Filiaalhouders hebben het over 'Siciliaanse praktijken'
ECONOMIE 23
Een deel van de filiaalhouders van Bakker
Bart is in verzet gekomen tegen het
moederbedrijf. Dat houdt er een vreemde
verdeel- en heerspolitiek op na, vinden ze.
L "W" e wordt met je billen op
een roze wolk gezet.
M Krijgt het idee dat alles
I mogelijk is bij Bakker
W Bart. Je gaat er ito procent
voor. Maar dan blijkt al
snel dat ze alles véél te mooi heb
ben voorgespiegeld."
Heiny Steevens uit Zaltbom-
mel stapte eind 2004 als franchise
nemer in het Bakker Bart-avon-
tuur. In 2012 werd hij door moe
derbedrijf Bart's Retail BV uit Beu-
ningen gedwongen te stoppen,
zegt hij. Op dat moment had zijn
zaak naar eigen zeggen een nega
tief eigen vermogen (lees: schuld)
bij het moederbedrijf van ruim 2
ton.
Het grote probleem: „Toen ik
begon, werd mijn omzet door Bak
ker Bart geschat op 8.500 euro per
week. De werkelijkheid in de eer
ste jaren was: 7.500 euro. Let wel:
mijn vrouw en ik hebben keihard
gewerkt, zes dagen per week; we
gaven onszelf een nettomaandsala
ris van 2.000 euro, samen. De
droom was: de zaak ooit overdra
gen aan mijn dochter. In plaats
daarvan ben ik achtergebleven
met een restschuld van tiendui
zenden euro's. Ik zou niet weten
hoe ik daar ooit nog vanaf kom."
Hij rijdt op de taxi nu. 'Zijn'
winkel in Zaltbommel is nog ge
woon open. Daar zit inmiddels de
derde ondernemer in.
Verhalen van Bakker Bart-fran-
chisenemers in grote financiële
problemen zijn er meer, bleek de
ze week bij de kantonrechter in
Nijmegen. Tien filiaalhouders uit
onder meer Arnhem, Utrecht,
Gouda en Assen legden daar een
claim neer van in totaal ruim
1,5 miljoen euro. Ook daar was het
verwijt: te rooskleurige prognoses.
Maar ook: dat Bart's Retail afspra
ken niet nakomt, franchisenemers
een te hoge deegprijs in rekening
brengt (aan derden zou goedkoper
worden geleverd) en de huurdruk
te ver opvoert. De emoties liepen
soms hoog op.
„Aanvankelijk was de groep
'Ik bleef achter
met een restschuld
van tienduizenden
euro's'
franchisers die in verzet kwam te
gen Bart's Retail veel groter", zegt
John Gerressen, voorzitter van de
Bakker Bart-franchisevereniging,
zelf filiaalhouder te Duiven en
één van de tien 'rebellen'. „Velen
zijn onder druk gezet, er werd ge
dreigd dat ze geen deeg meer gele
verd zouden krijgen."
Geld afdragen
Aanwezige franchisenemers spra
ken in de wandelgang van de
rechtbank van 'Siciliaanse praktij
ken'. Waarbij ook gewezen werd
op het bijzondere franchisemodel
dat Bakker Bart hanteert. Uitgangs
punt, volgens Gerressen: „De
goedlopende filialen moeten geld
afdragen om de slechtlopende
overeind te houden."
Een verdeel- en heerssystema-
tiek, noemt hij het. Bij Bakker
Bart spreken ze liever van een soli
dariteitsbeginsel. „Hoe dan ook
erg ongebruikelijk in franchise-
land", zegt econoom Martin Lok
horst van AG Hart, een advoca
ten- en adviseurskantoor dat (me
de gefinancierd door Bart's Retail)
betrokken was bij een rapport
over een nieuwe franchiseformu-
le. AG Hart verleent momenteel
juridische bijstand aan de procede
rende filiaalhouders. „Het pro
bleem is dat is gebleken dat er vijf
tig a zestig slecht draaiende Bak
ker Bart-filialen zijn. Het moeder
bedrijf kan het zich niet permitte
ren die winkels te sluiten."
Dat zou een te grote klap voor
de formule zijn, bovendien funge
ren de huidige 175 winkels als
voornaamste afnemers van de
deegwarenfabriek van Bakker
Bart in Beuningen én zit het moe
derbedrijf als hoofdhuurder vast
aan langlopende huurcontracten,
stelt Lokhorst. Wat het moederbe
drijf zou moeten doen? „In ieder
geval het eerlijke verhaal vertellen
aan de franchisers. De tien of
twaalf slechtst presterende win
kels sluiten en een herstelplan ma
ken voor de overige veertig of vijf
tig-"
Filiaalhouders voelen zich ge
vangen door de vele regels van het
moederbedrijf, voerden ze aan bij
de kantonrechter. Zo zeer zelfs,
dat hun advocaten de bewering
aandurven dat er geen sprake is
van zelfstandig ondernemen,
maar van een schijnzelfstandig-
heid. Gerressen: „Bakker Bart be
paalt alles." Dat leidt soms tot bi
zarre taferelen, zegt hij. Voor
beeld: het moederbedrijf heeft
haar filialen opgedeeld in H-win-
kels en L-winkels. De H-winkels
liggen op drukkere locaties en han
teren hogere prijzen dan de L-win-
kels.
