Zonnewijzer was noodzakelijk
NIEUWS 13
een muurschildering ontwaard.
Migom: „Voor de Franse Revolu
tie had elk gilde of broederschap
een eigen plek in de kathedraal.
Die konden ze naar eigen belie
ven schilderen en daar konden ze
hun eigen beelden plaatsen." De
muurschildering van dit gilde of
broederschap - links, achterin de
kerk - liep tot de zuilen van de
koorgang. De schilderingen zijn
opnieuw zichtbaar gemaakt. „Het
is een duidelijk renaissancepa-
troon. Waarschijnlijk van een mu
ziekgilde, want er staan engelen
die instrumenten bespelen op",
denkt Migom hardop.
Niet alleen de kapellen moes
ten onder handen genomen wor
den. Dat gold ook voor de
glas-in-loodramen. Een hels kar
wei. Migom geeft een voorbeeld:
„De glasramen bestaan uit aller
lei kleine ramen. In de jaren '70
zijn die daar weggehaald. Die gla
zen lagen jaar en dag in een de
pot. Het was in 2012 een hele puz
zel het originele glasraam te her
stellen, omdat in de jaren '70 nie
mand op het idee was gekomen
een foto van het raam te maken!"
Over andere zaken werd beter
nagedacht. Zoals de bescherming
van die waardevolle glas-in-lood-
ramen. Voor die ramen werden
ter protectie voorzetglazen ge
plaatst. Ze bewezen vorig jaar
hun nut. Toen hield een giganti
sche hagelstorm huis boven gro
te delen van Vlaanderen. De ka
thedraal werd niet gespaard. De
'gewone' ramen waren een mak
kelijke prooi voor de vuistdikke
hagelballen, maar de voorzetgla
zen beschermden de glas-in-lood
ramen. „Als die waren gesneu
veld, was dat een ramp geweest."
Dan had de restauratie van de
Onze-Lieve-Vrouwekathedraal
zomaar een paar jaar extra kun
nen duren. Antwerpen mag dan
wel verkondigen dat de herstel
werken erop zitten, volgens Mi
gom wordt pas begin 2016 echt
de laatste hand gelegd, als het or
gel in ere is hersteld. De Antwer
penaar zal het weinig boeien. Die
kan wel wat extra maanden wach
ten tot de kathedraal helemaal
uit de steigers is. En de Trots van
't Stad er weer voor heel wat ja
ren tegenaan kan.
ANTWERPEN. Een goudkleurige
streep loopt van de linkerkant van
de kathedraal richting het altaar.
Daar stopt die. Maar wie de streep
nawijst, ziet dat hij naar het
glas-in-loodraam wijst.
„Het is een zonnewijzer", ver
telt Serge Migom, van de Dienst
Erfgoed van de provincie Antwer
pen. De wijzer werd in 1830 door
de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal
getrokken. In heel het land wer
den destijds zonnewijzers ge
bruikt. Migom: „Dat kwam omdat
de eerste spoorlijn in België werd
aangelegd. Het was belangrijk dat
het in heel het land, dezelfde tijd
was. Daarvoor leefden de mensen
echt in een stad, met hun eigen
tijd. Met de rest van het land had
den ze weinig te maken. Met de
trein was elke stad plots te berei
ken. Die trein moest op tijd ver
trekken en aankomen, daarom
werd de zonnewijzer ingevoerd."
In de kathedraal is de zonnewij
zer in ere hersteld. „De zon kwam
via enkele gaten in het raam naar
binnen." In dat glas-in-loodraam
zijn nu drie witte vlekken ge
maakt, waardoor de zon naar bin
nen schijnt en precies de zonne
wijzer volgt. Net als de gaten, an
derhalve eeuw geleden.
Tijdens de restauratie kon niet
alles hersteld worden. Sommige
sporen van muurschilderingen
zijn weer achter de verf verdwe
nen. Migom: „Ze zijn afgedekt
met Japans papier, zodat de schil
deringen niet beschadigd raken.
Daar is overheen geschilderd. Wel
licht kunnen we ze in de toe
komst goed zichtbaar maken."
ZATERDAG 25 JULI 2015
kan er weer tegenaan
De Antwerpse Onze-Lieve-Vrouwekathedraal werd tijdens de restauratie
een tijd, tot 1993, door een wand in tweeën gedeeld.
Serge Migom toont op zijn iPhone hoe met sponsjes de witte verf van de muren werd gehaald en een muurschil
dering van - waarschijnlijk - een muziekgilde ontdekt werd. foto's Camile Schelstraete
De zonnewijzer loopt tot een glas-in-loodraam. Daar zijn drie witte vlekken
aangebracht, waardoor de zon weer naar binnen schijnt.
Een ecce homo (Zie hier De Heer), die per toeval achter de witte verf werd ontdekt tijdens de restauratie van de
Antwerpse kathedraal.