Doorrijden
na ongeval
Zeeland beleeft wereldprimeurtje met bioasfalt
4 ZEELAND
De wanhoop groeit in Griekenland,
en Zeeuwse Grieken leven mee met
hun land. 'Het is onmenselijk/
Asfalt in kersvers proefvak bij Sluiskil
bevat voor de helft bitumen en voor de
helft de plantaardige lij mstof lignine.
„De economische situatie, daar
praat iedereen in Griekenland
van 's ochtends tot 's avonds
over. De mensen zijn er depres
sief van. Mijn zus, die nog in
Griekenland is, volgt het nieuws
nu via krant of internet. De tele
visie laat ze uit, zodat er niet te
veel emotie in huis komt. Elke
dag gebeurt er weer iets naars,
het is heel zwaar. Op school heb
ben veel kinderen geen eten of
geld om iets te kopen in de pau
ze. Ik ben zelf half Grieks, half
'Het is net of we in een
surrealistische film zitten. De
afgelopen vijfjaar zijn er
10.000 zelfmoorden geweest
die direct verband houden
met de crisis'
Nederlands en geboren in Grie
kenland. Zoals zoveel jongeren
van mijn leeftijd ben ik het land
uitgegaan op zoek naar een baan.
Ik werk nu in de horeca, hoewel
ik een heel andere opleiding heb
gevolgd. Dat geldt voor de mees
te van mijn generatiegenoten: ze
hebben gestudeerd, spreken
twee, drie talen, maar er is geen
werk voor ze in Griekenland.
Het buitenland is de enige kans.
Vanuit Nederland probeer je te
helpen. Een verjaardagskaart
met 50 euro erbij, geld storten
als je het kunt missen..."
„Mijn ouders wonen op het
platteland. Ze hebben olijfbo
men, een groentetuin, wat kip
pen. Ze hoeven geen huur te be
talen, hebben alleen vaste lasten
zoals telefoon en elektriciteit.
Mijn vader is gepensioneerd. De
pensioenen zijn sterk verlaagd,
maar ze redden het. Mijn zus
heeft een fotografiezaak. Ze hou
den vol, de winkel is er nog. De
middeninkomens dreigen hele-
Gisteren legde H4A op de weg
voor haar bedrijfspand een proef-
vak aan, zodat praktijkmensen el
ke dag kunnen zien hoe het
strookje zich houdt. De aanleg is
in opdracht van havenbedrijf Zee
land Seaports. Bij de ontwikkeling
van groen, duurzaam asfalt zijn
verder Wageningen UR Food
Biobased Research en de Gront-
mij betrokken, evenals de Zeeuw
se ontwikkelingsmaatschappij Im
puls, H4A en het Asfalt Kennis
Centrum (AKC), waarin landelijk
twaalf wegenbouwers zich heb
ben verenigd. De test wordt be
taald door de provincie en het mi
nisterie van Economische Zaken,
die een half miljoen euro op tafel
hebben gelegd voor drie Zeeuwse
biobased projecten: vezelbeton,
het te gelde maken/hergebruik
van biomassa en biologisch bind
middelen in asfalt.
In het proefvak met bioasfalt
zit zowel bitumen als lignine, De
verhouding is fifty-fifty. AKC-di-
recteur Paul Lancia dicht lignine
duurzame eigenschappen toe.
Groen asfalt zou langer meegaan
dan volledig bitumen. Als je in
het wegonderhoud over een perio
de van 40 jaar een keer de vervan
ging van de toplaag kunt over
slaan, ben je spekkoper.
Er is nog wel een obstakel te ne
men: lokale winning van lignine
uit plantaardig afval is ingewik
keld, zegt De Ruijsscher. „Voor de
proef hebben we lignine uit de
Verenigde Staten gebruikt. Dat
maakt deze test duur." En voor de
productie van lijnzaad, dat het
voordeel heeft dat het op een lage
re temperatuur (130 tegen 180 gra
den, scheelt energie) kan worden
verwerkt, zijn vele hectaren vlas
nodig. Het is niet zo eenvoudig,
stellen Landa en De Ruijsscher.
Ook met hergebruik van geluid-
reducerend rubber uit oude auto
banden wordt geëxperimenteerd.
In de Rooseveltlaan in Terneuzen
ligt al een strook fluisterasfalt.
Aanwonenden zijn enthousiast.