Stoppen is voor veel franchise
nemers geen optie, aldus Gerres
sen. „Menig filiaalhouder heeft
een schuld bij het moederbedrijf.
Dus ploeteren ze verder."
Bij de kantonrechter bleek dat
de meesten van de tien bezwaar
makers amper boven het bestaans
minimum zitten. De norm
inkomens die Bart's Retail de fran
chisenemers in het vooruitzicht
stelt - 30.000 euro per jaar. voor
'In algemene zin geldt:
als je omzet daalt,
moet je snijden aan
de kostenkant'
een eenmanszaak, 38.000 euro
voor een VOF - worden soms bij
lange na niet gehaald.
Wiens schuld is dat? „De tien fi
liaalhouders maken van een eco
nomisch probleem ten onrechte
een juridisch probleem", zei Bak
ker Bart-advocaat Derk van Dam
bij de rechter. Verhalen over te ho-
BAKKER BART, DE GROOTSTE BAKKERSKETEN
ge huurdruk, te hoge deegprijzen,
te rooskleurige prognoses en een
oneerlijk franchisesysteem wees
hij categorisch van de hand. „Sim
pelweg onjuist."
Staartgroep
Jan-Joris Heling, woordvoerder
van het moederbedrijf, voegt daar
aan toe de uitspraak van de rech
ter 'met het volste vertrouwen te
gemoet te zien'. Hij vindt dat het
bedrijf voldoet aan de zorgplicht.
Bovendien bestrijdt hij met klem
dat het aantal filiaalhouders dat
problemen heeft met de franchise-
formule groter is dan de tien geval
len die deze week voor de rechter
stonden.
„Als je 175 winkels hebt, zit er
ook altijd een staartgroep bij. Dat
zijn deze tien. In algemene zin
geldt: als je omzet daalt, moet je
snijden aan de kostenkant. Bijvoor
beeld in je personeelskosten. Daar
naast moet je je privé-opnames
aanpassen." Het zijn en blijven
zelfstandig ondernemers met een
eigen verantwoordelijkheid, vindt
hij.
Bakker Bart kijkt liever vooruit.
Heling: „We lanceren een nieuwe
winkelformule. Vorig week is op
de Grote Markt in Groningen on
ze eerste winkel nieuwe stijl geo
pend." Nieuwe slogan: 'Altijd lek
ker vers.' In de vernieuwde filia
len krijgt het bakproces 'een cen
trale plaats in de formule'. Na een
paar jaar van stilstand of achteruit
gang, hoopt Bakker Bart vanaf vol
gend jaar nieuwe vestigingen te
openen, zegt Heling. „Los daarvan
kan het zijn dat we slechter sco
rende winkels afstoten zodra het
huurcontract afloopt."
Op de website worden met de
kreet 'Word jij Bakker Bart?' nieu
we franchisers geworven. 'Bij Bak
ker Bart heeft iedereen een warm
hart', staat er. „Ik vind het nog
steeds aan prachtige formule, dat
meen ik serieus", zegt ex-filiaal-
houder Steevens uit Zaltbommel.
„Maar het verdienmodel is voor
de franchiser tamelijk rampzalig."
DONDERDAG 9 JULI 2015
In opstand
Bakker Bart
De Duivense
filiaalhouder
John Gerressen
en zijn vrouw
Trudi.
foto Theo Koek
door Harm Graat
Heiny Steevens oud-bakker Bart
Jan-Joris Helling Bakker Bart
Bakker Bart werd in
1977 opgericht
door Bart van
Elsland, die in
2007 aan hartfalen
overleed.
De eerste Bakker
Bart-winkel werd ge
opend in Nijmegen.
Bakker Bart is de
grootste bakkerske
ten van Nederland
en telde begin 2012
nog 189 filialen; nu
zijn dat er 175.
Alle filialen worden
gerund door franchi
senemers.
Van Elsland ver
kocht zijn bedrijf in
1999 aan de Duitse
bakkersketen
Kamps; sinds 2005
is Bakker Bart eigen
dom van investe
ringsmaatschappij
Gilde.
Het kantoor en de
deegwarenfabriek
staan in Beuningen.
