Boekweitfeesten waren troosteloos én zonnig
Oud-Terneuzenaar Johanna de Ridder legt Mstorie bloot in nieuw boek
ZEEUWS-VLAANDEREN 19
De mannen die tussen 1825 en 1827
het Kanaal Gent-Terneuzen groeven,
hadden het zwaar te verduren.
Internationaal
Vuurwerkfestijn
li n ii mJUIm
in ui n ui n ij in
ii ii ifBnmï
ii ii ii
n v»
Koning Willem I besloot in
1823 dat de Sasse Vaart moest
worden doorgetrokken. Het
vergde twee jaar (1825-1827).
het verbaasde me hoe weinig er is
geschreven over de mannen die
het kanaal hebben gegraven. Ik
ben uiteindelijk flink op weg ge
holpen door oud-archivaris Johan
Decavele van Gent en de archiva
ris van de gemeente Terneuzen.
En ik heb me ook verdiept in het
leven van koning Willem I, die in
1923 besliste dat de Sasse Vaart
moest worden doorgetrokken tot
Terneuzen. Trouwens, het was
een heel andere tijd natuurlijk. Ik
heb ontzettend veel onderzoek ge
daan naar allerlei gewoontes, ge
bruiken en de leefwijze in die
tijd."
Maar uiteindelijk draait het
boek dat nu in de maak is - een
mengeling van fictie en non-fictie
- toch om de totstandkoming van
het kanaal. Om de koning die op
drachten geeft en het project
overal vandaan, uit alle windstre
ken, uit Duitsland, Frankrijk,
Vlaanderen en Nederland. Op die
toeloop was helemaal niet gere
kend. Huisvesting ontbrak groten
deels, eten was er nauwelijks en
na een hele tijd werken, werden
die mannen bovendien niet uitbe
taald."
Johanna de Ridder woont al ja
ren in Frankrijk. Op gezette tijden
keert ze terug naar haar geboorte
stad. „Gewoon om de Westerschel-
de te ruiken en nog wat oude stek
jes op te zoeken, al is er natuurlijk
ontzettend veel verdwenen."
De Mannen van het Kanaal ver
schijnt zo goed als zeker volgend
voorjaar. Uitgever is Pim Broek-
huysen.
De mannen van het
kanaal kwamen
vaak met hun he
le familie naar
wat nu de Kanaal
zone is. Ze von
den onderdak - of wat daar voor
door moest gaan, het waren eigen
lijk vooral plaggenhutten - in on
der meer Stroodorpe bij Sluiskil.
De leefomstandigheden voor de
kanaalwerkers en hun gezinnen
waren in de meeste gevallen zo er
barmelijk dat het gemeentebe
stuur van Terneuzen zich hun
leed aantrok en maatregelen nam.
Het is maar een klein tipje van
de sluier die oud-Terneuzenaar Jo
hanna de Ridder (71) in het boek
De Mannen van het Kanaal hele
maal optilt. „Ik ben nu ruim an
derhalfjaar bezig met research en
deels financiert, de zogenoemde
concessionarissen die mee-finan-
cieren en belastingen heffen, de
ambtenaren op het stadhuis van
Terneuzen, die omkomen in de
dossiers en de straatarme kanaal
werkers hulp bieden, net als trou
wens een klein groepje welgestel-
den en tenslotte de kanaalwerkers
zelf.
Johanna: „De mannen kwa
men, vaak met hun hele gezin,
KNOKKE-HEIST. Vuurwerkmakers
uit vijf Europese landen werken
mee aan het jaarlijkse, internatio
nale Vuurwerkfestijn in Knok-
ke-Heist. Het begint woensdag
om 22.00 uur met vuurwerk uit
Denemarken. Daarna volgen vrij
dag Zwitserland, zondag Grieken
land, dinsdag 25 augustus Portu
gal en donderdag 27 augustus Bel
gië. Het festival is internationaal
vermaard en kan zich meten met
de festivals in Cannes, San Sebasti
an en Monaco. Jaarlijks trekt het
festival op het strand in Knokke
tienduizenden belangstellenden.
Bezoekers kunnen hun auto in
Zeebrugge en Heist parkeren en
gebruikmaken van de extra trams
van De Lijn.
Met bijna een verdubbeling
van het aantal kramen met ambu
lante handelaren en verkopers van
tweedehands spullen ten opzichte
van vorig jaar toonde Zuiddorpe
dit weekend desondanks waarin
een klein dorp groot kan zijn.
Naast kraampjes waren er ook
demonstraties van oude ambach
ten en kermisattracties. Zaterdag
morgen was het nog droog en al
vroeg speurden honderden lief
hebbers de rommelmarkt af. Wet
houder Frank Deij van Terneuzen
stak bij de opening de Zuiddor-
penaren een hart onder de riem.
„Ondanks de krimp - dit jaar
moet de basisschool door te wei
nig kinderen de deur sluiten -
groeit er weer iets in Zuiddorpe.
Het aantal inwoners is zelfs met
één toegenomen." Het dorpsplein
was met overdekt terras en groot
podium sfeervol ingericht voor op
tredens. Zaterdagavond was er am
biance met Gino the Bulldoze
Band. De hongerigen deden zich
te goed aan Boekweitpannenkoe
ken. Zondag kregen de markt,
rommelmarkt, ambachtsdemon
straties en optredens van streekar-
tiesten een vervolg. Gelukkig
scheen nu het zonnetje.
MAANDAG 17 AUGUSTUS 2015
Mannen van het Kanaal
Johanna de Ridder in januari 'op onderzoek' in Terneuzen. foto Schelstraete
De Graslei en de Koornmarkt in Gent, een illustratie uit het boek Gent op de Wateren en naar de Zee. reproductie Camile Schelstraete
door Wout Bareman
door Edy de Witte
ZUIDDORPE. Het feestterrein van
de Boekweitfeesten in Zuiddorpe
toonde zaterdagmiddag door de re
gen een troosteloze aanblik. Zan
ger Marco Roodhuizen probeerde
met vrolijke zang de boel wat op
te fleuren.
Een paraplu was geen overbodige luxe. foto Peter Nicolai