Vandaag wordt in opdracht van de
provincie bij de Rondweg Terhole
een proefvak met het Rubberpave
aangelegd.
maal te verdwijnen. We houden
alleen nog rijk en arm over, en
de kloof wordt steeds groter."
„Er zijn veel ouderen in Grie
kenland en velen hebben medi
cijnen nodig. Als hun pensioen
tje binnenkomt, gaan ze direct
naar de apotheek om voor de he
le maand medicijnen in te slaan,
zodat die er vast zijn. Van wat
over is, proberen ze hun kinde
ren en kleinkinderen te steunen.
Vaak eten ze bij de gaarkeukens
van de kerken, op straat. Er zijn
mensen die rondlopen met een
bord om hun nek: 'Ik zoek werk'.
Er zijn mensen die hun huis zijn
kwijtgeraakt en in dozen wonen,
mensen die geen toekomst heb
ben, geen inkomen, geen dokter,
geen verzekeringen, niks. Het is
net of we in een surrealistische
film zitten. De afgelopen vijfjaar
zijn er 10.000 zelfmoorden ge
weest die direct verband houden
met de crisis. Achter dat cijfer
gaat een enorm menselijk drama
schuil. Als het de Grieken niet
zo in hun bloed zat om alles te
delen, elkaar te helpen, zouden
dat er nog veel meer zijn ge
weest."
SLUISKIL. Op een industrieterrein-
tje aan de rand van Sluiskil ligt
sinds gisteren het eerste, mondia
le proefvak met 'groen' asfalt waar
in lignine is verwerkt. Maar of er
meteen harde euro's kunnen wor
den verdiend met het innovatieve
bioasfalt? „Dat duurt nog wel
even", denkt directeur Eric de
Ruijsscher van wegenbouwer
H4A.
Toch moet je een keer begin
nen met alternatieven voor het
van aardolie gefabriceerde bi
tumen. Olie wordt schaarser en
de prijs zal vrijwel zeker stijgen.
Bovendien zullen overheden
vroeg of laat eisen dat wegenbou
wers overstappen op groene
grondstoffen. De Ruijsscher ver
wacht dat binnen vijf tot zeven
jaar het tij keert.
Bitumen is grosso modo de
lijm die alle componenten in as
falt bij elkaar houdt. Het was dus
zoeken naar de juiste groene
Tijm'. De partners in het project
kwamen uit bij lignine en lijn
zaad. De laatste kan uit vlas wor
den geperst. Lignine is een natuur
lijke lijmstof die planten en bo
men stevigheid verschaft. Als di
rect beschikbare grondstof valt te
denken aan gemaaid bermgras,
snoeihout en stro, die veel lignine
bevatten.
GESLAAGD
MIDDELBURG, De politie is op zoek
naar getuigen van een ongeval
dinsdagmiddag op de A58. Een
van de betrokken automobilisten
is daarna doorgereden.
Het ongeval gebeurde rond tien
over drie bij Middelburg, ter hoog
te van de golfbaan. De bestuurder
van een zwarte Kia zou de chauf
feur van een blauwe Renault Clio
hebben gehinderd. De Renault
raakte in een slip en belandde in
de sloot. De wagen werd compleet
vernield. De Kia reed door.
De politie vraagt getuigen en
de Kia-bestuurder zich te melden
via 0900-8844 of op het bureau
Achter de Houttuinen in Middel
burg.
'Mensen
Auto zoeft straks
over 'groen' asfalt
Christina Chatzideve (38).
Werkt in de horeca in
Sluis, komt van Kreta:
Christina Chatzideve uit Sluis
helpt haar familie in Griekenland
wanneer ze kan.
door Frank Balkenende
De provincie en
het ministerie
van Economische
Zaken hebben
een half miljoen
betaald voor drie
bio-projecten.
