'Waar is het geld van m'n
Hier gaat het
Veel klachten over kwaadwillende of onbekwame bureaus die mensen van de regen
12 ZEELAND
Budgetbeheer is big business. Klanten zijn er, met
dank aan de crisis, genoeg. Maar toezicht ontbreekt.
CASUS 1
den. Helaas gaat dit over instanties
die niet bij ons aangesloten zijn en
kunnen wij niets doen. Het gaat over
zaken als niet reageren op mailtjes,
onbereikbaar zijn, niet doen wat ze
beloven, niet duidelijk maken wat er
op een rekening gebeurt. Er wordt
heel veel geklaagd, maar het is ook
wel een lastige doelgroep. Er staat bij
voorbeeld geld op een rekening, de
cliënt wil op vakantie of een nieuwe
telefoon, de bewindvoerder zegt: dat
kan niet, want er moet een achter
stand worden ingelopen. Dat vindt
de cliënt natuurlijk niet leuk."
Voor wie een terechte klacht
heeft, is de drempel om de officiële
weg te bewandelen vaak te hoog.
Mensen staan niet voor niets onder
bewind, of budgetbeheer: ze zitten
bijvoorbeeld in een chaotische levens
fase, zijn overspannen, kunnen niet
wijs uit de papierwinkel of hebben
een beperking. Directeur Hanneke
Huurman van branchevereniging BP-
BI raadt cliënten desondanks aan als
eerste een officiële klacht in te die
nen bij de branche- of beroepsvereni
ging. „Onze onafhankelijke klachten
commissie, onder leiding van een
oud-kantonrechter, onderzoekt de
klacht. Is die gegrond, dan kun je er
mee naar de kantonrechter en sta je
sterk. De kans dat je in het gelijk ge
steld wordt, is groot. En dan kun je
de financiële schade verhalen. Al on
ze leden zijn verplicht verzekerd voor
financiële aansprakelijkheid, dus ze
kunnen nooit zeggen: dat geld heb
ben wij niet."
De Goese advocaat Ger-
rit Veen van Diet-
vorst Te Braake Ad
vocaten weet dat ook
op het gebied van bewindvoe
ring alles nog niet op orde is. Hij
behartigt de zaak van een Vlis-
singse, die naar eigen zeggen
voor duizenden euro's gedu
peerd is. „Mijn cliënt was zwaar
overspannen en kreeg de tip een
budgetbeheerder te zoeken om
haar financiën op orde te krij
gen. Ze had toen, in april 20x4,
zo'n 300 euro schuld. Het bu
reau waar ze bij aanklopte, advi
seerde haar beschermingsbe
wind aan te vragen. Als ze teken
de en daarmee haar financiële
verantwoordelijkheid over
droeg, zou alles goed komen.
Maar in oktober 2014 was de
schuld opgelopen tot 4000 euro.
Die kon gelukkig worden afge
lost toen er een spaarpolis van
de kinderen vrijviel. Er bleef
zelfs nog wat over. En toen, in fe
bruari vielen er weer deurwaar-
dersbrieven op de mat en werd
haar telefoon afgesloten, voor de
tweede keer terwijl ze onder be
wind stond. „Waar is het spaar
geld van mijn kinderen geble
ven?', vraagt ze zich af. Zo zijn er
meer zaken die mijn cliënt niet
begrijpt. Een onbetaalde autover
zekering, waardoor ze 350 euro
boete kreeg die opliep tot 750 eu
ro doordat het bureau maar niet
betaalde. Op 26 mei is het be
schermingsbewind op last van
de rechter beëindigd. Trion Be
heer heeft het dossier moeten
overdragen. Er staan diverse
TRANSPARANTIE Het is voor
cliënten vaak niet duidelijk wat
er precies met hun geld gebeurt.
Vragen worden niet of pas na lang
doorvragen beantwoord. Over
zichten die aan de rechter moeten
worden overhandigd, komen niet
altijd overeen met wat de cliënt
zelf weet.
COMMUNICATIE Bureaus voor
budgetbeheer en/of bewindvoe
ring zijn meestal maar een deel
van de dag of week te bereiken.
Als reden wordt wel aangevoerd
dat de telefoon de hele dag rood
gloeiend staat: het is óf aan de te
lefoon zitten, óf aan de dossiers
werken.
OPLEIDINGSNIVEAU. Bewind
voerders moeten vanaf 1 januari
2016 aan strenge opleidingseisen
voldoen. Voor budgetbeheerders
zijn die er niet.
„De cursussen die er zijn, stellen
eigenlijk helemaal niks voor",
zegt een budgetbeheerder, ano
niem. Oprichters van een budget
bureau komen vaak uit de finan
ciële of sociale sector. Veel bud
getbeheerders zitten op mbo-ni-
veau. Branchevereniging NBBI
bepleit ten minste hbo, bij voor
keur een relevante opleiding zo
als sociaal-juridische hulpverle
ning.
