Fundering is waarschijnlijk van bijgebouwen klooster
h
T rsE
Fundamenten bijgebouw Minderbroederklooster blootgelegd
SCHOUWEN-DUIVELAND 5
Nobelgate maakte
dat archeologisch
onderzoek in
Zierikzee een
historie op zich
werd. In de wijk
Buijse verloopt nu
alles wél soepel.
De fundamenten die zijn
blootgelegd bij de graaf
werkzaamheden in
Buijse zijn volgens gemeente-ar
chivaris Huib Uijl te relateren aan
het Minderbroederklooster. Aan
gezien de kapel verder, op de
hoek van de huidige Minderbroer-
der- en Zevengetijstraat heeft ge
staan, moet volgens hem in dit ge
val worden gedacht aan een van
de bijgebouwen.
Bekend is dat het klooster een
brouwerij had, maar naar verdere
bijzonderheden over aantallen ge
bouwen of de situering moet wor
den gegist. Het grootste deel van
het terrein, globaal omspannend
het gebied tussen de Minderbroe
der-, Zevengetij-, Hofferstraat en
Slabberswerf, was als boomgaard
en als moestuin in gebruik.
Het klooster werd in 1576 defini
tief verlaten, als gevolg van de
overgang van de stad Zierikzee
naar de zijde van prins Willem
van Oranje en het daarop gevolg
de verbod tot openlijke uitoefe
ning van de rooms-katholieke ere
dienst. De eigendommen van
kloosters werden geconfisqueerd
en eigendom van de stad. Het
stadsbestuur heeft het Minder
broederklooster vervolgens laten
afbreken, omdat het niet langer
voldeed aan zijn functie. Uijl
houdt het voor mogelijk dat de
eveneens gevonden botresten van
een mens zijn. In beginsel werd
in en bij elk klooster begraven.
Hier gaat het vermoedelijk om
het kloosterkerkhof, waar kloos-
terlingen en andere betrokkenen,
hun laatste rustplaats kregen. De
meeste inwoners van Zierikzee
werden destijds in de regel in of
rond de Sint Lievensmonstert-
oren begraven. Vandaar dat het
daar nog steeds Kerkhof heet.
Pas na de watersnoodramp van
1953 zijn in de hoek woonhuizen
gebouwd. Het was toen niet ge
bruikelijk om archeologisch voor
onderzoek uit te voeren. Er is dan
ook geen registratie van eerdere
vondsten.
ningen aan de Slabberswerf, die
afgelopen voorjaar zijn gesloopt,
werden proefsleuven gegraven.
Dat zat in het eisenpakket van het
project, legt Paauwe uit. „Maar
daar, halverwege het oude Doele-
manplein, daar hadden we niets
verwacht. Het Minderbroeder-
'Dan ga je een klein
stukje meer naar de
zijkant en zie je daar
opeens een oude
fundering liggen!'
klooster stond een stuk verder
naar de Zevengetij straat. Boven
dien ging het hier om het één op
één vervangen van het oude riool.
Dan zou je zeggen, er is daar al va
ker gegraven. Dan ga je een klein
stukje meer naar de zijkant en zie
je daar opeens een oude funde
ring liggen! De kraanmachinist
had het gelijk door. Je voelt dan
een duidelijk soort weerstand bij
het graven. Het protocol schrijft
voor dat hij zo'n situatie moet
melden. Het kan van alles zijn na
melijk. Dan komt er een grond
werker bij en zie je dat het een
oude fundering is. Er liepen op
dat moment ook mensen van de
archeologische werkgroep Schou
wen-Duiveland rond. Die hebben
de muur een stukje verder bloot
gegraven, tot een lengte van een
meter of vier. De muur is pakweg
zeventig centimeter breed. Dus
dat is niet van een simpel wonin
kje geweest. Die waren toen enkel
steens. Mogelijk is het een bijge
bouw van het oude klooster."