Medewerkers van wegenbouwer H4A leggen aan de Wervenweg proefvak-
ken met bioasfalt van deels lignine en lijnzaad aan. foto Ronald den Dekker
PRAKTIJKSCHOOL DE SPRONG,
TERNEUZEN
Certificaat Machinale houtbewerking
en banktimmeren: Kevin de Leux, Ter-
neuzen;
Certificaat Mag lassen (praktijk niv 1):
Angelo Luckx, Axel;
Certificaat Onderhoud Plantsoen:
Adrian Budny, Axel; Ivan Cobben, Clinge;
Marvin Herweijer, Biervliet: Kevin de Vis
ser, Sluiskil
Schoolcertificaat Winkelmedewerker:
Fartuun Abdinuur, Terneuzen; Marjan Ab-
dinuur, Terneuzen; Maarten Calle, Ter-
neuzen; Kim Callens, Breskens; Sophia
Edobor, Vogelwaarde;Juliana Hoogen-
berg, Axel; Funda Karademir, Axel;
Schoolcertificaat beheren van het
schoolmagazijn: Melanie Klaassen, Wa
terlandkerkje;
Schoolverlaters: Jennifer Todman, Ter
neuzen; Zoë Vives Batista, Terneuzen;
Schoolverlaters met werk:
Maikel Dieleman, Zaamslag, de Regt en
zonen; Rayan van Eijk, Terneuzen, Mari
na Beach; Tanjo Funk, Terneuzen, De
Graanbeurs; Romina Gernaert, Biervliet,
A'muse; Elisabeth Harms, Axel, Dethon;
Stefan van Keulen, Terneuzen, Parket
speciaalzaak Vermeulen; Jaimy Ritter, Ter
neuzen, Meclean; llker Rüzgar, Terneu
zen, Autocleaning Extra; Fabio Silvius,
Terneuzen, Elopak; Sami Smallegang, Ter
neuzen, Dethon;
Uitstroom naar Scalda niveau 1: René
Boer, Terneuzen; Armando Cullens, Ter
neuzen; Dylan Demesmaecker, Axel, sla
gersopleiding; Jennifer Harms, Terneu
zen; Marvin Herweijer, Biervliet, Edudel-
ta; Daisy v.d. Luijtgaarder, Axel; Floris de
Waal, Hulst
SSG DE REDE, TERNEUZEN
Vwo gymnasium, profiel natuur en ge
zondheid: Harold Pijpelink, Axel
Vwo atheneum, profiel economie en
maatschappij: Tristan van den Berge,
Terneuzen; Laurens Torbijn, Axel
Vwo atheneum, profiel natuur en ge
zondheid: Tristan van den Berge, Terneu
zen; Joris Suij, Terneuzen; Yevkeni Wisse,
Terneuzen
Havo, profiel economie en maatschap
pij: Wei-wei Lin, Axel; Pei Zhen Liu, Ter
neuzen; Jasper Pot, Axel
Havo, profiel natuur en gezondheid:
Doris den Hamer, Terneuzen; Birgit Kom
brink, Terneuzen
Vmbo TL, techniek: Thimo Harte, Ter
neuzen; Lorenzo de Sutter, Terneuzen;
Niek Vroegop, Terneuzen
Vmbo TL, zorg en welzijn:
Melissa Verlinde, Hoek
Vmbo KBL, sport, dienstverlening en
veiligheid: Sanne van Es, Terneuzen
Vmbo KBL, instalelektro: Björn Trip-
pert, Hoek
Vmbo BBL, consumptief bakken:
Romy Deij, Zaamslag; Naomi van Frae-
ijenhove, Zaamslag; Samantha Gazan,
Terneuzen; Priscilla De Vos, Terneuzen
Vmbo BBL, instalelektro:
Samet Kaya, Terneuzen; Jordy van Leem
put, Terneuzen; Newlathan Nixon, Ter
neuzen; Lorenzo Pijpelink, Axel
Vmbo BBL, sport, dienstverlening en
veiligheid: Antonio Mühle, Terneuzen
Vmbo BBL, voertuigtechniek: Ronald
Clase Polanco, Terneuzen; Bryan Naes-
sens, Hoek; Mitchell Onstenk, Terneu
zen; Daniël de Putter, Terneuzen; Serkan
Schieman, Terneuzen
PRAKTIJKSCHOOL DE WISSEL, GOES
MAC-lassen niveau 1
Jarco BakkerKamperland; Thije van
Halst, Goes; Dennis Moreauw, Baarland;
Jeremy van Wel, Goes.
MAC-lassen niveau 2
Jaydon Geerlings, Goes; Demy Polder
man, Hansweert; Rob Swinkels,Goes.
Booglassen met beklede elektroden
Niveau 1: Davy Proos, Goes.
MODEVAKSCHOOL ENSAID,
DEN BOSCH
Opleiding Costumière: Geanne de Vis
ser uit Nieuwdorp