DOSSIERBEHEER Een 'caseload'
van zo'n 90 dossiers is geen uit
zondering. Veel beheerders heb
ben een stop, of een wachtlijst. In
plaats van zich te beperken, kie
zen bureaus er wel voor meer per
soneel aan te nemen voor onder
steunende, eenvoudige taken als
internetbankieren. Dit kunnen
dan mensen zijn met een niet zo
toepasselijk arbeidsverleden, zo
als schoonmaker of fotograaf.
bewindvoerder is verplicht voor
zijn cliënten een aparte 'beheerre-
kening' te openen, volgens de re
gels van de Autoriteit Financiële
Markten (AFM). Budgetbeheer
ders zijn dat niet verplicht. Er zijn
budgetbeheerders in Zeeland die
het geld van hun cliënten via hun
eigen rekening beheren.
DE KOSTEN Voor bewindvoering
zijn vaste (wettelijke) prijzen.
Budgetbeheerders mogen die zelf
bepalen. Het eerste gesprek kan
niets kosten, maar ook honder
den euro's. Daarnaast zijn er de
maandelijkse kosten, variërend
van circa 50 tot 200 euro. Dat be
taalt de cliënt uit eigen zak. Al
leen in uitzonderlijke gevallen be
taalt de sociale dienst mee aan de
kosten voor (vrijwillig) budgetbe
heer, via Bijzondere Bijstand. Be
windvoering wordt altijd via Bij
zondere Bijstand vergoed.
'Het gaat over
zaken als niet
reageren op
mailtjes,
onbereikbaar
zijn, niet doen
wat ze beloven,
niet duidelijk
maken wat er
op een
rekening
gebeurt'
Ook zijn er vaste tarieven.
Voor budgetbeheerders gelden al
die regels niet. Iedereen kan zich als
budgetbeheerder vestigen. Er zijn
geen kwaliteitseisen, er is geen toe
zicht, de tarieven zijn vrij. Branche
vereniging BPBI - met vierhonderd
aangesloten bedrijven de grootste or
ganisatie - vindt dat ook rond budget
beheer wettelijke regels opgesteld
zouden moeten worden voor belo
ning, kwaliteit en toezicht. „Het is
hoog tijd dat politiek en wetgever in
zien dat je met budgetbeheer enorm
moet oppassen", zegt directeur Han
neke Huurman. „Wij zien bijvoor
beeld inkomensbeheerders die 200
euro per maand rekenen of 80 euro
per bezoek en daar is niets tegen te
doen. Niemand kan zeggen dat
het niet deugt, want het staat
in het contract en de cliënt
heeft getekend."
Van de paar honderd klach
ten die de NPBI jaarlijks onder
zoekt, zijn er doorgaans enkele
tientallen gegrond. Voorzitter Anton
van den Ham van de beroepsvereni
ging NBBI (voor hoger opgeleide be
windvoerders) komt aanzienlijk ho
ger uit. Hij schat dat veel klachten
over budgetbeheerders gegrond zijn.
„Wij horen veel klachten over kleine
kantoren die budgetbeheer aanbie-
ie zijn 'porte
monnee' over
draagt aan
budgetbeheer
ders of be
windvoerders,
krijgt leefgeld. De rest van de finan
ciële rompslomp handelt de beheer
der of bewindvoerder af. Minimaal
een paar duizend Zeeuwen leeft op
die manier, schatten budgethulpverle
ners in de regio. De vraag is of hun
belangen wel altijd goed behartigd
worden. Met name als het om budget
beheerders gaat.
Bewindvoerders staan onder toe
zicht van de rechter en worden
ook door hem benoemd. Jaar
lijks moeten zij verantwoor
ding afleggen over hun hande
len. Ook daar gaat wel eens
wat fout, maar malafide be
windvoerders zijn nog aan te
pakken. Vanwege wantoestanden
bij bewindvoering werden op 1 janua
ri 2014 de wettelijke kwaliteitseisen
aangescherpt. Bewindvoerders heb
ben tot 1 januari 2016 de tijd om aan
de strengere eisen te voldoen. Het
gaat dan om de kwaliteit van het be
drijf, van de mensen die er werken,
en van de diensten die zij leveren.
Budgetbeheerder
Over bewindvoerders en bud
getbeheerders zijn veel klach
ten. Schattingen vanuit de
branche zelf over het aantal te
rechte klachten, variëren van
één op de tien en één op de vijf
tot bijna de helft. En de drem
pel om een officiële klacht in te
dienen is hoog. foto ANP
heeft vrij spel
WAAR STAAT HET GELD? Een
Zie voor ledenlijsten en klachtenrege
lingen: bpbi.nl en nbbi.eu
Anton van den Ham,
voorzitter
beroepsverenging
budgetbeheerders
door Ondine van der Vleuten
