilstaat
op 8 januari 1986.
René Diekstra
buigt zich over de
menselijke geest
De vrouw met het boekei heeft
de bloemen speciaal meegeno
men voor René Diekstra. Hij
weet even niet meer waar hij
haar eerder heeft gezien. Zij
zegt dat hij haar leven redde.
signeersessie. Tussen de wachtenden
stond een vrouw met een grote bos bloe
men. Toen ze uiteindelijk voor mijn ta
feltje stond, gaf ze me het boeket. Voor
u, zei ze. „Als dank dat u mijn leven
hebt gered." „Hebben we elkaar dan ooit
ontmoet?", vroeg ik. „Dat hebben we",
zei ze, „maar ik begrijp best dat u zich
dat niet meer herinnert."
Ze vertelde dat ze een jaar daarvoor
door haar huisarts was verwezen naar
een instelling voor geestelijke gezond
heidszorg waar ik part-time werkzaam
was. Ze was daar uitgenodigd voor een
intake. Toen ze zich bij de balie meldde,
zei de receptioniste dat er een nieuwe
afspraak moest worden gemaakt omdat
degene die het gesprek zou voeren plot
seling was weggeroepen.
ze was al langere tijd ernstig depressief -
had ze met de moed der wanhoop ge
vraagd of niet iemand anders de intake
kon doen. De receptionist die aanvoelde
dat ze haar niet onverrichterzake moest
wegsturen, besloot uit te zoeken of er
iemand beschikbaar was. Ze kwam bij
mij uit.
Tijdens het gesprek, waarin de vrouw
vertelde over haar depressies, had ik ge
vraagd of ze zelfdodingsplannen had of
gedachten in die richting. Die had ze.
Omdat het wel
twee weken kon
duren voordat
ze een thera
peut kreeg toe
gewezen, had ik
haar mijn mo
biele nummer
gegeven. Met
het klemmende
verzoek om, als
ze op een gege
ven moment
niet meer voor
zichzelf kon in
staan, mij te
bellen of
sms'en. Wan
neer dan ook.
„Dat gebaar, dat iemand die jou niet
kent, er onvoorwaardelijk wil zijn als
het niet meer gaat, was voor mij ontzet
tend belangrijk. Ik heb u niet gebeld.
Dat het kon, was voldoende."
haar leven heeft gered. Dat heeft ze zelf
gedaan. En de empathische receptio
niste was minstens zo belangrijk.
Hoe dan ook, sinds dat gesprek ben ik
me er veel bewuster van dat een klein
gebaar van de ene mens, kan zorgen
voor levensgrote beslissingen bij de
ander.
dinsdag25 augustus 2015
GO
Webetaaiden 10 euro
voorde cd.
En dat is het geld
beslist waard.
We kunnen geen
minpuntje bedenken
terwijl we nog eens kijken
naar het kalmerende
groen met de witte
bloesem.
Brengt je
in kalmer
vaarwater.
augustus is de Internatio
nale Dag van de Vermisten.
De Midden-Amerikaanse
Federation Latinoameri-
cana de Asociaciones de
Familiares de Detenidos-
Desaparecidos riep de dag
in het leven om aandacht te
vragen voor vermiste fami
lieleden en vrienden. De
Verenigde Naties onder
steunen de dag sinds 2010.
In Latijns-Amerika verdwe
nen in de jaren '70 en '80
tienduizenden politieke te
genstanders van de militaire
junta. In Chili zijn tussen de
1000 en 3000 mensen ver
mist geraakt tijdens de dic
tatuur. Mogelijk is Maarten
één van hen.
In Nederland worden elk
jaar 40.000 mensen ver
mist. Het merendeel wordt
vrij snel getraceerd. 25
mensen keren niet binnen
een jaar terug of worden
nooit meer gevonden.
Fifi Visser (1969) is documentairema
ker. In 2011 maakte ze de documen
taire 'Twee Levens' over de zoektocht
van haar ouders naar Maarten. De film
is nog te zien op Uitzending gemist.
Gebaar
In de pauze van een lezing had ik een
Omdat het haar psychisch heel slecht ging -
Natuurlijk ben ik niet degene geweest die
Rene Diekstra is hoogleraar psychologie
in Leiden.