De archeologen hebben de fun
damenten nauwkeurig ingemeten
en gedocumenteerd. Vervolgens
is de muur weer grotendeels afge
dekt om verdere verstoring te
voorkomen. „Er wordt niks uit de
grond gehaald."
Dat ligt iets anders met de bot
ten die onder een sloopwoning
aan de Marisstraat werden gevon
den, achter de kerk aan de Zeven
getij straat. Hoewel er geen sprake
was van een duidelijk graf, aldus
Paauwe, wordt aangenomen dat
het om menselijk resten gaat.
„Daar hebben we wel een risico
mee gelopen. Want stel dat we op
Ruim elf jaar gele
den, toen Nobelga
te tot een climax
kwam met het op
stappen van alle
vier de wethou
ders van Schou
wen-Duiveland, zat Kees Paauwe
nog veilig bij een andere gemeen
te.
Van een afstandje kreeg hij
mee hoe de kosten rond het ar
cheologisch onderzoek in de Zie-
rikzeese Korte Nobelstraat achter
de schermen opliepen van de be
grote 52.000 euro tot uiteindelijk
6,5 ton. Zijn drie direct verant
woordelijke collega's, die in alle
rust hun gang konden gaan, wer
den geschorst.
Nu staat Paauwe als ambtelijk
projectleider op zijn beurt voor
de klus om de renovatie van de
wijk Buijse gladjes langs alle ob
stakels te sluizen. Hij blijft er ui
terst nuchter onder, evenals eerst
verantwoordelijk wethouder Ad
Verseput, die een uitleg over de
gevonden fundering en mogelijk
menselijke botresten over laat aan
zijn ambtenaar.
Paauwe krijgt er geen klamme
zweethandjes van. „Het archeolo-
giebeleid van de gemeente staat
nu gewoon goed. Als je dat volgt,
is er niks aan de hand." De meer
kosten waar Paauwe zich tot dus
ver voor ziet gesteld, bedragen
15.000 euro. Van dat geld is een ar
cheoloog ingeschakeld en het
extra werk voor de aannemer be
taald.
Proefsleuven
Natuurlijk is er serieus rekening
gehouden dat met graafwerk
zaamheden wederom iets bijzon
ders zou worden gevonden in de
historische grond. Onder de wo-
een vergeten begraafplaats waren
gestuit, dan krijg je een heel an
der verhaal." Onderzoek naar de
precieze achtergrond van de bot
ten wordt niet gedaan. Ze krij
gen een plekje in de gemeentelij
ke knekelput op de algemene be
graafplaats.
De renovatie van de oude ar
beiderswijk is opgedeeld in
drie fases. Het laatste stuk
wordt vanaf volgend jaar en
in 2017 gerealiseerd. Aange
zien die sector nog verder
van het oude
klooster af
ligt, zijn de ver
wachtingen dat
daar ook nog iets
opduikt, volgens
de projectleider
laaggespannen.
Met uitzondering
wellicht voor het
doorbreken
van de
oude
stads
wal
voor
aanslui
ting van
de regen
water
afvoer op
de gracht.
„Dan is de
kans
groot dat
we nog
een
mooie
gemets
elde
stads
muur
tegen
komen."
ZATERDAG 25 JULI 2015
Geen klamme handjes door
vondst van botten en stenen
1576
Het klooster in Zierikzee werd in
1576 definitief verlaten na de
overgang van de stad Zierikzee naar
de zijde van prins Willem van
Oranje en het daarop gevolgde
verbod tot openlijke uitoefening
van de rooms-katholieke eredienst.
Tijdens de graafwerkzaamheden werden fundamenten van bijgebouwen van het Minderbroedklooster aangetroffen, foto gemeente Schouwen-Duiveland
Kees Paauwe, projectleider
Projectleider Paauwe wijst aan waar de fundamenten zijn gevonden.
door Marcel Modde
