Danseres, violiste en een paar takken laten
Toneelstuk van Jon Fosse op een verhoogd podium in de branding
8
Een Zomerdag biedt uitzicht op zee bij
Westkapelle. Het is een theaterstuk van de
Noor Jon Fosse. Regisseuse llmer
Rozendaal: „We kunnen besluiten: even de
telefoon niet opnemen, gewoon op dat
bankje gaan zitten en over de zee
uitkijken."
WMm
Een goed toneelstuk
doet wat. Maar wat
wil je als regisseur
het publiek bieden?
Moeten de toeschou
wers sidderen? Hui
len? In romantiek zwelgen? Hoe
wel de voorstelling op het mo
ment dat we praten nog in wor
ding is, klinkt regisseuse llmer Ro
zendaal vastberaden: „Ik hoop dat
de mensen die naar mijn stuk kij
ken, vanzelf hun verstand op nul
zetten."
De locatie is historisch. Waar
geallieerde bommenwerpers in
het najaar van 1944 een gat in de
dijk van Westkapelle bombardeer
den en tegelijkertijd dood en ver
derf in het dorp zaaiden, daar
wordt de voorstelling Een Zomer
dag voor het voetlicht gebracht.
Vanuit het publiek gezien staat de
speelvloer op een verhoogd po
dium in de branding.
Een Zomerdag is een stuk van
de Noor Jon Fosse, over een
vrouw wier man op zee is geble
ven. Voor veel Zeeuwen een in
voelbaar thema. Toch gaat het re
gisseuse llmer Rozendaal (28)
daar niet in eerste instantie om.
Wat is dan wel de kern van wat
ze met haar voorstelling wil berei
ken?
„Waar we spelen kun je de zon
zien ondergaan. De weidsheid
van de zee, de enorme luchten, ik
zoek dat soort locaties. Als je hier
over het strand loopt, ervaar je de
stilte. Je voelt hoe groot de wereld
is en hoe klein jij bent. Je moet
bijna wel het idee krijgen dat je
onderdeel bent van iets groters.
Het is best arrogant om te denken
dat we alles onder controle heb
ben. Dat is namelijk niet zo, en
dat is ook heel goed."
„Een vrouw verliest haar man
op zee. Ze rouwt, kan er niet los
van komen. In de voorstelling
wordt letterlijk en figuurlijk ruim
te gegeven aan dat verdriet. We to
nen het, het mag er zijn. De
vrouw gaat terug naar die bewus
te dag, vijftien jaar geleden, ze
herbeleeft die dag. Niet als een
vorm van verwerking, maar juist
om het verdriet lucht te geven.
Op het moment dat dat gebeurt
wordt het verdriet omgezet in lief
de. Alleen al het feit dat de man
er geweest is, laat liefdevolle ge
voelens naar boven komen."
„Het thema van ruimte geven
staat voor mij centraal. Het punt
is: mensen gaan dood, zo is het le
ven. Je overgeven aan wat het le-
ILMER ROZENDAAL
.V^V V<:.V
èffimss»
ven is, een hele grote acceptatie
van wat gebeurt. Vanuit die ge
dachte kun je verdergaan. Oké, de
ze man is gestorven omdat zijn
bootje misschien onveilig was, of
omdat de golven te hoog waren.
Andere mensen willen zich tegen
die omstandigheden verzetten,
denken dat ze ze kunnen verande
ren. Daar geloof ik dus niet in: je
moet niet ergens tegen, maar je
moet ergens vóór vechten."
„Ik ben heel erg op zoek naar
in hoeverre er aan de theaterwet-
ten moet worden getornd om die
ruimte, die verstilling te vertel
len. Dat is een persoonlijke be
hoefte. Tijdens Oerol dit jaar zag
ik de tekstloze voorstelling 'Erf
van Boukje Schweigman. Het eer
ste half uur daarna wilde ik niet
praten. Denken is doen, niet den
ken is zijn. Ik wil de ervaring van
nu en hier zo sterk maken, dat
het verstand stilstaat."
„In de maatschappij zijn we de
'Anne Beth
legt de lat van
de verbeelding
hoog. En dat
met het besef
dat kinderen
heel veel
abstractie aan
kunnen.'
violiste
Een danseres, een
violiste en wat tak
ken... meer is er
niet nodig om won
deren te laten gebeuren. Al
thans als de danseres Anne
Beth Schuurmans heet, de
violiste Tessa Zoutendijk
en het publiek vooral be
staat uit kinderen tussen de
twee en zes jaar. „Nou ja,
we merken dat ook de vol
wassen begeleiders van de
kinderen meegaan in de
verbeelding", vertelt violist
Tessa. „Van de combinatie
beweging en muziek gaat
een suggestieve kracht uit
die een gevoel of een beeld
kan oproepen. Vooral jonge
kinderen kunnen daar fan
tasierijk mee omgaan. Iets
zien en beleven wat er niet
is, dat vergt een andere ma
nier van kijken. In onze
voorstelling Wonderzoekers
draait het vooral daar om.
Een gesprek tussen dans,
muziek en beeld."
Tessa heeft gemerkt dat
de samenwerking met dan-
Besef van hier en nu, zet het
door Jan van Damme
Studeerde in 2011 af aan
de regieopleiding van de to
neelacademie in Maas
tricht.
Met haar afstudeervoorstel
ling 'Medea' won ze de Ton
Lutz regieprijs.
Sinds augustus 2013 is ze
als 'nieuwe maker" verbon
den aan het Theaterproduc
tiehuis Zeelandia. In dat ka
der regisseerde zij vorig
jaar de voorstelling 'En/Of.
Voor het Zeeland Nazomer
festival regisseerde zij ook
de voorstelling 'Aards Para
dijs'.
Danseres Anne Beth Schuur-
mans en violiste Tessa Zou
tendijk brengen de voorstel
ling 'Wonderzoekers'. foto Saris
den Engelsman
Tessa Zoutendijk
door René de Dreu