Redding in Thalys was te danken aan slechte wifi in trein
Archeologen zijn bang dat nog meer Romeins erfgoed in Syrië wordt vernietigd
Islamitische Staat vernietigt 2000
jaar oude tempel van Baal Shamin.
NIEUWS 13
DELFT. In mei veroverde de terreur
beweging Islamitische Staat (IS)
de 'Stad van de Duizend Zuilen'.
Toen al groeide angst dat de ver
nietigingsdrift van IS ook het 'Het
Venetië van het Zand' zou raken.
Vorige week werd de 82-jarige ar
cheoloog Khaled Asaad, die zijn le
ven wijdde aan Palmyra, onthoofd
door IS. Asaad weigerde te vertel
len waar verstopte kunstschatten
zijn. Een paar dagen later werd de
tempel opgeblazen.
„Ik kan het niet geloven. Dit is
zo erg. Of ons Paleis op de Dam is
opgeblazen. De Baai-tempel is zo
belangrijk omdat-ie nog zo com
pleet was. Alleen het dak lag eraf.
Er zijn ook nog veel bewaarde graf
torens waar de rijke Palmyrezen
hun sarcofagen hadden, die torens
zullen er nu ook wel aangaan",
zegt universitair docent archeolo
gie Olivier Nieuwenhuyse, die
Palmyra vaak bezocht. De Romein
se stad was de meest bezochte be
zienswaardigheid in Syrië tot de
burgeroorlog in 2011 uitbrak.
„Palmyra is een Romeinse stad
die er gewoon nog is. Je kunt er
heen en dan sta je gewoon in de
hoofdstraat van die oude stad. In
Rome is het veel moeilijker je
daar een beeld van te vormen."
IS laat zich graag fdmen terwijl
er oudheidkundige schatten wor
den verwoest. Beeld van de ver
woeste tempel, die al een maand
geleden werd voorzien van explo
sieven, is er nog niet. Eerder ver
schenen foto's dat beeldhouwwer
ken uit Palyrma met mokers wer
den kapotgeslagen. Ook een drie
meter hoog beeld van een leeuw
werd vernietigd. „Toch is dat deels
voor de bühne", weet Nieuwen
huyse. „Achter de schermen wor
den de belangrijkste stukken los
gezaagd en verpatst. Ze hebben
het geld nodig voor hun oorlog.
Ze blazen alleen op wat ze niet
kunnen verhandelen."
De geldzucht van IS is de grote
vrees van de Leidse archeoloog.
Bij andere archeologische sites in
IS-gebied wordt de bodem met
bulldozers omgewoeld door de lo
kale bevolking. Alles van waarde,
zoals muntjes, beeldjes, scherven,
wordt eruit gehaald. Archeologen
die met minutieuze opgravingen
reconstructies van het leven van
weleer maken, kunnen er dan
niets meer mee. „Met bulldozers
werden eerder de archeologische
bodems van Mari en Dura Euro
pos doorzocht. Als ze dat ook
doen in Palmyra doen, is dat het
definitieve einde van de archeolo
gische vindplaats."
Omdat de wifi daar niet werkte,
gingen ze in wagon twaalf zitten,
waar de wifi wél werkte, maar
waar ook Ayoub El Khazzani op
dook met zijn kalasjnikov.
„Toen we vertrokken met de
trein, konden we onze goede plaat
sen niet vinden", aldus Anthony
Sadler, één van de drie Amerika
nen. Daarom gingen ze zitten op
stoelen die vrij waren in een ande
re coupé. „Na 30 minuten beslo-
ten we toch onze gereserveerde
plaatsen op te zoeken, omdat de
wifi zo slecht werkte." De drie
vrienden hadden ook overwogen
een dag langer in Amsterdam te
blijven, maar besloten toch vrij
dag in de trein te stappen.
Vier van de vijf mannen die de
aanslag in de Thalys van Amster
dam naar Parijs verijdelden, ont
vingen gisteren de hoogste onder
scheiding in Frankrijk. Ze kregen
de Légion d'Honneur (Legioen
van Eer) uit handen van de Franse
president Francois Hollande.
Drie van de vier hebben de
Amerikaanse nationaliteit: de mili
tairen Spencer Stone en Alek Skar-
latos, en hun vriend Anthony Sad
ler, een student. De vierde die de
onderscheiding kreeg, was de Brit
se zakenman Chris Norman.
Een vijfde man die bij de over
meestering van de terrorist was
betrokken, is een 28-jarige Frans
man. Hij probeerde Ayoub El
Khazzani als eerste te ontwape
nen. De Fransman was gisteren
niet bij Hollande. Hij wil anoniem
blijven en krijgt de onderschei
ding later. De drie Amerikanen en
de Brit wisten de Marokkaanse El
Khazzani te overmeesteren. Hij
had meerdere wapens bij zich,
De PW vindt dat de vier
mannen die een aanslag
verijdelden in de Thalys
ook een hoge Nederlandse
onderscheiding moeten krijgen
waaronder die kalasjnikov.
Hollande prees de mannen
voor hun heldhaftige optreden en
de moed die ze hebben getoond
om levens te redden. „Ze zijn een
voorbeeld van wat er gedaan moet
worden onder bijzondere omstan
digheden", aldus de president.
Bij de ceremonie was ook de
Belgische premier Charles Michel
aanwezig. Michel was 'onder de in
druk' van de acties van de vier.
„Als zij niet zo doortastend waren
opgetreden, was er een bloedbad
geweest", zei hij gisteren na af
loop van de uitreiking in Parijs.
Ook België zal het viertal eren
met een eremedaille. De vier zul
len die binnenkort uitgereikt krij
gen door de ambassadeurs van
hun thuisland.
De PVV vindt dat de vier man
nen die een aanslag verijdelden in
de Thalys van Amsterdam naar Pa
rijs, ook een hoge Néderlandse on
derscheiding moeten krijgen.
Geert Wilders heeft hierover giste
ren vragen gesteld aan premier
Mark Rutte.
DINSDAG 25 AUGUSTUS 2015
Historische vernielzucht IS
Strijders van Islamitische Staat bezig met het vernietigen van de oude Romeinse tempel in Palmyra, grote foto AFP
door Ton Voermans
door Frank Renout
en Victor Schildkamp
AMSTERDAM. De reddingsactie van
de drie Amerikanen, vrijdag in de
Thalys in Noord-Frankrijk, was een
kwestie van toeval en geluk. De
Amerikanen zaten namelijk eerst
in een andere coupé.
Amerikaan Spencer Stone krijgt de
onderscheiding van de Franse presi
dent Hollande. foto Reuters